Todor Vujasinović

todor vujasinović
Todor Vujasinović Toša
Lični podaci
Datum rođenja	(1904-10-16)16. oktobar 1904.
Mesto rođenja	Tešanj, Austrougarska
Datum smrti	25. mart 1988.(1988-03-25) (83 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesija	vojno lice, društveno-politički radnik
Delovanje
Član KPJ od	1930.
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armija 1941—1945.
Čin	general-major u rezervi
U toku NOB	zamenik komandanta Prvog bosanskog korpusa
Odlikovanja	Orden zasluga za narod

Todor Vujasinović Toša (Tešanj, 16. oktobar 1904 — Beograd, 25. mart 1988), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SR Bosne i Hercegovine i SFR Jugoslavije i junak socijalističkog rada.

Biografija

Spomen-bista u Doboju

Rođen je 16. oktobra 1904. godine u selu Tešanj, kod Doboja. Posle završene bogoslovije studirao je filozofiju u Parizu, gde se povezao sa klasnim radničkim pokretom i postao član KP Francuske.

Po povratku u zemlju 1930. godine radio je na povezivanju i jačanju partijskih organizacija u Kraljevu, Čačku, Užicu i Kragujevcu. Član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) je od 1930. godine. U toku 1933. i 1934. zajedno sa Blagojem Parovićem je radio na organizovanju i učvršćenju partijskih organizacija u Srbiji. Bio je član Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju, 1934. i 1935. Zbog revolucionarne aktivnosti više puta hapšen i proganjan od policije. Aprila 1935. je uhapšen i zatim osuđen na godinu dana robije, koju je izdržao u Sremskoj Mitrovici. Posle izlaska sa robije, nastavlja revolucionarni rad u Srbiji i Bosni. Od 1937. bio je član Pokrajinskog komiteta KPJ za Bosnu i Hercegovinu. Neprestano je proganjan, a 1940. i zatvoren u koncentracioni logor u Bileći.

Narodnooslobodilačka borba

Glavni članak: Narodnooslobodilačka borba naroda Jugoslavije

Jedan je od organizatora ustanka u istočnoj Bosni, u leto 1941. godine. Tokom Narodnooslobodilačkog rata nalazio se na raznim odgovornim dužnostima u NOVJ:

• komandant Ozrenskog partizanskog odreda,
• član Operativnog štaba NOP odreda istočne Bosne,
• zamenik komandanta Prvog bosanskog narodnooslobodilačkog korpusa.

Bio je većnik Antifašističke skupštine narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) i Zemaljskog antifašističkog veća narodnog oslobođenja Bosne i Hercegovine (ZAVNOBiH), te član Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije (NKOJ). Marta 1945. godine, kada je obrazovana Privremena vlada Demokratske Federativne Jugoslavije, izabran je, kao predstavnik NKOJ, za ministra saobraćaja od 1945. do 1951. godine.

Posleratni period

Posle oslobođenja Jugoslavije, demobilisan je iz Jugoslovenske armije (JA) i bavio se društveno-političkim radom. Bio je član Vlade i Izvršnog veća Skupštine Narodne Republike Bosne i Hercegovine. Bio je član Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije, biran na Petom kongresu KPJ, 1948. i Centralnog komiteta Komunističke partije Bosne i Hercegovine. Biran je za poslanika Savezne skupštine SFRJ u svim sazivima do 1969, a posle je bio član Saveta federacije.

Umro je 25. marta 1988. godine u Beogradu i sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

Knjige i odlikovanja

Kroz svoj društveno-politički rad, Vujasinović se bavio i pisanjem knjiga. Napisao je knjige:

• „Ozrenski partizanski odred“, Sarajevo i Zagreb, 1950. i Beograd, 1962.
• „Kosoriči iz Kusača i drugi“, Beograd, 1953.
• „Blagoje Parović“, Sarajevo, 1955.
• „Sećanja iz ilegalnog partijskog rada u Beogradu“, Godišnjak grada Beograda, 1959. VI str. 287—307,
• „Jabuka na vojničkoj karti“, Sarajevo, 1961.
• „Mučne godine“, Sećanja na ilegalna vremena 1930—1941, Sarajevo, 1965.
• „Neznani“, Beograd, 1967.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima i Ordena junaka socijalističkog rada, Ordena narodnog oslobođenja, Ordena zasluga za narod sa zlatnom zvezdom i Ordena bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem.

Literatura

• Vojna enciklopedija (knjiga deseta). Beograd 1975. godina.
• Enciklopedija Jugoslavije. JLZ Zagreb 1971. godine.