Spomenik otpora i pobede
Spomenik otpora i pobede se nalazi u Parku kod Železničke stanice u Kraljevu.
Spomenik autora Lojza Dolinara, svečano je otkriven 29. novembra 1959. godine, na proslavi 15-godišnjice oslobođenja Kraljeva u Drugom svetskom ratu.[1] Spomenik je svečano otkrio Aleksandar Ranković. Spomenik je posvećen palim ratnicima, borcima i žrtvama fašizma. Dolinar je spomenik prvobitno radio za obeležavanje stratišta u Jajincima. Gradski odbor SUBNOR-a u Kraljevu inicirao je demontiranje figura u Jajincima (gde su figure bile prvobitno postavljene 1950. godine) i njihovo premeštanje u Park kod Želeničke stanice u Kraljevu, nedaleko od Spomen-parka posvećenog žrtvama masnovne nemačke odmazde u oktobru 1941. godine. Na svečanoj sednici NO opštine Kraljevo, održanoj u vreme otkrivanja spomenika, doneta je odluka o izgradnji Spomen-parka kao posebne memorijalne celine, čiji je sastavni deo trebalo da bude i Dolinarov spomenik.[2][3]
Spomenik otpora i pobede je bio inspirisan Rodenovim spomenikom Građani Kalea, koji je trebalo da proslavi herojsku borbu građana Kalea tokom Stogodišnjeg rata. Dolinar je izradio 15 figura u natprirodnoj veličini, u različitim pozama, koje je diktiralo unutrašnje iskustvo ratnog nasilja.[3][4]
Polaganjem venaca na spomenik obeležavane su godišnjice Dana pobede[5], ali i Bombardovanja Beograda (1941).[6]
Galerija[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Spomenik otpora i pobede”. infopress.rs. 16. 7. 2022. Pristupljeno 14. 4. 2023.
- ^ Novaković, Suzana; Krejaković, Silvija. Kultura sećanja. Narodni muzej Kraljevo. str. 23; 39.
- ^ a b Rakovec, Andreja (31. 1. 2022). „Dolinar, Lojze (1893–1970) - Slovenska biografija”. www.slovenska-biografija.si. Pristupljeno 19. 12. 2023.
- ^ Tanasijević, Stefan (26. 4. 2018). „Ogist Roden - Građani Kalea”. www.artnit.net. Pristupljeno 19. 12. 2023.
- ^ „U Kraljevu obeležen Dan pobede kraj Spomenika otpora i pobede”. kraljevackenovosti.com. 9. 5. 2022. Pristupljeno 14. 4. 2023.
- ^ „Kraljevo: Položeni venci ispred Spomenika otpora i pobede”. Tanjug. 6. 4. 2023. Pristupljeno 14. 4. 2023.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Znamenitosti na sajtu Turističke organizacije Kraljeva
- Spomenik otpora i pobede na sajtu bookaweb.com (jezik: engleski)
- Spomenik otpora i pobede, Kraljevo na sajtu skulptura-hronologijaizlaganja.rs
