Trakijska grobnica Aleksandrovo
| Trakijska grobnica Aleksandrovo | |
|---|---|
 Trakijska grobnica Aleksandrovo | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Aleksandrovo |
| Opština | Haskov |
| Vrsta spomenika | Grobnica i muzej |
| Vreme nastanka | 4. vek pre nove ere |
Trakijska grobnica Aleksandrovo nalazi se nedaleko od sela Aleksandrova, na 19 km od grada Haskova, u Bugarskoj. Potiče iz 4. veka pre nove ere, otkrivena je 2000. godine, i predstavlja jednu od najvećih i najznačajnijih građevina tog tipa u Bugarskoj.[1]
Otkriće grobnice[uredi | uredi izvor]
Grobnicu nepoznatog trakijskog aristokrate otkrio je tim arheologa pod vođstvom dr Georgija Kitova (1943 – 2008) prolazeći kroz rupu na humci koju su ranije napravili lovci na blago. Humka je u blizini sela, visine oko 15 m, a prečnika preko 70 m. U grobnicu se ulazi kroz hodnik dugačak oko 14 m. Grobnica je korišćena kao hram – mauzolej. Niski hodnici i mali ulazi primoravaju posetioce da se sagnu kako bi mogli proći ispod i ući u svet freski bogatih boja i dezena, cvetnih i geometrijskih motiva, slika konjanika, domaćih i divljih životinja.
Tračani[uredi | uredi izvor]
Tračani su u I milenijumu p. n. e. bili jedan od najvećih naroda u Evropi. Podeljeni u mnoga plemena, nastanjivali su istočne delove Balkanskog poluostrva, kao i neka područja u severozapadnoj Maloj Aziji. U plodnim ravnicama Trakije razvijena je poljoprivreda, a u planinskim krajevima ljudi su se bavili stočarstvom. Dobro su bili razvijeni i rudarstvo, obrada metala, keramika, obrada kože i drveta. Prema arheološkim artefaktima koji manifestuju trakijsku kulturu, najkarakterističnije i najpoznatije su sahrane bogatih ljudi, često u monumentalnim grobnicama i pod impresivnim humkama. Broj trakijskih humki u Bugarskoj iznosi nekoliko desetina hiljada. Pronađeno trakijsko blago otkriva bogatstvo lokalne aristokratije i ukazuje na neke njihove religiozne rituale.
Freske[uredi | uredi izvor]
Freske u potpunosti pokrivaju okrugle i pravougaone odaje i mali deo hodnika. Scene lova i bitke, kao i scene sa pogrebne gozbe, smenjuju se sa jednobojnim ili ukrasnim dekoracijama. Konjanik zauzima prostor iznad ulaza u centralnu sobu, a pešak mu se suprotstavlja, očigledno u borbi. Freske u okrugloj sobi odlikuju se raznolikošću i bogatstvom. Sobu krasi šest horizontalnih zona u vertikalnom nizu. Dve zone imaju figuralne ukrase (23 ljudske figure). Najbolje očuvana je zona na kojoj se prikazuju prizori lova. Slike konjanika su posebno važne zbog njihove naučne vrednosti. Konjanici su obučeni u tunike, neki nose pantalone. Naoružani su kopljima i mačevima. Oblici oružja doprinose znanju o trakijskom naoružanju i ratovanju. Figure konja i njihova oprema je izuzetno detaljno predstavljena.[2] [3]
Kružna komora[uredi | uredi izvor]
Aleksandrovačka grobnica ima hodnik dugačak 15 metara. Ulaz čija je fasada davno uništena, okrenut je prema istoku. Hodnik vodi u pravougaonu komoru. Krovna konstrukcija je trapezoidnog oblika. Prolaz između hodnika i predvorja je pravougaonog oblika. Ulaz vodi u okruglu komoru, prečnika 3,30 m na dnu i visine 3,40 m.
