Turul ptica

Turul ptica (mađ:Turul madár) je mitološka ptica kod Mađara (Huna).

Turul je najverovatnije soko ogromnih dimenzija u odnosu na današnje sokolove. Sama reč je turskog porekla (tur:turgul,togrul). Na mađarskom jeziku soko se kaže šoljom (mađ:sólyom), ali postoje i tri stara izraza za sokola i to su: kerečen (mađ:kerecsen), zongor (mađ:zongor) i turul (mađ:turul).

U mađarskim legendama, turul, je spomenut nekoliko puta kao odraz verovanja. Prvi put se pominje kada je Emeša, majka princa Almoša (mađ:Álmos), snila san u kome joj se prikazala ptica turul, sa kojom je začela i od koje je čula da će njeno dete da postane otac velike nacije, kasnije poznate pod imenu Turul.

Drugi put je turul odigrao ulogu u doseljavanju Mađara u Panonsku niziju. Vođa Mađara, Almoš, je usnio san u kome su veliki orlovi napadali konje i stoku. I tako iz dana u dan, dok nije došla turul ptica i rasterala orlove i spasla naciju od gladi i smrti. Ujedno to je bio Mađarima i znak da treba da se sele i turul ptica ih je vodila do današnje Panonske nizije gde su se Mađari naselili, ugnezdili, i onda je ptica nestala.

Pre raspada Mađarskog kraljevstva bila su tri spomenika turul ptici, danas je samo jedan ostao vidljiv, na brdu iznad Tatabanje. Raspon krila turul ptice, spomenika, je skoro 15 metara. U našoj zemlji,u Beočinu,na dvorcu porodice Špicer,nalazi se ogromna,kamena Turul ptica.Dvorac je 1898.godine projektovao čuveni mađarski arhitekta Imre Štajndl.Nažalost,dvorac propada iako je pod zaštitom države.