Tempera

Tempera na drvetu, rad Nikola Semitekola iz 1367.

Italokritska ikona Bogorodice sa Hristom (Eleusa), tempera na drvetu, pozlata, 26,5×31×2 cm, italo-grčka škola, 17. vek. Ova ikona nalazi se u kolekciji manastira Vraćevšnica, a tamo je dospela zahvaljujući igumanu Mihailu Uroševiću, tj. otkupom dragocenosti kraljice Drage i kralja Aleksandra posle njihovog ubistva 1903. godine u Starom dvoru Obrenovića

Tempera jeste slikarska tehnika. naziv potiče od latinske riječi temperare što upućuje na glagol koji označava "miješanje". Tempera spada u slikarske tehike u kojima se boja formira na način da se bojeni praškasti pigment vezuje sa nekom od materija (bjelance, žumance ili gumiarabika)i na taj način se dobija novo jedinjenje. Takva boja se može razrjeđivati sa vodom, a inače je dosta gosta i veoma pokrivna. Tehnika je veoma stara. Potiče još iz srednjeg vijeka - "jajčana tempera" kojom su oslikavane ikone. I danas neki savremeni umjetnici pripremaju temperu po starim receprurama, vjerujući da je taj metod mnogo kvalitetniji od industrijski proizvedenih boja. Tempera se zbog svojih fizičkih i hemijskih osobina lako vezuje za sve vrste podloga. Najčešće se koristi papir, ali može da pokriva i karton, drvo, staklo, plastiku, platno itd. Iako važi za veoma praktičnu tehniku (naročito u osnovnim školama za rad), mora se voditi računa o debljini nanosa. Ako se izvrši previše gusto nanošenje, boja može da popuca i da se oruni sa slikarske površine. Kako je veoma zahvalan slikarski materijal, našla je primjenu u raznim granama likovih umjetnosti. Za slikanje se koriste nešto grublje četkice/kistovi, nego što je to slučaj kod slikanja akvarel bojama.

Osim dekorativnog plošnog slikanja, tempera je veoma pogodna za modelaciju i modulaciju likovnih oblika. Ona ne podnosi nametljive boje, dok se sa prigušenim i oplemenjenim bojama mogu postići majstorska djela. Rafiniranost, jednostavnost i čistoća boje, glavne su odlike majstora tempere.

Vizantijski slikari su se koristili tehnikom tempere prilikom izrade ikona-ikonopisanja, stvarali majstorska umjetnička djela, dok su italijanski slikari, tokom rane renesanse, ponovo otkrili njen potencijal.