Pređi na sadržaj

Razgovor o šablonu:Srpska pravoslavna crkva

Sadržaj stranice nije podržan na drugim jezicima
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Dalmacija, samoupravna ?[uredi izvor]

U ovom šablonu se u odeljku "Ranije crkveno uređenje" (pododeljak: samoupravne) nalazi sledeći iskaz: "srpska crkva u Dalmaciji (samoupravna do 1873)". Link upućuje na Dalmatinsku eparhiju, koja je prethodno već navedena u spisku postojećih eparhija. Ta se eparhija do 1873. godine nalazila pod vrhovnom duhovnom (ali ne i upravnom) vlašću Karlovačke mitropolije, međutim, nikako se ne može smatrati "samoupravnom" pošto nikakve samouprave tamo nije bilo - episkopa je birao i postavljao vladar, bez ikakvog pitanja sveštenstva i naroda, a karlovački mitropolit je samo vršio posvećenje naznačenog kandidata. I takva eparhija je u ovom šablonu stavljena u isti rang sa stvarnim samoupravnim mitropolijama? Ništa tu ne pomaže što se neko dosetio da smisli izraz "srpska crkva u Dalmaciji" umesto pomena Dalmatinske eparhije. Ako ćemo ozbiljno da se bavimo uređivanjem srpske crkvene istorije onda ne smemo izmišljati nepostojeće stvari i time navoditi sopstveni narod na tanak led. Sorabino (razgovor) 11:12, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Naziv Srpska Crkva u Dalmaciji i sa objašnjenjem samoupravnog položaja preuzeto odavde:

Piše da je do 1873. Srpska Crkva u Dalmaciji bila samoupravna i samo u duhovnoj zavisnosti od Karlovačke Mitropolije. 1873. je sjedinjena s Pravoslavnom Crkvom u Bukovini, kao jedna Bukovinsko-Dalmatinska Mitropolija

Klikeri (razgovor) 12:44, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

  • Radoslav Grujić na tom mestu i u čitavom tom odeljku očigledno govori o Dalmatinskoj eparhiji, dakle jednoj jedinoj eparhiji, a pojedinačna eparhija u kanonskom smislu ne može biti ni autonomna (samoupravna), niti autokefalna (samostalna), tako da ne postoji nikakva osnova za svrstavanje te eparhije u istu kategoriju sa samoupravnim srpskim mitropolijama. Čemu služi insistiranje na njenom izvdvajanju iz duhovnog delokruga srpske Karlovačke mitropolije? Pravoslavni Srbi u Dalmaciji su veći deo 19. veka proveli u borbi za očuvanje i učvršćivanje kanonskih veza sa Karlovačkom mitropolijom. Ni u jednom trenutku među pravoslavnim Srbima u Dalmaciji nije postojao pokret za izdvajanje Dalmatinske eparhije ispod duhovne nadležnosti Karlovačkog mitropolita, upravo suprotno. A mi ćemo sada ovde da ih izdvajamo? Sorabino (razgovor) 13:02, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Tu piše da je samoupravna Srpska Crkva u Dalmaciji osnovana u vreme francuske vlasti 1808. ili 1810. i formalno samoupravni položaj je zadržala pod austrijskom vlašću. Tu piše da je iako s austrijskom vlašću odmah stvarno a tek 1828. zvanično došla pod duhovni nadzor karlovačkog mitropolita a ne njoj prisajedninjena.

Jedna eparhija crnogorska je faktički samostalna od 1766. i kao jedina eparhija do 1878.

