Ragnar Granit

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Ragnar Granit
Ragnar Granit oko 1956. godine
Lični podaci
Puno imeRagnar Artur Granit
Datum rođenja(1900-10-30)30. oktobar 1900.
Mesto rođenjaRihimeki, Finska
Datum smrti12. mart 1991.(1991-03-12) (90 god.)
Mesto smrtiStokholm, Švedska
ObrazovanjeUniverzitet u Helsinkiju
Naučni rad
PoljeFiziologija
InstitucijaInstitut Karolinska
NagradeBjörkénska priset (1948)

ForMemRS (1960)

Nobelova nagrada za fiziologiju ili medicinu (1967)

Ragnar Artur Granit ForMemRS[1] (fin. Ragnar Arthur Granit; 30. oktobar 1900 — Stokholm, 12. mart 1991) bio je Finsko-švedski naučnik koji je dobio Nobelovu nagradu za medicinu ili fiziologiju 1967. godine[2] [3][4]zajedno sa Haldanom Keferom Hartlajnom[5] i Džordžom Voldom „za njihova otkrića koja se tiču primarnih fizioloških i hemijskih vizuelnih procesa u oku”.[6][7][8][9]

Detinjstvo, mladost i obrazovanje[uredi | uredi izvor]

Ragnar Artur Granit rođen je 30. oktobra 1900. godine u Rihimekiju, Finska, u vreme kada je to područje pripadalo Ruskom carstvu, u porodici koja je bila finska i govorila švedskim jezikom. Granit je odrastao u predgrađu finske prestonice Helsinkija i pohađao „Švedski normalni licej” isto u Helsinkiju.

Granit je diplomirao na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Helsinkiju 1927. godine.

Kasniji život i karijera[uredi | uredi izvor]

Godine 1940. kada je Finska postala meta sovjetskih napada tokom Zimskog rata, četrdesetogodišnji Granit je potražio utočište u Stokholmu, glavnom gradu Švedske, kako bi mogao da se bavi svojim istraživačkim radom. Godine 1941. Granit je dobio švedsko državljanstvo, koje mu je omogućilo da nesmetano živi i radi u Švedskoj, dok je u Finskoj trajao Nastavljeni rat sve do 1944. godine. Granit je bio ponosan na svoje Finsko-švedske korene i ostao je patriota do kraja svog života, zadržavši svoje domove i u Švedskoj i u Finskoj nakon Moskovskog primirja koje je označilo kraj rata i osiguralo nezavisnost Finske.

Granit je bio profesor neurofiziologije na Institutu Karolinska od 1946 do penzionisanja 1967. godine.[10]

Nagrade i priznanja[uredi | uredi izvor]

Fotografija Ragnara Granita dok mu kralj Švedske, Gustaf VI Adolf, uručuje Nobelovu nagradu.

Granit je imenovan za Stranog člana Kraljevskog društva (ForMemRS) 1960. godine.[1] Dobitnik je Nobelove nagrade za medicinu ili fiziologiju 1967. godine.[9] Granit je izjavio da je on „pola-pola” finski i švedski nobelovac.[11]

Smrt[uredi | uredi izvor]

Ragnar Granit preminuo je 12. marta 1991. godine u Stokholmu u 91 godini života. Granit i njegova supruga Margarit, koja je preminula iste godine, sahranjeni su na crkvenom groblju na ostrvu Korpo u Finskoj.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Grillner, S. (1995). "Ragnar Granit. 30 October 1900-11 March 1991". „Ragnar Granit, 30 October 1900 - 11 March 1991”. Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 41: —184. 1995. S2CID 41422376. doi:10.1098/rsbm.1995.0012. 
  2. ^ Raju, T. N. (1999). „The Nobel Chronicles. 1967: George Wald (1906-97); Ragnar a Granit (1900-91); and Haldan Keffer Hartline (1903-83)”. The Lancet. 354 (9178): 605—779. PMID 10470741. S2CID 53297408. doi:10.1016/s0140-6736(05)77968-x. 
  3. ^ Shampo, M. A.; Kyle, R. A. (1998). „Ragnar Granit--Nobel Laureate in Medicine”. Mayo Clinic Proceedings. 73 (11): 1082. PMID 9818044. doi:10.4065/73.11.1082. 
  4. ^ Dolwing, J. E.; Ratliff, F. (1967). „Nobel prize: 3 named for medicine, physiology award (George Wald, Ragnar Granit and Haldan Keffer Hartline)”. Science. 158 (3800): 468—473. PMID 4860394. S2CID 177926314. doi:10.1126/science.158.3800.468. 
  5. ^ Granit, R.; Ratliff, F. (1985). "Haldan Keffer Hartline. 22 December 1903-18 March 1983". „Haldan Keffer Hartline, 22 December 1903 - 18 March 1983”. Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 31: —262. 1985. S2CID 38661030. doi:10.1098/rsbm.1985.0010. 
  6. ^ Kernell, D. (2000). „Ragnar Granit 100 years--memories and reflections”. Journal of the History of the Neurosciences. 9 (3): 280—285. PMID 11232369. S2CID 24690349. doi:10.1076/jhin.9.3.280.1791. 
  7. ^ Noguera Palau, J. J. (2000). „Ragnar Granit. Helsinki (1900-1991)”. Archivos de la Sociedad Española de Oftalmología. 75 (4): 293—294. PMID 11151162. 
  8. ^ Bouman, H. D. (1968). „Ragnar Granit, M.D., Ph.D.”. American Journal of Physical Medicine. 47 (1): 1. PMID 4868641. 
  9. ^ a b „"Ragnar Granit - Biographical"”. Pristupljeno 8. 3. 2016. . Nobel.se. 12 March 1991..
  10. ^ „"Ragnar Granit Seura - Ragnar Granit Sällskapet"”. Pristupljeno 8. 3. 2016. . Ragnar Granit Foundation. 28 March 2012.. ''Ragnar Granit Institute'' Rgi.fi. Retrived 8 March 2016.
  11. ^ Ragnar Granit in the National Biography of Finland: "There have since been occasional arguments about how many of the observations that led to the Nobel Prize were made only after Granit arrived in Sweden and about whether he is 'a Finnish or a Swedish Nobel laureate'. Granit commented diplomatically on the matter by saying "fifty-fifty". When he received his Nobel Prize, Granit was indeed a Swede by citizenship; but a significant amount of his experimental work had been done in Oxford and Helsinki, and even in Stockholm his colleagues were still mostly Finns."
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Рагнар_Гранит&oldid=27754056”