Spomenik slobodi (Ruse)
| Spomenik slobodi | |
|---|---|
 Statua spomenika Slobodi | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Ruse |
| Država |  Bugarska |
| Vrsta spomenika | skulptura |
| Vreme nastanka | 1909. |
Spomenik slobodi (bugarski: Pametnik na svobodata, Pametnik na svobodata) u Rusu, Bugarska, je izgrađen početkom 20. veka od strane italijanskog skulptora Arnalda Dzokija, a izradio ga je Georgi Kiselinčev [1]. Vremenom je postao jedan od najznačajnijih simbola grada, nalazi se i u grbu grada coat of arms.
Dizajn[uredi | uredi izvor]
Spomenik ima piramidalnu strukturu. Visok je 17,8 metara[2]. Na vrhu se nalazi kip koji predstavlja žensku figuru koja drži mač u levoj ruci, a desnom rukom usmerava prema pravcu odakle su stigli nacionalni oslobodioci. U podnožju se nalaze dva bronzana lava, od kojih jedan grize lance, a drugi brani Štit slobode. Na postolju spomenika postoje reljefne scene otpora. Dva topa su postavljena iza spomenika.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Tačna godina otkrivanja nije poznata, sugerišu se 1906, 1908, ili 1909. na osnovu epiteta, fotografija, i Enciklopedije likovne umetnosti u Bugarskoj (bug. Енциклопедия на изобразителните изкуства в България). Svi izvori navode datum 11. avgust. Knjiga Spomenik revolucionara u Rusu tvrdi da je tačna godina otkrivanja 1909[3].
Kamen temeljac postavljen je 1890. godine u Omladinskom parku, gde je mitropolit Grigorij osveštao gradnju u prisustvu kneza Ferdinanda I. Pet godina kasnije, odlučeno je da se spomenik premesti u gradskoj bašti, nekadašnjem turskom groblju, na kom je izgrađen novi gradski trg. U to doba, bašta je imala gvozdenu ogradu i bila je zaključana noću. Trg je prvobitno nosio ime Knez Boris nakon rođenja naslednika prestola. Nakon završetka izgradnje, preimenovan je u Botev trg, zatim 9. septembra 1944, kada su komunisti došli na vlast, dobio je ime Trg Lenjina, a kasnije je dobio svoje sadašnje ime Trg slobode.
Krajem 1895. godine, potpisan je ugovor sa Stojčom Rajčevim, lokalnim preduzetnikom i bivšim revolucionarom, da izgradi spomenik za 65.000 leva. Uprkos volji i energiji, novac nije bio dovoljan, a ostatak od 150.000 leva morao je biti prikupljan dobrovoljnim donacijama na večernjim balovima širom Bugarske. Braća Simeonov (Ivan i Stefan), koji su bili poznati bankari, donirali su 50.000 leva.
Prema prvom dizajnu arhitekte Simeona Zlateva, na vrhu se nalazila statua "Car oslobodilac" (Aleksandar II Nikolajevič), a u osnovi dve statue revolucionara sa oružjem. Rusko društvo je 1907. godine odlučilo da zameni statuu cara sa statuom žene, simbolom slobode, kako ne bi licio na Spomenik caru oslobodiocu u Sofiji, koji je otkriven iste godine i takođe je bio delo Arnalda Dzokija.
Od Ferdinanda I, koji je bio krunisan za cara nakon Plovdivskog prevrata, je traženo da odredi dan otvaranja. Nije odgovorio, pa je izabran 11. avgust, kao najvažniji datum u bici kod Šipke. Ceremonija je počela tri dana ranije. Učestvovali su mnogi bivši revolucionari iz drugih bugarskih gradova, uključujući Rajnu Kneginju, kao i državne zvaničnike: premijera Aleksandra Malinova, ministre pravde i spoljnih poslova, vojne generale, sveštenstvo, i Ruski konzul. Car Ferdinand I samo je poslao predstavnika, moguće zbog loših odnosa između Rusije i trona.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Tzavella, Hristofor. „Dnevnik na kosturskiя voйvoda Lazar Kiselinčev“, Sofiя, (2003). str. 187.
- ^ „Archived copy”. Arhivirano iz originala 15. 2. 2015. g. Pristupljeno 12. 4. 2015.
- ^ Lebikyan 2002
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Lebikyan, Hachik (2002). The revolutionaries' monument in Rousse. ISBN 978-954-9906-48-6.