Meni po onome što sam čitao izgleda da je imala formalno samoupravni položaj ali sa moje strane nema insistiranja ako vam smeta uklonite iz šablona. Važniji su članci nego mesto u šablonu. Klikeri (razgovor) 13:57, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

  • Što se tiče eparhijskog poretka u Crnoj Gori, tu postoji još jedan problem. Naime, mi uopšte nemamo članak o samoj crkvenoj oblasti koja je u Crnoj Gori stvorena 1878. godine i sastojala se prvo od dve, a od 1912. godine od tri eparhije. Mitropolija u Crnoj Gori sa dve, odnosno tri eparhije nije isto što i sama arhiepiskopska eparhija na Cetinju, koja je nakon 1878. godine bila samo jedna od dve, a kasnije jedna od tri eparhije u Crnoj Gori. Prema tome, pored sadašnjeg članka Mitropolija crnogorsko-primorska koji prati istoriju same eparhije, trebalo bi da postoji i poseban članak za Mitropoliju u Crnoj Gori koja je od 1878. do 1920. godine obuhvatala dve, odnosno tri eparhije. Prema sadašnjem stanju, istorija te crkvene oblasti je prosto slepljena sa istorijom svoje glavne eparhije i uopšte se ne raspoznaje, a mnogi ljudi nisu ni svesni da nakon 1878. godine postoji ta suštinska razlika između Mitropolije za celu Crnu Goru i njene prestolne eparhije na Cetinju. I o svemu tome bi trebalo promisliti, ali oprezno i mudro, da se autokefalisti ne poraduju. Sorabino (razgovor) 15:20, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Stare eparhije u kontinuitetu sa sadašnjim eparhijama?[uredi izvor]

Da li su stare eparhije Zetska i Prizrenska u kontinuitetu sa sadašnjim eparhijama Mitropolijom Crnogorsko-primorskom i Eparhijom Raško-prizrenskom?

Isto pitanje važi za Humsku eparhiju i Zvorničku mitropoliju koje su u šablonu za razliku od predhodno navedenih. Da li su u kontinuitetu sa sadašnjim eparhijama Zahumsko-hercegovačkom i primorskom i Zvorničko-tuzlanskom?

Da li ove članke treba spojiti i kako? Klikeri (razgovor) 13:57, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Negdje sam već napisao da se ne mogu miješati babe i žabe. Jedno su sadašnje eparhije, a jedno bivše. Iako normalno da sadašnje nastavljaju istoriju bivših. Ne možemo mi brisati članak o Kraljevini Srbiji jer je ta istorija već spomenuta u istoriji današnje Srbije. Ili brisati sve bivše države jer su one normalno u istim ili sličnim granicama i nazivima kao sadašnje. Današnje eparhije su „proizvod“ obnovljene Pećke patrijaršije sa admin. sjedištem u Beogradu, a sve ranije su istorijske teme i naslovi koji zaslužuju da se zasebno pominju. --Željko Todorović (razgovor) 21:35, 11. jul 2016. (CEST) s. r.[odgovori]

  • U redu je to sasvim, ali onda bi trebalo ujednačiti istovetnu podelu za sve eparhije, eto na primer Dabarska eparhija nema svoj članak nego ta stranica odmah preusmerava na Dabrobosansku mitropoliju. Sorabino (razgovor) 22:12, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Još nedodate eparhije u šablonu[uredi izvor]

Pravoslavna češka eparhija, sa središtem u Pragu; lukačevsko-prjaševska pravoslavna eparhija u Prikarpatskoj Rusiji u Čehoslovačkoj, sa sedištem u Lukačevu; srpska pravoslavna eparhija zadarska sa sedištem u Zadru i srpski pravoslavni vikarijat skadarski, sa sedištem u Skadru.

U članku Bukovinska mitropolija piše da je bila delom Karlovačke mitropolije od 1783. od 1873. godine.

