Tonski broj

Tonski broj se koristi u pisanom sistemu za označavanje tonova jezika. On se obično stavlja posle romanizovanog sloga i može imati vrlo različita značenja u drugim kontekstima, zbog eventualne razlike sistema razvoja.

Kineski jezik

U kineskoj tradiciji, brojevi se dodjeljuju različitim tonovima. Na primjer, standardni mandarinski jezik ima četiri tona, i brojevi 1, 2, 3 i 4 su njima dodijeljeni. Iako ti tonovi imaju nazive koji imaju više značenja za uporednu studiju geografskih i hronoloških jezičkih razlika, većina ljudi se odnosi na tonove po broju: „prvi ton“, „drugi ton“, i tako dalje.

Brojevi tona su dodeljeni i u kineskim govornim jezicima prema različitim tradicijama, koji mogu biti nepovezani jedan prema drugom. Oni nisu povezani relativnom visinom tona. Ovo se može prikazati upoređivanjem tonske tabele standardnog mandarinskog, standardnog kantonskog i tajvanskog jezika.

Standardni mandarinski
Tonski broj	1	2	3	4
Naziv tona	jin ping	jang ping	šang	ći
Tonsko slovo	˥˥	˧˥	˩, ˨˩˦	˥˩
Standardni kantonski
Tonski broj	1	2	3	4	5	6	7	8	9
Naziv tona	jin ping	jin šang	jin ći	jang ping	jang šang	jang ći	šang jin žu	sja jin žu	jang žu
Tonski oblik	˥˥, ˥˧	˧˥	˧˧	˨˩, ˩˩	˩˧	˨˨	˥	˧	˨
Tajvanski
Tonski broj	1	2	3	4	5	6	7	8
Naziv tona	jin ping	šang	jin ći	jin žu	jang ping	nije upot- rebljen	jang ći	jang žu
Tonski oblik	˦˦	˥˩	˧˩	˧	˨˦		˧˧	˥

Napomena: Tonski sandi pravila i nenaglašen slog standardnog mandarinskog ovdje nisu navedeni zbog jednostavnosti.

Iako su tonski brojevi prilično beskorisni u komparativnoj studiji, oni su korisni u kontekstu određenog dijalekta, zbog jednostavnih referenci. Na primjer, mi možemo videti ove opise:

• U standardnom mandarinskom, broj 1, originalno ton 1, izgovara se tonom 4 ako sledi klasifikatora u tonu 1, 2 ili 3. Izgovoren u tonu 2 ako je klasifikator u tonu 4.
• Standardni kantonski tonovi 7, 8 i 9 imaju isti tonski oblik kao tonovi 1, 3 i 6.
• U tonskim sandhijem tajvanskog jezika, ton 1 je izgovoren kao ton 7 ako sledi druge slogove u višesložnim rečima.

Neke šeme romanizacije, kao jutping, koriste tonske brojeve. Čak i za pinjin, tonski brojevi se koriste umesto dijakritika ako nisu dostupni, kao u osnovnom aski tekstu.

Ostali jezici

Tonski brojevi se takođe koriste u proučavanju drugih tonskih jezika. Ponekad, 1 može značiti visoki ton i 5 može značiti nizak ton. Moramo znati precizno o kojim tradicijama se radi, da bi dobili ispravno značenje tonskog broja.