Talava
| Talava Tālava | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| pre 1180.—1224. | |||||||||
 Talava (plava boja) u pretpostavljenim granicama u 12.-13. veku | |||||||||
| Glavni grad | Beverina | ||||||||
| Regija | Istočna Evropa | ||||||||
| Događaji | |||||||||
| Status | Bivša pokrajina | ||||||||
| Vladavina | |||||||||
| • Oblik | Županija | ||||||||
| Istorija | |||||||||
• Uspostavljeno | pre 1180. | ||||||||
• Ukinuto | 1224. | ||||||||
| |||||||||
Talava je bila latgalska županija koja se prostirala u severnom delu regiona Vidzeme i severnom delu regiona Latgalija u današnjoj Letoniji. Na jugu se graničila sa kneževinom Jersikom, na zapadu sa livonskim županijama Metsepole i Idumeje, na severu sa estonskim županijama Sakala i Ugandi i na istoku sa ruskom Novgorodskom republikom.
Talava se prvi put spominje u Hronici Henrika od Livonije u 1207. godini kao hrišćanska županija Talava.[1] Ruske hronike spominju županiju Atzele (Očela, prvi put pomenuta 1111. godine) koja je verovatno bila deo istočne Talave.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Nakon što je Mstislav Rostislavič "Hrabri", Novgorodski knez, pokrenuo pohod protiv naroda Čudi tokom zime 1179.-1180, Talava je bila primorana da plaća danak Novgorodu. Vladar Talave, Talivaldis i njegovi sinovi su kršteni u pravoslavnoj veri.
1208. godine Talivaldis, zajedno sa latgalijanskim vođama Rusinšom iz Satekele i Varidocom iz Autine, osnovao je vojni savez sa Livonijkim bratstvom mača. Bratstvo im je obećalo pomoć protiv Novgoroda. Iste godine, Talavljani su pozvali svoje severne neprijatelje, pretpostavlja se da su to Uganđani, na mirovne pregovore koji su se završili neuspešno. Talavljani su zajedno sa Bratstvom mača vodili četvorogodišnji rat sa estonskim plemenima, koji je završen mirom u Turaidi 1212. godine.
U 1214. godini dva Talivaldisova sina, Rameks i Varibuls su sklopili novi sporazum sa biskupom Albertom Riškim, poklanjajući severni deo Talave Riškoj biskupiji. Prešli su iz pravoslavlja u katolicizam i postali su biskupovi vazali. U 1215. godini Talavljani su zajedno sa biskupovim snagama nastavili rat protiv Estonaca. Kao odgovor, Estonci su napali Talavu i zarobili Talivaldisa u Trikati, a kasnije ga ubili spaljivanjem. Nakon smrti Talivaldisa, rat je nastavljen. Njegovi sinovi su se osvetili i opljačkali estonske zemlje, spaljivajući sve žive uganđanske muškarce koje su mogli uhvatiti.
U zimu 1216. godine, Novgorodske trupe su pokrenule invaziju na Talavu iz Pskova.
Nakon zauzimanja Tartua i pokrštavanja Uganđana 1224. godine Talava je podeljena između Riškog biskupa i Bratstva mača, biskup je dobio 2/3 a Bratstvo mača 1/3 teritorije Talave. Talava je tako postala deo Tera Marijane.[2]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ The "Chronicle of Henry of Livonia" translated and edited by James A. Brundage, Columbia University, 1961; revised 2003; 288 pages Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. јун 2004) ISBN 0-231-12888-6
- ^ Švābe, A. Tālava. Sējējs. 1936. 2, 135.-141.lpp.; 4, 363.-374.lpp.
| Ovaj članak je deo serije članaka o |
| istoriji Letonije |
|---|
 |