Na jednoj od oslikanih zona nađeno je jedno od najintrigantnijih i najmisterioznijih otkrića u grobnici. Reč je o bogato ukrašenoj jednobojnoj crvenoj zoni na kojoj je oštro urezana slika levog profila mladića. Iznad portreta grčki je natpis „Kodzimases Hrestos“. Prema tumačenju, prva reč je lično ime tračkog porekla, dok je druga nadimak, što znači sposoban, vešt ili spretan. Dakle, natpis se može tumačiti kao Kodzimases Master, a grafitna slika može biti portret i autogram umetnika koji je oslikao grobnicu. Crvena zona okrunjena je geometrijskim frizom povezanih „svastika“ obojenih u belo i crno. Ispod je obrubljena jonskom cimom, a gore - uskom belom kutijom isprekidanom crvenom bojom.[4] [5]
Odmah iznad je najbolje sačuvani figurisani friz, koji prikazuje prizore lova. Lov je jedna od najpopularnijih tema u trakijskoj umetnosti. Može se videti na desetinama spomenika, ukrasa, posuda, zavetnih ploča itd. U kosmologiji drevnih Tračana, kosmološki red može se uspostaviti pobedom nad silama haosa. Pobedivši vepra - oličenje haosa, vladar je obnovio univerzalni poredak i prešao na novi, viši status.
Zanimljivo je da se ponavlja ista scena - konjanik i pešak napadaju svinje i jelene. U osnovi postoje dve interpretacije scena - ili konjanici prikazuju vladara u različitim fazama njegovog života, ili prikazuju vladara kako lovi sa svojim prijateljima, članovima trakijske aristokracije. Konji koje jašu, kao i odeća vladara, u različitim su bojama - sivoj, žutoj, beloj i crvenoj, što simbolizuje različite faze života vladara. Glavno mesto je dodeljeno jahaču koji jaše crvenog konja. Jaše u suprotnom smeru od drugih konjanika i jedini je sa leopardovim sedlom. Jahač crvenog konja simbolizuje vladara u poslednjem stadiju svog života, a sedlo leoparda pokazuje njegov visoki status.[5]
Muzej[uredi | uredi izvor]
Izgradnja Muzejskog centra započela je u februaru 2008. godine, uz pomoć japanske vlade, i zvanično su ga otvorili 15. maja 2009. godine, japanski princ i princeza Akišino i predsednik Bugarske, Georgi Parvanov. b ulgaria travel Centar „Trakijska umetnost u istočnim Rodopima“ prostire se na površini od 834 m² i nalazi se u blizini grobnice. U jednom delu su muzejske zbirke i replika grobnice, a drugi deo je organizovan kao moderan istraživački centar. Među najlepšim izloženim predmetima su i 98 zlatnih predmeta i ukrasa i nakita. Replika grobnice je centralna tačka muzeja. Stručnjaci su reprodukovali kompletan objekat, sa svim crtežima, do najsitnijih detalja u razmeri 1: 1. Originalna grobnica je nedostupna posetiocima.[2] [3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Aleksandrovska grobnica, selo Aleksandrovo”. bulgariatravel.org. Arhivirano iz originala 06. 04. 2020. g. Pristupljeno 6. 4. 2020.
- ^ a b „Tračka grobnica Aleksandrovo”. panacomp.net. Pristupljeno 6. 4. 2020.
- ^ a b „Aleksandrovo tomb”. aleksandrovo.com. Pristupljeno 6. 4. 2020.
- ^ Dimitrova, Svetlana. „10 godina od osnivanja Muzejskog centra „Tračka umetnost u istočnim Rodopima“”. bnr.bg. Pristupljeno 6. 4. 2020.
- ^ a b „Aleksandrovskata grobnica – unikalen pametnik na trakiйskata kultura i izkustvo”. bulgarianhistory.org. Pristupljeno 6. 4. 2020.
| Normativna kontrola: Geografske |
|---|
