Premijer Australije
| Premijer of Australija | |
|---|---|
 | |
.svg) | |
| Australijska vlada | |
| Stil obraćanja | |
| Status | Šef vlade |
| Član | |
| Izvještava | Predstavnički dom |
| Zvanična rezidencija |
|
| Mesto | Kanbera |
| Imenuje | Generalni guverner[4] |
| Dužina mandata | Na zadovoljstvo generalnog guvernera[3] |
| Tvorevina | 1. januar 1901.[4] |
| Prvi nosilac | Edmund Barton[4] |
| Zamenik | Zamenik premijera |
| Plata | A$549.250 svake godine (2020)[5] |
| Veb sajt | pm |
.jpg)
|
| Ovaj članak je dio serije o političkom sistemu Australije |
Premijer Australije (engl. Prime Minister of Australia) faktički je šef vlade u Australiji i nalazi se na čelu Kabineta. Njegov položaj je nezvaničan, najčešće je to vođa najjače političke partije u Predstavničkom domu.
Aktuelni premijer Australije je Entoni Albaniz, iz Australijske laburističke partije.
Imenovanje[uredi | uredi izvor]
Premijera Australije imenuje generalni guverner Australije na osnovu člana 64 Ustava Australije. Generalni guverner imenuje ministre koji moraju biti članovi Predstavničkog doma ili Senata ili postati članovi nakon najmanje tri mjeseca od dana imenovanja. Pre nego što neko postane ministar, mora biti član Saveznog izvršnog vijeća ukoliko već to nije. Važniji članovi Saveznog izvršnog vijeća formiraju Kabinet Australije.
Premijer i drugi ministri polažu zakletvu pred generalnim guvernerom. Ukoliko Predstavnički dom ne prihvati predloženi budžet ili izglasa nepovjerenje vladi, premijer je dužan da smjesta dadne ostavku.
Nadležnosti[uredi | uredi izvor]
Mnoge nadležnosti koje ima premijer dolaze od njegovog položaja kao predsjednika Kabineta. U praksi, Savezno izvršno vijeće uvijek potvrđuje odluke koje usvoji Kabinet, a sve odluke koje usvaja Kabinet mora potvrditi premijer. Generalni guverner Australije daje kraljevsku potvrdu na zakone, saziva i raspušta Parlament, raspisuje izbore i vrši imenovanja na predlog premijera.
Premijer je uvijek vođa političke partije koja ima većinu u Predstavničkom domu tako da je usvajanje zakona čista formalnost. Međutim, premijer može imati problema sa usvajanjem zakona u Senatu koji većinom uključuje i manje partije.
Spisak premijera[uredi | uredi izvor]
| Br. | Portret | Ime | Mandat | Politička partija | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Početak | Kraj | Trajanje funkcije | ||||
| 1 | 
|
Edmund Barton | 1901. | 1903. | 2 godine, 266 dana | Protekcionistička |
| 2 | 
|
Alfred Dikin | 1903. | 1904. | 216 dana | Protekcionistička |
| 3 | 
|
Kris Votson | 1904. | 1904. | 113 dana | Laburistička |
| 4 | 
|
Džordž Rid | 1904. | 1905. | 321 dan | Partija slobodne trgovine |
| (2) | 
|
Alfred Dikin | 1905. | 1908. | 3 godine, 131 dan | Protekcionistička |
| 5 | 
|
Endru Fišer | 1908. | 1909. | 201 dan | Laburistička |
| (2) | 
|
Džosef Kuk | 1909. | 1910. | 331 dan | Liberalna |
| (5) | .jpg)
|
