Saraceni
Saraceni (lat. Saraceni, stgrč. Σαρακηνοί — „istočni ljudi” ← arap. شرق — šark — „istok”) nomadsko pleme Beduina, koje je živjelo duž granice Sirije. Taj narod pominje još grčki naučnik iz 1. i 2. vijeka n. e. Klaudije Ptolomej i rimski istoričar iz 4. vijeka Amijan Markelin.
Termin Saraceni je bio opšti naziv za arapske muslimane u širokoj upotrebi među hrišćanskim piscima u Evropi tokom srednjeg vijeka. Do 12. vijeka, „Saracen” postaje sinonim za „muslimana” u srednjovijekovnoj latinskoj literaturi.
Danas istoričari koriste ovaj naziv za stanovništvo Arapskog kalifata u periodu od 7. po 13. vijeka (do osvojenja Abasidskog kalifata, kao posljedice bliskoistočnog pohoda Mongola)[1].
Mijenjanje značenja termina tokom istorije[uredi | uredi izvor]
Značenje termina se mijenjalo tokom istorije.
U ranim vijekovima nove ere, grčki i latinski pisci su koristili ovaj termin za ljude koji žive u pustinjskim oblastima u blizini rimske provincije Arabije. Razlikovali su se od ljudi koji su bili poznati kao Arapi.[2][3] Najprije se „Saraceni” u vidu lat. „Araceni” pominju u šestoj knizi „Prirodne istorije” Plinija Starijeg (VI. 157)[4] (treća četvrtina 1. vijeka), u „Arabici” Uranija[5] (Fr. 11) (1. vijek), zatim u „Priručniku geografije” Klaudija Ptolomeja (sredina 2. vijeka) u spisku naroda Srećne Arabije (131; 6. 7.21).[6]
U Evropi tokom ranog srednjeg vijeka, termin se počinje vezivati sa arapskim plemenima.[7] Pojedini autori, kao na primjer, Jevtimije Zigaben neosnovano su povezivali riječ „Saraceni” s imenom biblijske Sare.[8]
Do 12. vijeka, „Saracen” postaje sinonim za „muslimana” u srednjovijekovnoj latinskoj literaturi. Širenje tog značenja pojma Saracen počelo je vijekovima ranije među Vizantijcima, kao što se vidi u dokumentima iz 8. vijeka.[2][9][10] U vrijeme krstaških pohoda evropski autori počeli su da nazivaju Saracenima sve muslimane, često koristeći kao sinonim naziv „Mavri”. Najčešće se, u vrijeme krstaških pohoda, ovaj termin vezivao za Turke muslimane, koji su uspješno vojevali protiv krstaša.
U zapadnim jezicima prije 16. vijeka, „Saracen” je bio opšti naziv za Arape muslimane, a riječi „islam” i „musliman” nisu bile u opštoj upotrebi (osim u nekim pojedinačnim slučajevima).[11]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Saracin — statья v эnciklopedii «Krugosvet»
- ^ a b Daniel 1979, str. 53
- ^ Retso 2003, str. 505–506
- ^ Naturalis historia. Liber VI. 157
- ^ Spisi Uranija nisu sačuvani, njih citira Stefan Vizantijski u svojoj knizi «Etnika» → Stephani Byzantii. «Ethnicorvm quae svpersvnt» 1849. p. 556
- ^ Claudii Ptolemaei «Geographia», Tom 2. Sumptibus et typis Caroli Tauchnitii, 1845 p. 102
- ^ "Saracen," Encyclopædia Britannica. 2012 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. decembar 2007). Britannica Concise Encyclopedia. 27. 4. 2012.
- ^ Evfimiй Zigaben «Dogmatičeskoe vseoružie pravoslavnoй verы» PG 130
- ^ Kahf 1999, str. 181
- ^ Retsö 2003, str. 96
- ^ Tolan 2002, str. 15.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Daniel, Norman . (1979). The Arabs and Mediaeval Europe. Longman Group Limited. ISBN 978-0-582-78088-0.
- Heng, Geraldine. (2004). Empire of Magic: Medieval Romance and the Politics of Cultural Fantasy. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-12527-7.
- Kahf, Mohja. (1999). Western Representations of the Muslim Women: From Termagant to Odalisque. University of Texas Press. ISBN 978-0-292-74337-3.
- Retsö, Jan. (2003). The Arabs in Antiquity: Their History from the Assyrians to the Umayyads. Routledge. ISBN 978-0-7007-1679-1.
- Rubenstein, Jay. (2011). Armies of Heaven: The First Crusade and the Quest for Apocalypse. Basic Books. ISBN 978-0-465-01929-8.
- Timani, Hussam. Saracens. in Muhammad in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia of the Prophet of God (2 vols.), Edited by C. Fitzpatrick and A. Walker, Santa Barbara, ABC-CLIO, 2014, Vol. II. str. 538—542. ISBN 978-1-61069-177-2.
- Tolan, John V. (2002). Saracens: Islam in the Medieval European Imagination. Columbia University Press. str. 15. ISBN 978-0-231-50646-5.
