Rade Bulat

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
rade bulat
Rade Bulat, 1967. godine
Lični podaci
Datum rođenja(1920-08-28)28. avgust 1920.
Mesto rođenjaVrginmost, Kraljevina SHS
Datum smrti25. januar 2013.(2013-01-25) (92 god.)
Mesto smrtiZagreb, Hrvatska
Profesijavojno lice
Porodica
SupružnikMilka Kufrin
Delovanje
Član KPJ od1939.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
Jugoslovenska narodna armija
1941 — 1978.
Čingeneral-potpukovnik
Heroj
Narodni heroj od24. jula 1953.
Odlikovanja
jugoslovenska odlikovanja:
Orden narodnog heroja
Orden ratne zastave Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem
Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem Orden za hrabrost Orden za hrabrost
Partizanska spomenica 1941.
inostrana odlikovanja:
Orden Grunvaldov krst trećeg reda
Orden Grunvaldov krst trećeg reda

Rade Bulat (Vrginmost, 28. avgust 1920 — Zagreb, 25. januar 2013) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-potpukovnik JNA i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 28. avgusta 1920. godine u Vrginmostu. Potiče iz zemljoradničke porodice. Osnovnu školu završio je u Vrginmostu, a gimnaziju u Sisku, Gradiški i Zagrebu.

Godine 1936. postaje član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) i rukovodio je skojevskom organizacijom u gimnaziji u Sisku, Gradiški i Zagrebu. Zbog revolucionarne delatnosti, više puta je hapšen i udaljavan iz škole. Godine 1939. primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). U isto vreme, upisao je Tehnički fakultet u Zagrebu, gde se aktivno uključio u rad skojevske organizacije, i postao član rukovodstva. Povremeno je odlazio i u rodni kraj, gde je pomagao stvaranju prvih partijskih organizacija u selima oko Vrginmosta. Po odluci, KP Hrvatske, 29. marta 1941. godine prešao je u Vrginmost i preuzeo dužnost sekretara Kotarskog komiteta KPJ.

Narodnooslobodilačka borba[uredi | uredi izvor]

Posle Aprilskog rata i okupacije Jugoslavije, 1941. godine, aktivno je radio na organizovanju ustanka na Kordunu. Kada je 27. jula 1941. godine izbio ustanak u Hrvatskoj. Rade je zajedno s Mirkom Poštićem, narodnim herojem, razoružava jednog ustašu u selu Perna. Istog dana predvodio je grupu boraca na rušenju železničke pruge između Vrginmosta i Topuskog, kod sela Blatuše. Odmah posle ove akcije, s Jovicom Bulatom, napao je grupu Italijana kod sela Podgorje, i rasterao ih.

U februaru 1942. godine, kao istaknuti organizator ustanka na Kordunu, odlazi u Glavni štab NOP odreda Hrvatske, koji ga šalje kao delegata u pojedine krajeve i partizanske odrede Hrvatske. U ulozi oficira Glavnog štaba učestvuje, s banijskom proleterskom četom i Nikolom Demonjom, u borbama u Slavoniji. Kao komandant bataljona „Bude Borjan“, u severnoj Dalmaciji vodio je niz uspešnih borbi protiv Italijana, ustaša i domobrana. Posebno se istakao u borbama s Italijanima kod Borije, zatim u selu Nunić, kod Kistanja, gde je zajedno sa Slobodanom Macurom razoružao italijansku posadu od trideset karabinijera, a već u sledećoj akciji sa svojim bataljonom izbacuje iz stroja više od 200 italijanskih vojnika. Tada su zarobljena tri minobacača, četiri mitraljeza i veliki broj pušaka. Zajedno sa svojim bataljonom bio je na planini Promina, kod Drniša, 29. juna 1942. godine, okružen s 5.000 Italijana i četnika. Dva dana je uspešno vodi borbu i uspeo bataljon izvući iz obruča s neznatnim gubicima.