Endru Fišer | 1910. | 1913. | 3 godine, 56 dana | Laburistička |
| 6 | 
|
Džosef Kuk | 1913. | 1914. | 1 godina, 85 dana | Liberalna |
| (5) | 
|
Endru Fišer | 1914. | 1915. | 1 godina, 40 dana | Laburistička |
| 7 | 
|
1915. | 1923. | 7 godina, 105 dana | Nacionalna laburistička | |
| 8 | 
|
Stenli Bruz | 1923. | 1929. | 6 godina, 255 dana | Nacionalistička |
| 9 | 
|
Džejms Skalin | 1929. | 1932. | 2 godine, 76 dana | Laburistička |
| 10 | 
|
1932. | 1939. | 7 godina, 91 dan | Ujedinjena Australija | |
| 11 | 
|
Erl Pejdž | 1939. | 1939. | 19 dana | NPA |
| 12 | 
|
1939. | 1941. | 2 godine, 125 dana | Ujedinjena Australija | |
| 13 | 
|
Artur Faden | 1941. | 1941. | 39 dana | NPA |
| 14 | 
|
Džon Kertin | 1941. | 1945. | 3 godine, 271 dan | Laburistička |
| 15 | 
|
Frenk Ford | 1945. | 1945. | 7 dana | Laburistička |
| 16 | 
|
Ben Čifli | 1945. | 1949. | 4 godine, 159 dana | Laburistička |
| (12) | 
|
Robert Menziz | 1949. | 1966. | 16 godina, 38 dana | Liberalna |
| 17 | 
|
Harold Holt | 1966. | 1967. | 1 godina, 327 dana | Liberalna |
| 18 | 
|
Džon Makjuen | 1967. | 1968. | 22 dana | NPA |
| 19 | 
|
Džon Gorton | 1968. | 1971. | 3 godine, 59 dana | Liberalna |
| 20 | .jpg)
|
Vilijam Makman | 1972. | 1972. | 1 godina, 270 dana | Liberalna |
| 21 | 
|
Gof Vitlam | 1972. | 1975. | 2 godine, 341 dan | Laburistička |
| 22 | .jpg)
|
Malkom Frejzer | 1975. | 1983. | 7 godina, 120 dana | Liberalna |
| 23 | 
|
Bob Hok | 1983. | 1991. | 8 godina, 284 dana | Laburistička |
| 24 | 
|
Paul Kiting | 1991. | 1996. | 4 godine, 82 dana | Laburistička |
| 25 | 
|
Džon Hauard | 1996. | 2007. | 11 godina, 267 dana | Liberalna |
| 26 | 
|
Kevin Rad | 2007. | 2010. | 2 godine, 203 dana | Laburistička |
| 27 | 
|
Džulija Gilard | 2010. | 2013. | 3 godine, 3 dana | Laburistička |
| (26) | 
|
Kevin Rad | 2013. | 2013. | 83 dana | Laburistička |
| 28 | 
|
Toni Abot | 2013. | 2015. | 1 godina, 362 dana | Liberalna |
| 29 | .jpg)
|
Malkom Ternbul | 2015. | 2018. | 2 godine, 343 dana | Liberalna |
| 30 | 
|
Skot Morison | 2018. | 2022. | 3 godine, 272 dana | Liberalna |
| 31 | .jpg)
|
Entoni Albaniz | 2022. | trenutno | 2 godine, 13 dana[a] | Laburistička |
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| ||
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Contact Your PM”. Prime Minister of Australia. Pristupljeno 29. 5. 2020.
- ^ „How to address Senators and Members”. Pristupljeno 26. 4. 2021.
- ^ a b v „Prime Minister”. Parliamentary Education Office. Pristupljeno 29. 5. 2020.
- ^ a b v „Prime Ministers”. Australian Prime Ministers Centre, Old Parliament House. Pristupljeno 29. 5. 2020.
- ^ „Salary”. Ministerial and Parliamentary Services, Department of Finance. 3. 2. 2020. Arhivirano iz originala 23. 6. 2021. g. Pristupljeno 29. 5. 2020.
Greška kod citiranja: Postoje oznake <ref> za grupu s imenom „lower-alpha“, ali nema odgovarajuće oznake <references group="lower-alpha"/>