Takođe mislim da je u sastavu Karlovačke mitropolije bila Erdeljska eparhija. Klikeri (razgovor) 16:40, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

  • Bukovinska eparhija je od 1783. do 1873. godine bila pod vrhovnim duhovnim nadzorom Karlovačke mitropolije, tako bi mogla da se računa, ali treba voditi računa da su na njenom čelu bili obični episkopi, do 1870. godine, kad su dobili naslov arhiepiskopa i mitropolita. Isto je i sa eparhijom u Erdelju, koja je od sredine 18. veka, do 1865. godine bila pod vrhovnim duhovnim nadzorom Karlovačke mitropolije. A što se tiče "Zadarske eparhije" tu postoji problem: po Ustavu iz 1931. godine bilo je predviđeno da se u tada italijanskom Zadru osnuje nova srpska eparhija za sve srpske crkvene opštine u Italiji, od Zadra preko Rijeke i Peroja, do Trsta. Međutim, ta odluka nikad nije sprovedena u delo, iz političkih razloga, tako da je zamisao ostala na papiru. Sorabino (razgovor) 16:59, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

http://www.sveti-sava.org.rs/docs/pdf/bratstvo11.pdf

Kraće vreme, Pećkoj patrijaršiji pripadala je i Sofijska mitropolija. Klikeri (razgovor) 16:53, 21. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Beogradska mitropolija[uredi izvor]

  • Beogradski mitropoliti su bili pod Srpskom patrijaršijom sve dok se ista nije privremeno ugasila oko 1463. godine, tako da tu eparhiju ne bi trebalo voditi kao autokefalnu (samostalnu) ni pre ni posle toga. Čak bi i svrstavanje među autonomne (samoupravne) bilo problematično. Sorabino (razgovor) 19:17, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Crna Gora, autokefalna 1766-1920 ?[uredi izvor]

  • Zar je stvarno moguće da u ovom šablonu stoji da je "Cetinjska eparhija" bila autokefalna (samostalma) od 1766. do 1920. godine? Opšte je poznato da je u Crnoj Gori od propasti Srpske patrijaršije 1766. godine, pa sve do 1878. godine postojala samo jedna eparhija, tako da o autokefalnosti ne može biti ni govora, čak ni teorijski. Ne samo za autokefalnost, već i za autonomiju nije dovoljan puki naslov mitropolije već je potrebno da postoji stvarna mitropolija sa područnim episkopijama i sinodom (saborom) koji je sposoban sa samostalno bira i posvećuje arhijereje, uz priznanje ostalih pomesnih crkava. Ništa od svega toga u Crnoj Gori nije postojalo od 1766. do 1878. godine, nego su kandidati za vladike išli u Sremske Karlovce na posvećenje (kao Sveti Petar Cetinjski) ili u Rusiju (kao njegovi naslednici). A išli su na stranu upravo zbog toga što svoje autokefalnosti nisu imali. Sorabino (razgovor) 20:34, 11. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Zvornička "mitropolija" iz 1232 ?[uredi izvor]

  • Evo još jedne neverovatne stavke u ovom šablonu: Zvornička mitropolija iz "1232" godine! Dakle, po ovoj bajci ispada da je ta "mitropolija" osnovana još za vreme uprave Svetog Save. Ko je to smislio, taj se stvarno zaneo. Tačno se zna koje je episkopije Sveti Sava osnovao, a među njima niti je bilo nekakve "zvorničke" niti je bilo koja svetosavska episkopija imala stepen "mitropolije". Počasni naslovi mitropolita podeljeni su srpskim episkopima tek nakon proglašenja Patrijaršije (1346). A prvi pravoslavni vladika zapadno od Drine koji se pominje u pouzdanim istorijskim izvorima bio je episkop Vasilije iz 1293. godine, koji je upravljao onim delom Bosne koji se nalazio pod vlašću kralja Stefana Dragutina. Prema tome, navodna Zvornička mitropolija iz "1232" godine je puka izmišljotina. Sorabino (razgovor) 10:08, 12. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Srpska patrijaršija i Ohridska arhiepiskopija[uredi izvor]