Kao komandant Trinaeste proleterske udarne brigade „Rade Končar“, vodio je neprekidne borbe na Žumberku, u okolini Zagreba i Karlovca. U bici u Novom Selu, njegova brigada je nanela teške poraze ustašama, a u Suhoru Italijanima i belogardejcima. Komandovao je i oslobođenjem Krašića, 2. januara 1943. godine, kada su posle žestokih borbi, uništene tri ustaške bojne s više od 900 vojnika. Maja 1943. godine, kao načelnik Štaba Druge operativne zone u Moslavini, reorganizovao je tamošnje partizanske odrede. Prilikom prelaska Save, vodio je borbu protiv ustaša i Nemaca, i zarobio više od 40 neprijateljskih vojnika. Njegova veština komandovanja došla je do izražaja jula 1943. godine, kada se s deset boraca uspešno izvlači iz ustaškog okruženja. U oslobođenju Varaždinskih Toplica, neposredno je rukovodio jurišom na Gestapovo uporište, gde je zarobljeno 100 nemačkih žandarma.

Rukovodio je osnivanjem Prve zagorske brigade, sa kojom je vodio neprekidne borbe u Zagorju, kod Donje Konjšćine, kod Zlatara, Mihovljana, Varaždinskih Toplica, sela Svibovec. Komandant 32. zagorske divizije postao je 6. juna 1944. godine i s njom uništio snažni ustaško-domobranski garnizon u Trgovišću, Hraščini, vodio tešku borbu na Kalniku, Bilogori i Podravini, gde uništava ustaško-domobranske snage. U saradnji s jedinicama Sedme banijske divizije i Šestog slavonskog korpusa, učestvuje u oslobođenju Podravine od Virovitice do Koprivnice. Kraj rata ga je zatekao na mestu načelnik Štaba Desetog zagrebačkog korpusa.

Posleratni period[uredi | uredi izvor]

Posle oslobođenja Jugoslavije, završio je Kurs za usavršavanje oficira pešadije na Višoj vojnoj akademiji „Vorošilov“ u Sovjetskom Savezu, Višu vojnu akademiju JNA, Komandno-generalštabnu školu u Sjedinjenim Američkim Državama (engl. US Army Command and General Staff College) i diplomirao je na Elektrotehničkom fakultetu (danas Fakultet elektrotehnike i računarstva) Univerziteta u Zagrebu. U Jugoslovenskoj narodnoj armiji (JNA) vršio je dužnosti: komandanta divizije, načelnika operativne uprave Vojne oblasti, zamenika načelnika Treće uprave Generalštaba JNA, načelnika Uprave ABH odbrane JNA, pomoćnika komandanta za pozadinu Armijske oblasti i komandanta Vojnog područja. Bio je poslanik u Saboru Socijalističke Republike Hrvatske i član Centralnog komiteta Saveza komunista Hrvatske. Godine 1968. bio je predsednik Šahovskog saveza Jugoslavije (ŠSJ).

U toku Narodnooslobodilačke borbe, poginula mu je marta 1942. godine na Petrovoj gori, sestra Dragica, koja je bila student medicine. Radetova supruga, Milka Kufrin, takođe je bila učesnica Narodnooslobodilačke borbe i proglašena je za narodnog heroja Jugoslavije.

Umro je 25. januara 2013. godine, u Zagrebu. Sahranjen je u Grobnici narodnih heroja na zagrebačkom groblju Mirogoj, 31. januara.

Odlikovanja i priznanja[uredi | uredi izvor]

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih visokih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden ratne zastave, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem i dva Ordena za hrabrost. Od inostranih odlikovanja se ističe poljski Grunvaldov krst trećeg stepena. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 24. jula 1953. godine.

Na tradicionalnom prijemu Srpskog narodnog vijeća u Zagrebu, 4. januara 2012. godine, Radi Bulatu i Josipu Boljkovcu uručena je nagrada Gojko Nikoliš za promovisanje antifašizma.[1]

Bio je takođe i počasni građanin slovenačkog grada Metlike, kako bi se na taj način izrazila zahvalnost za njegovo učešće kao komandanta Trinaeste proleterske brigade u borbi protiv fašizma i oslobađanju mesta.[2]

Publikacije[uredi | uredi izvor]

  • „Žumberak i Pokuplje u Narodnooslobodilačkoj borbi“, Zagreb 1951.
  • „Svjedočanstva iz Petrove gore“, Zagreb 1980.
  • „Deseti korpus „Zagrebački“ NOV i POJ“, Zagreb, Beograd 1985.
  • „Milka Kufrin narodni heroj“, Zagreb 2008.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ B92.net: Josipović i Tadić dobili nagrade, pristupljeno 11. februara 2012.
  2. ^ Novossti.com: Bulatova brigada proslavila jubilej, pristupljeno 11. februara 2012.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Раде_Булат&oldid=27554767”