Smilja Kostić Joksić
| Smilja Kostić Joksić | |
|---|---|
 dr Smilja Kostić, 1939. godine | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1895. |
| Mesto rođenja | Beograd, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 1981. (85/86 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija |
| Obrazovanje | Medicinski fakultet u Lozani |
| Naučni rad | |
| Polje | Medicina - pedijatrija |
| Institucija | Medicinski fakultet u Beogradu |
| Nagrade | Krst Milosrđa Medalja srpskog Crvenog krsta Orden Legije časti |
Smilja Kostić Joksić (Beograd, 1895 — Beograd, 1981) bila je srpski i jugoslovenski pedijatar, naučni radnik, vanredni profesor na Katedri pedijatrije na Medicinskom fakultetu u Beogradu, šef prvog Dečjeg dispanzera u Beogradu u okviru Dečje klinike, osnivač Savetovališta za odojčad, pisac, autor više od 50 naučnih radova među kojima su i prvi naslovi i priručnici iz kliničke laboratorijske dijagnostike u Srbiji. Godine 1939. izabrana je za docenta pedijatrije, čime postaje i prva žena docent Medicinskog fakulteta.[1]
Predsednik Francuske republike je 1952. godine dr Smilju Kostić-Joksić odlikovao Nacionalnim ordenom Legije časti zbog izuzetnog zalaganja za primenu Be-se-že vakcine u suzbijanju tuberkuloze kod dece na prostorima posleratne Jugoslavije. Tom prilikom joj je u znak posebnog poštovanja darovao i broš sa inicijalima BCG od brilijanata.
Bila je udata za dr Aleksandra Kostića, sa kojim je imala dvojicu sinova — Ivana Vanju, koji je poginuo 1942. u četnicima i Vojislava Vokija Kostića, poznatog kompozitora.
Umrla je 1981. godine u Beogradu. Sahranjena je na Novom groblju u Aleji zaslužnih građana, gde su kasnije sahranjeni i njen muž Aleksandar i sin Vojislav.
Školovanje i karijera[uredi | uredi izvor]
Za vreme Balkanskih ratova, kao gimnazijalka Smilja Joksić se prijavila za dobrovoljnu bolničarku u VII rezervnoj bolnici u Beogradu. Završetak borbi dočekuje sa navršenih sedamnaest godina i dva odlikovanja, „Krstom Milosrđa” i „Medaljom srpskog Crvenog krsta”. Upisala je 1915. godine Medicinski fakultet u Lozani i nakon diplomiranja 1919. godine radila je na Očnoj klinici u Monpeljeu, a zatim na Dečijoj klinici u Strazburu.
Kada je Histološki institut Medicinskog fakulteta u Beogradu dobio svoje prostorije, postala je prvi asistent na toj katedri. Godine 1925. je premeštena za asistenta u novoosnovanu Pedijatrijsku kliniku. Pri klinici je osnovala Dečji dispanzer i postaje šef te službe, a poseban medicinski problem njenog interesovanja postaje tuberkuloza kod dece, kao i organizacija preventive.
U prvim poratnim godinama, od 1945. do 1948. godine docent dr Smilja Kostić-Joksić angažuje se u organizovanju lečenja tuberkulozne dece, koje je u to vreme bilo mnogo.
Brak, stradanja i rehabilitacija[uredi | uredi izvor]
Bračni par Smilja Kostić-Joksić i Aleksandar Kostić se venčao 1919. godine u Monpeljeu, a potom i u pravoslavnoj Nikolajevskoj crkvi u Nici. Oboje su posedovali izuzetnu stručnost i nesebično se predavali nauci, oboje su završili Medicinski fakultet u Strasburu i zajedno su osnovali Histološki institut u Beogradu 1922. godine. Zajedno su odbili da potpišu okupacijski apel 1941. godine i uklonjeni sa Medicinskog fakulteta 1942. godine, da bi skupa bili vraćeni na isti fakultet 1944. godine i ponovo udaljeni 1952. godine.[2]
Posle nekoliko godina, fakultet je uputio poziv prof. Smilji Kostić-Joksić da se vrati, ali ona je ovaj poziv odbila. Godine 2001. održana je svečana sednica Nastavno-naučnog veća, na kojoj je doneta odluka da se stavljaju van snage sva rešenja, odluke i naredbe koje se odnose na odstranjivanje profesora sa Medicinskog fakulteta u Beogradu. Nakon pola veka, moralno su rehabilitovani prof. dr Smilja Kostić-Joksić i prof. dr Aleksandar Đ. Kostić.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Legat Aleksandra Kostića pred očima javnosti posle dve decenije”. Politika. Pristupljeno 1. 11. 2019.
- ^ „Komunistički progon lekara”. Pogledi. Arhivirano iz originala 14. 09. 2019. g. Pristupljeno 1. 11. 2019.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Istorijat”. Univerzitetska dečja klinika Tiršova. Pristupljeno 1. 11. 2019.
- Prof. dr Smilja Kostić-Joksić i BE-SE-ŽE vakcinisanje jugoslovenske dece (Centar za kulturu Grocka, 11. april 2020)
- Borac za be-se-že vakcinu u SFRJ („Politika”, 13. april 2020)
