Prkosava

Prkosava
Prkosava;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Grad	Beograd
Gradska opština	Lazarevac
Stanovništvo
— 2011.	259
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 23′ 23″ S; 20° 25′ 19″ I / 44.389666° S; 20.421833° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	283 m
	Prkosava Prkosava na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	011
Registarska oznaka	BG

Prkosava je naselje u gradskoj opštini Lazarevac u gradu Beogradu. Prema popisu iz 2011. bilo je 259 stanovnika.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Selo se nalazi istočno od Lazarevca. Prvi pisani trag o postojanju mesta nalazi se u knjizi Dr. Hazim Šabanović: „Turski izvori za istoriju Beograda“ strana 180, gde stoji da selo Prkosava ima 11 domova. U arački spiskovima iz prvih desetina 19.veka pominje se Prkosava; imala je 1818. g. 16, i pripadala je Katićevoj Knežini. Po popisu iz 1921. g. Prkosava je imala 49 kuća sa 308 stanovnika. Predanje veli da su se doselila dva brata, Vulić i Vujić, od Sjenice, i da su se nastanili najpre u Rudovcima. Usled neke svađe napuste ovo mesto i „u prkos“ Rudovčanima nasele se u neposrednoj blizini, u zabran koji je pripadao Crljencima. Zbog toga što su ovde došli iz „prkosa“ vele da je selo dobilo ovo ime. Od ova dva brata su porodice Vučići i Vuličići. (podaci krajem 1921. godine).^[1]^[2]

Položaj sela[uredi | uredi izvor]

Prkosava je malo selo na razvođu Peštana i Turije, a između sela Baroševac, Rudovci, Venčana i Strmova. Kuće su grupisane po rodovima. One su po kosama i čine naselje više razbijenog tipa, koji se deli na Gornji Kraj, Vulićevića Kraj i Demirovića Kraj.

Vode[uredi | uredi izvor]

Između kosa su potoci Guševac, Drenje i Bukov Potok. Za piće i domaće potrebe upotrebljava se voda iz bunara i sa izvora Drenja i Bukovog Izvora. Nekoliko bunara leti presušuje.

Zemlje[uredi | uredi izvor]

Njive i livade su na mestima koja se zovu: Doljača, Vinogradi, Ornica, Straževica, Rt, Siljevito Polje, Ravan, Karaula do Tuleža, Široka Ravan do Venčana, Gaj, Umka do Malih Crljena, Pavlovo Brdo i Delovi. Seoska zajednička utrina je na Brdima do Strmova. U Velikom Polju raskopane su naslage mrkog uglja (lignita).

Starine u selu[uredi | uredi izvor]

U Doljači ima jedan kameni nadgrobni spomenik („beleg“) koji je, po narodnom kazivanju, podignut na grobu nekog deteta, koga su Turci na tom mestu posekli.

Na belom kamenu, koji je po svoj prilici tesan od sibničkog belog kamena, i služio kao deo stuba ili postolja za krstionicu i ima natpis, koji je oštećen. On je osobito rezan i sa neobično čitkim i lepim slovima.

Nastanak sela i imena sela[uredi | uredi izvor]

Selo su osnovali doseljenici od Novog Pazara u prvoj desetini prošlog veka. Oni su se prvo naselili u Rudovce, ali, zbog svoje naprasitosti, nisu se slagali sa Rudovčanima, pa njima „u prkos“ nasele se nedaleko od Rudovaca na jednoj šumovitoj kosi i to naselje nazovu Prkosava. Po drugom kazivanju na mestu današnje Prkosave bio je rudovački zbeg. Tu u zbegu imali su Rudovčani kolibe, koje su kasnije prevorili u stalno naselje.

Podaci o selu[uredi | uredi izvor]

Današnje groblje je na Brdu u selu. Litija se nosi na Beli Četvrtak po Duhovima.

