Stubička bitka

Stubička bitka
Deo Seljačke bune
Bitka kod Stubice (jugoslovenska poštanska marka iz 1973, rad Krsta Hegedušića
Vreme 9. februar 1573. Mesto Donja Stubica, Hrvatska Ishod Pobeda banske vojske, pobuna ugušena
Sukobljene strane
Kraljevina Hrvatska	Pobunjeni hrvatski kmetovi
Komandanti i vođe
podban Gašpar Alapić	Matija Gubec
Jačina
oko 5.000	oko 6.000-10.000
Žrtve i gubici
laki	oko 3.000

Stubička bitka bila je odlučujući sukob u okviru hrvatskoslovenačke seljačke bune 1573.

Uvod

Zagreb

Kostanjevica

Mokrice

Kerestinec

Šentpeter

Celje

Ljubljana

Videm

Susedgrad

D.Stubica

Cesargrad

Brdovec

Samobor

Okić

Jastrebarsko

Podčetrtek

Brežice

Metlika

Novo Mesto

Žumberak

Koprivnica

Križevci

Ivanić-Grad

Ogulin

Hrastovica

Pazin

Škofja Loka

Gorica

Kamnik

Ptuj

Planina

Bizeljsko

Kunšperk

Pilštanj

Čakovec (Međimurje)

Krško

Sevnica

Sevnica

Mapa seljačke bune početkom februara 1573. Vatra označava pobunjena mesta, mačevi označavaju bitke, kule-opsednute/osvojene zamkove. Palisade označavaju sedišta kapetanija Slavonske i Hrvatske vojne krajine.

Posle poraza seljačke vojske pod Ilijom Gregorićem kod Krškog 5. februara i Šenpetrom, pod Kunšperkom 8. februara, te kmetova Ilije Pasanca kod Kerestinca 6. februara, glavnina hrvatske seljačke vojske od oko 6.000 kmetova) okupila se na polju između Stubičkih Toplica i Donje Stubice.

Bitka

Pobunjenim kmetovima su rukovodile vrhovne ustaničke vođe Matija Gubec, Ilija Pasanec i Ivan Mogaić. Naoružani pretežno kosama, sekirama, vilama i srpovima kmetovi su se 9. februara puna 4 sata uspešno odupirali napadima uvežbane i vatrenim oružjem snabdevene plemićke vojske (oko 5.000 pešaka i konjanika u oklopu) pod zapovedništvom vrhovnog kapetana kraljevine Hrvatske, podbana Gašpara Alapića.

U bici je poginuo Mogaić, a Gubec i Pasanac su zarobljeni i kasnije svirepo ubijeni na Markovom trgu u Zagrebu 15. februara 1573. godine.

Posledice

U ovom sukobu i kasnijim represalijama pobijeno je oko 3.000 kmetova.

Literatura

• Gažević, Nikola, ur. (1974). Vojna enciklopedija (tom 9). Beograd: Vojnoizdavački zavod. 
• Opća enciklopedija Jugoslovenskog leksikografskog zavoda - Zagreb 1981