Tadija Anušić

tadija anušić
Tadija Anušić
Lični podaci
Datum rođenja	1896.
Mesto rođenja	Glavice, kod Sinja, Austrougarska
Datum smrti	26. januar 1942.(1942-01-26) (45/46 god.)
Mesto smrti	Sinj, ND Hrvatska
Profesija	zemljoranik
Delovanje
Član KPJ od	1920.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Heroj
Narodni heroj od	20. decembra 1951.

Tadija Anušić (Glavice, kod Sinja, 1896 — Sinj, 26. januar 1942), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Poreklom je iz katoličke porodice Anušića koji su, prema predanju, došli u Sinj još 1699. iz Livna ili pak predstavlja ogranak starog srpskog plemena Bogunovića.

Za vreme Prvog svetskog rata mobilisan je u austrougarsku vojsku, kao mitraljezac, zbog zasluga u bici na Kobaridima unapređen u podoficira i odlikovan.

Prvi svetski rat i pobuna u Boki Kotorskoj uticali su da se Tadija vrlo rano opredeli za radnički pokret. U članstvo Komunističku partiju Jugoslavije (KPJ) stupa 1920. godine. Veoma aktivno je radio na razvijanju revolucionarne aktivnosti na području Sinjske krajine. Na izborima 1920. godine bio je poslanički kandidat na listi KPJ za Sinj. Posle zavođenja šestojanuarske diktature Tadija se ističe partijskim radom na selu.

Zbog revolucionarnog rada, stalno je proganjan od policije, 1926. godine je uhapšen i podvrgnut mučenju. Posle izlaska iz zatvora, nastavio je revolucionarnu delatnost, iako u strogoj ilegalnosti uspeo je da, 1933. godine, formira četiri partijske ćelije u Sinjskom kraju. Bio je član Pokrajinskog komiteta KPH za Dalmaciju. Godine 1938. postaje i prvi sekretar tek osnovanog Kotarskog komiteta KPH za Sinj. Planirao je odlazak grupe omladinaca u Španiju, kako bi se priključili republikancima u građanskom ratu, ali je to otkriveno i sprečeno.

Bio je inicijator niza ekonomskih i poltičkih akcija, među kojima i štrajka radnika Fabrici cigle u Sinju, štrajka radnika na melioraciji Sinjskog polja, što je omogućilo da se Stranka radnog naroda, koju je organizovao 1938. godine, omasovi, politički afirmiše i da istupi samostalno na opštinskim izborima 1940. godine, na kojima je njena lista dobila većinu i uzela opštinu Sinj u svoje ruke. Time je Sinj bio jedina opština u Kraljevini Jugoslaviji u kojoj su komunisti osvojili vlast. Tadija je u sinjskoj opštini obavljao funkciju zamenika gradonačelnika.

Aprilski rat i okupacija Kraljevine Jugoslavije zatekla ga je u vojsci. Odmah posle kapitulacije Jugoslovenske kraljevske vojske, poveo akciju za izvlačenje i skrivanje oružja i ratne opreme. Posle dolaska u Sinj, radio je na pripremama oružanog ustanka i prvim ustaničkim akcijama, služeći se vojnim iskustvom iz Prvog svetskog rata.

Već 10. avgusta 1941. godine odlazi na Dinaru, sa grupom od 65 naoružanih boraca. U decembru iste godine formirana je Kamešnička partizanska četa u kojoj je Tadija postavljen za političkog komesara. Četa je izvršila niz uspelih akcija i diverzija, među kojima se posebno ističu: napad na žandarmerijsku stanicu u Panju 15. decembra 1941. godine, uz pomoć bosanskih partizana i napad na italijansku motorizovanu kolonu, kod sela Čilaša, u blizini Sinja, u kojoj je bilo više od 1.500 italijanskih vojnika.

Zbog velike hladnoće, 18. januara 1942. godine, Tadijina četa se zadržala u selu Korita kod Sinja, ali su pred zoru Italijani blokirali celo selo. Posle kraće borbe Tadija je ranjen i zarobljen.

Nakon šest dana mučenja i pošto od njega nisu dobili nikakve informacije Tadija je izveden pred vojni sud i osuđen na smrt. Italijani su ga streljali u Sinju 26. januara 1942. godine.

Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 20. decembra 1951. godine, proglašen je za narodnog heroja.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. 
• Akim Miljanić i Vukota Miljanić Prezimena u Crnoj Gori. „Beogradska knjiga” Beograd, 2007. godina.
• Branko J. Bokan Opština Sanski Most (knjiga prva). „Borba” Beograd, 1974. godina.
• Milan Divjak Lički Lički kalendar za svaku godinu. Novi Sad, 1997. godina.

Spoljašnje veze

• Biografija Tadije Anušića na sajtu Vojska.net