Povodom pitanja o dodavanju ili uklanjanju veze Ohridska arhiepiskopija sa stranice Šablon:Srpska pravoslavna crkva nepohodno je dodatno razmotriti ne samo razloge za usvajanje prvog ili drugog rešenja, već i posledice koje će to imati na opstanak mnogih drugih veza u tom šablonu. Međutim, pre bilo kakve priče o svemu tome, nepohodno je naglasiti da sva ta pitanja zadiru u samu suštinu uređivanja srpske crkvene istorije na našoj Vikipediji. Čitavo to polje bremenito je ozbiljnim problemima, koji nastaju prvenstveno usled nepažnje ili nedovoljnog poznavanja materije. Nažalost, ima i namernih zloupotreba. Nezavisno od toga, povodom pitanja o mestu Ohridske arhiepiskopije u istoriji Srpske pravoslavne crkve mora se naglasiti sledeće: Istorija Ohridske arhiepiskopije je neraskidivo isprepletena sa istorijama četiri pravoslavne crkve: Grčke, Bugarske, Srpske i Albanske. Svaka od ovih pravoslavnih crkava baštini jedan deo istorije Ohridske arhiepiskopije, sa mnogim međusobnim prepletima. U tome najdalje idu Bugari, koji celokupnu istoriju Ohridske arhiepiskopije smatraju sastavnim i neodvojivim delom istorije Bugarske pravoslavne crkve. Stoga se postavlja pitanje, kako ćemo se mi odnositi prema činjenici da su sami ohridski arhiepiskopi tokom istorije, u više navrata isticali svoju nadležnost ne samo nad Bugarskom, već i nad Srbijom, ne samo tokom 11. i 12. veka, kada su srpske eparhije potpadale pod neposrednu nadležnost Ohridske arhiepiskopije, već i kasnije, tokom raznih sporova iz 13. i 15-16. veka. Pokret smederevskog mitropolita Pavla, koji je u prvoj polovini 16. veka pokušao da obnovi Srpsku patrijaršiju, propao je upravo zbog toga što su ohridski arhiepiskopi uspeli da ubede četvoricu istočnih patrijaraha da je upravo Ohrid zakonita arhiepiskopska stolica ne samo za Bugarsku već i za čitavu Srbiju. A kada je reč o samoj Ohridskoj arhiepiskopiji, nakon dolaska Ohrida pod srpsku vlast (1334) ona nije ukinuta, niti pripojena Srpskoj arhiepiskopiji, međutim - nakon proglašenja Srpske patrijaršije (1346), u čemu je učestvovao i ohridski arhiepiskop, došlo je do velikih promena, pošto je Srpska patrijaršija preuzela vrhovnu nadležnost nad svim eparhijama Carigradske patrijaršije koje su potpale pod srpsku vlast. Upravo zbog toga, nastala je i titula "patrijarh Srba i Grka". Iako nije ukinuta, Ohridska arhiepiskopija je nakon 1346. godine nesumnjivo došla pod vrhovnu duhovnu vlast Srpskog patrijarha i tako je ostalo do kraja srpske vlasti u južnim oblastima, dakle do kraja 14. veka. Tek nakon uspostavljanja turske vlasti, Ohridska arhiepiskopija je obnovila svoju punu samostalnost. Ali, da ne dužim više. Istorija Ohridske arhiepiskopije je po raznim osovama povezana sa istorijom Srpske pravoslavne crkve i trebalo bi joj naći odgovarajuće mesto. Možda bi za sve takve slučajeve u ovom šablonu trebalo uvesti novi odeljak: Pomesne crkve koje su tokom istorije imale nadležnost nad eparhijama u srpskim zemljama, i tu bi se onda mogle svrstati sve takve crkve, od Ohridske arhiepiskopije, preko Carigradske patrijaršije, do Bukovinske mitropolije. U svakom slučaju, o ovim stvarima bi trebalo dodatno porazgovarati. Sorabino (razgovor) 15:28, 19. jul 2016. (CEST)[odgovori]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Разговор_о_шаблону:Српска_православна_црква&oldid=11973780”