Sedma vojvođanska udarna brigada
| Sedma vojvođanska udarna brigada | ||||
|---|---|---|---|---|
 Borci 7. vojvođanske brigade u oslobođenom Novom Sadu 23. oktobra 1944. | ||||
| Osnivanje | 2. jul 1944. | |||
| Formacija | 3 bataljona | |||
| Angažovanje | ||||
| Odlikovanja |
| |||
| Komandanti | ||||
| Komandant | Milan Ješić Ibra | |||
| Politički komesar | Radovan Golubović | |||
Sedma vojvođanska narodnooslobodilačka udarna brigada formirana je 2. jula 1944. godine na salašu Mušickog u Bosutskim šumama, u blizini sela Batrovaca, kod Šida. Odluku o formiranju brigade doneo je Glavni štab NOV i PO Vojvodine.
Prilikom formiranja brigade u njen sastav su ušli - kompletan Prvi bataljon i jedna četa Trećeg bataljona Šeste vojvođanske brigade, jedan bataljon Drugog sremskog partizanskog odreda, kao i grupa boraca, koju su sačinjavali bivših crvenoarmejaci, koji su pobegli iz nemačkih zarobljeničkih logora i belogardejske jedinice, koji su prešle n stranu NOV i POJ i dotada su se nalazile u sastavu Šeste vojvoćanske brigade. Na dan formiranja brigada je imala oko 900 boraca, od čega je njih 300 bilo nenaoružano.
Prvi Štab brigade sačinjavali su - narodni heroj Milan Ješić Ibra, komandnt brigade; Lazar Ljubinković Saša, politički komesar brigade (zbog bolesti, na ovom mestu ga je ubrzo, po povratku iz Slavonije zamenio Radovan Golubović); Dušan Sekić Šaca, zamenik političkog komesara brigade; Vladimir Janković, vršilac dužnosti načelnika Štaba brigade; Danilo Kravić Šuca, intendant brigade; Radislav Milutinović Bata, obaveštajni oficir brigade i Sida Mušicki, omladinski ukovodilac brigade.
Od 31. oktobra 1944. pa do kraja rata, 15. maja 1945. godine, Sedma vojvođanska brigada se nalazila u sastavu 51. vojvođanske divizije.
Za svoje zasluge tokom Narodnooslobodilačkog rata odlikovana je Ordenom zasluga za narod i Ordenom bratstva i jedinstva.
Ratni put Sedme vojvođanske brigade[uredi | uredi izvor]
Njenom formiranju prethodila je ofanziva 5. SS korpusa u martu i aprilu 1944. godine u jugozapadnom Sremu i severoistočnoj Bosni. Jedan od ciljeva ove ofanzive bilo jed i trajno prekidanje veze između sremskog i istočnobosanskog operativnog prostora, koja je bila od velikog značaja za snage NOV i POJ.
Nakon prekidanja ovih veza, u Sremu je ostao jedan bataljon Šeste brigade i dva partizanska odreda. Uprkos pojačanom neprijateljskom pritisku, priliv dobrovoljaca ostao je stabilan, što je dovelo do popune Šeste brigade, i formiranja Sedme.
Odmah nakon formiranja, Brigade se zajedno sa ostalim sremskim snagama NOV i POJ našla na udaru nemačke operacije Kornblume. Nakon dvonedeljnih borbi i manevara, da bi predupredio četvrtu fazu operacije (Kornblume IV), štab Brigade doneo je odluku o privremenom izvlačenju iz Srema. Zajedno sa delovima drugih snaga, Brigada je krajem jula likvidirala neprijateljska uporišta u Slavonskom Šamcu i okolnim selima. Nakon toga prebacila se na Dilj i Papuk.
Na ovom terenu Brigada se uključila u oštre i uspešne borbe za odbranu Požeške kotline protiv delova Prve konjičke kozačke divizije.
U drugoj polovini avgusta Brigada se vratila na područje zapadnog Srema. Odazivajući se na poziv maršala Tita i proglašenu amnestiju 30. avgusta oko 2.500 domobrana sa 115 oficira sa kompletnim naoružanjem prešlo je na stranu NOV i POJ, a Sedma vojvođanska učestvovala je u njihovom prihvatu. Uz novi priliv dobrovoljaca, to je omogućilo formiranje Devete i Jedanaeste vojvođanske brigade.
Tokom septembra 1944. Srem je postao vrlo osetljivo područje za nemačku vojsku. Sedma brigada je svojom dobro usmerenom aktivnošću pojačavala ovu ugroženost. 18/19. septembra Brigada je izvršila diverzantski napad na komunikacije i demonstrativni napad na Sremsku Mitrovicu, a naročitu pažnju i reakciju Komande Jugoistoka izazvalo je zauzimanje Iloka i napad na Šarengrad 28/29. septembra zajedno sa Jedanaestom vojvođanskom udarnom brigadom.
Oktobra 1944. Brigada je ušla u sastav novoformirane 51. vojvođanske divizije. U njenom sastavu učestvovala je u teškim borbama na Batinskom, Virovitičkom i Bolmanskom mostobranu. Ratni put je, nakon učestvovanja u završnim operacijama Treće armije, završila 15. maja 1945. u Blajburškom polju.
Od blizu 5.000 boraca koliko se tokom desetomesečnog ratovanja borilo u Brigadi, prema ratnom dnevniku Brigade, poginulo je 572, ranjeno 1.829, a 281 borac je nestao. S obzirom da jedan broj boraca koji su umrli u bolnicama nije evidentiran u ratnom dnevniku, kao i da su podaci za neke teške borbe ostali nekompletni, autor monografije Brigade Nikola Božić procenio je broj poginulih boraca na oko 700.
Narodni heroji Sedme vojvođanske brigade[uredi | uredi izvor]
Troje boraca brigade je odlikovano Ordenom narodnog heroja.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Nikola Božić Sedma vojvođanska brigada. „Vojno-izdavački zavod“, Beograd 1984. godina.
- Petnaest vojvođanskih brigada. Pokrajinski odbor Saveza boraca Vojvodine, Novi Sad 1953. godina.
