Rat u Južnoj Osetiji 1991—1992. godine, takođe poznat i kao Prvi južnoosetijski rat bio je oružani sukob koji se za vreme i neposredno nakon raspada SSSR vodio između gruzijskih vojnih i paravojnih formacija sa jedne, te osetskih separatističkih formacija samoproglašene Južne Osetije sa druge strane. Svoj je uzroke imao u višedecenijskom gruzijsko-osetijskom sukobu, odnosno sovjetskoj administrativnoj podjeli Osetije na severni deo koji se nalazio u sastavu sovjetske Rusije i južni deo, koji je bio južnoosetijska automnomne oblasti u sastavu sovjetske Gruzije. Nakon što su se za vreme Glasnosti u Gruziji vlast preuzeli radikalni gruzijski nacionalisti, južnoosetijske vlasti su u septembru 1990. godine proglasile južnoosetijska Sovjetsku Demokratsku Republiku sa ciljem da je zadrže u Sovjetskom Savezu ili ujedine sa Severnom Osetijom; gruzijske vlasti su na to reagovale 14. decembra ukidanjem južnoosetijske autonomne oblasti. Pokušaji gruzijskih vlasti da tu meru sprovedu su doveli do niza oružanih incidenata koji su sa vremenom eskalirali u oružane sukobe između gruzijskih vlasti i separatista. Obe strane su bile relativno slabo opremljene, obučene i nedisciplinirane, a što je dovodilo do brojnih primera nasilja i etničkog čišćenja. Separatistima su osim sunarodnika iz Severne Osetije pomoć pružile i paravojne formacije Konfederacije gorskih naroda Kavkaza; od kraja 1991. je Gruzija, osim sukobom sa Južnim Osetima bila opterećena i sukobom sa Abhazima ali i sopstvenim građanskim ratom. Sukob je okončan sporazumom iz Sočija24. juna1992. kojim su se, uz posredovanje ruskog predsednika Borisa Jeljcina sve strane dogovorile na primirje koje bi nadgledale zajedničke mirovne snage. Dotada je manji deo Južne Osetije, uglavnom područja sa gruzijskom većinom, ostao pod nadzorom gruzijskih vlasti. Takva je situacija ostala sve do rusko-gruzijskog rata2008. godine kojim su gruzijske snage proterane sa cele teritorije separatističke republike.
.svg)
Južna Osetija
Gruzija