Godine 1818. Prkosava je imala 16 kuća a 1844. godine 17 kuća i 112 stanovnika. Danas u selu ima 4 roda sa 68 kuća

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Prkosava živi 264 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,3 godina (40,2 kod muškaraca i 42,5 kod žena). U naselju ima 97 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,27.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[3]
Godina	Stanovnika
1948.	393
1953.	445
1961.	448
1971.	367
1981.	351
1991.	339	339
2002.	317	317

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[4]

Srbi	309	97,47%
Makedonci	6	1,89%
Jugosloveni	1	0,31%
nepoznato	0	0,0%

Stanovništvo prema polu i starosti^[5]


	m	ž
?	0	0
80+	3	2
75—79	5	10
70—74	7	13
65—69	7	6
60—64	4	4
55—59	17	6
50—54	16	22
45—49	22	16
40—44	5	9
35—39	7	6
30—34	11	10
25—29	12	9
20—24	16	10
15—19	7	9
10—14	7	7
5—9	7	12
0—4	10	3
Prosek :	40,2	42,5

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	75	84	94	90	87	99	97

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	13	25	15	24	11	6	2	1	0	0	3,27

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena
Muški	139	36	85	10	8
Ženski	132	17	83	25	7
UKUPNO	271	53	168	35	15

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	97	11	0	72	3
Ženski	24	5	0	2	4
UKUPNO	121	16	0	74	7
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	1	7	1	0	0
Ženski	0	1	0	6	0
UKUPNO	1	8	1	6	0
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	0	0	0	0
Ženski	0	0	2	3	1
UKUPNO	0	0	2	3	1
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	0	0	0	2
Ženski	0	0	0	0
UKUPNO	0	0	0	2

Reference[uredi | uredi izvor]

^ Podaci su uzeti iz opisa Prkosava od M. Marinkovića (rukopis se nalazi u Etnološkom seminaru Beogradskog univerziteta) i iz dela navedenih kod sela M. Crljenci.
^ „Letopis Podunavskih mesta“(Beč 1998) period 1812 – 1935 g. Letopisa, po predanju, podunavskih mesta i običaji, nastanak sela, ko su bili doseljenici, čime se bavili meštani
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Monografija Podunavske oblasti 1812-1927. objavjeno (1927 g.) „Napredak Pančevo“
„Letopis“: Podunavska mesta i običaji Marina (Beč 1999 g.). Letopis period 1812 – 2009 g. Sastavio od pisanih tragova, letopisa, po predanju, mesta u Južnoj Srbiji, mesta i običaji, nastanak sela, ko su bili doseljenici, čime se bavili meštani

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] Podaci su uzeti iz opisa Prkosava od M. Marinkovića (rukopis se nalazi u Etnološkom seminaru Beogradskog univerziteta) i iz dela navedenih kod sela M. Crljenci.

[2] „Letopis Podunavskih mesta“(Beč 1998) period 1812 – 1935 g. Letopisa, po predanju, podunavskih mesta i običaji, nastanak sela, ko su bili doseljenici, čime se bavili meštani

[3] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[4] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[5] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

p r u Gradska opština Lazarevac
Naselja Lazarevca	Arapovac Barzilovica Baroševac Bistrica Brajkovac Burovo Veliki Crljeni Vrbovno Vreoci Dren Dudovica Županjac Zeoke Junkovac Kruševica Lazarevac Leskovac Lukavica Mali Crljeni Medoševac Mirosaljci Petka Prkosava Rudovci Sakulja Sokolovo Stepojevac Strmovo Stubica Trbušnica Cvetovac Čibutkovica Šopić Šušnjar
Znamenitosti Lazarevca	Jezero Očaga Kuća porodice Dimitrijević Kuća porodice Đurđić Kuća porodice Krdžalić Kuća porodice Miletić Kuća porodice Perlić Nadgrobni spomenik knezu Aksentiju Miladinoviću Rašino selo Spomen-crkva u Lazarevcu Spomenik knezu Stanoju Crkva Svetog Velikomučenika Dimitrija Čaršijska kuća porodice Vasić
Sport u Lazarevcu	KMF Kolubara FK Kolubara FK Mladost Baroševac FK Mladost Čibutkovica
Saobraćaj u Lazarevcu	Železnička stanica Vreoci Železnička stanica Lazarevac Železnička stanica Stepojevac [[Beograd Integrisani tarifni sistem 2]] Gradsko saobraćajno preduzeće Beograd
Manifestacije	Kolubarski marš
Grb opštine Lazarevac Gradska opština Lazarevac