Ulica Krunska (Beograd)
  KRUNSKA
ulica | |
|---|---|
  | |
| Opština | Vračar |
| Početak | Ulica kneza Miloša (Beograd) i Pionirski park i Andrićev venac |
| Kraj | Ulica Maksima Gorkog (Beograd) i Pijaca Kalenić (Beograd) i Park vojvode Petra Bojovića |
| Dužina | 1200 m |
| Nazvana | 1997. |
| Stari nazivi | Nadeždina, Gospodar Jevremova (deo), Kraljice Drage (deo), Poslanička, Kneginje Perside (deo), Moskovska (deo), Proleterskih brigada |
 | |
|
Krunska ulica, mart 2008.
 
| |
Ulica Krunska jedna je od najlepših ulica u Beogradu.[1]
Proteže se od Pionirskog parka (nekada Dvorske bašte) i Ulice kneza Miloša do Parka vojvode Petra Bojovića i Kalenić pijace.
Zaštićena je kao gradska celina Beograda.
Ime ulice[uredi | uredi izvor]
Ulica je ime dobila po kruni, simbolu vladarskog dostojanstva. Ovo ime je nosila od 1872. do 1896, od 1904. do 1946. i ponovo od 1997.[2]
U međuvremenu je čak 12 puta menjala ime (u celini ili samo pojedini njeni delovi):[3][4]
- Nadeždina 1872-1896
- Krunska (deo) 1872-1896
- Gospodar Jevremova (deo) 1896-1900 - po Jevremu Obrenoviću, bratu kneza Miloša
- Kraljice Drage (deo) 1900-1903 - po Dragi Mašin, ženi kralja Aleksandra Obrenovića
- Gospodar Jevremova 1903-1904
- Krunska 1904-1916
- Poslanička 1916-1919
- Krunska 1919-1946
- Kneginje Perside (deo) 1933-1946 - po Persidi Karađorđević, ženi kneza Aleksandra Karađorđevića
- Moskovska (deo) 1946-1951 - po Moskvi, glavnom gradu tadašnjeg Sovjetskog Saveza
- Proleterskih brigada 1951-1997 - po proleterskim brigadama, elitnim jedinicama NOV i PO Jugoslavije
- Krunska od 1997
Istorija[uredi | uredi izvor]
Krunska ulica je u novijoj istoriji poznata po tome što se u njoj nalazilo porodilište koje je, tokom savezničkom bombardovanju Beograda na Uskrs 1944. godine, pogođeno i tada je smrtno stradalo i nekoliko tek rođenih beba.[5]
Objekti u Krunskoj ulici[uredi | uredi izvor]
.JPG)
U Krunskoj 51 nalazi se Genčićeva kuća, podignuta kao porodična kuća Đorđa Genčića, industijalca i političara, ministar unutrašnjih poslova u vreme vladavine kralja Aleksandra Obrenovića, politički „vođa“ zavere protiv kralja Aleksandra i gradonačelnik Niša od 1894. do 1899. godine. Kuća je ustanovljena kao nepokretno kulturno dobro i spomenik kulture. Od 1952. godine u ovom objektu se nalazi Muzej Nikole Tesle.
Vredna pomena je i Gradska vila Velimira Popovića u Krunskoj 44, koja predstavlja veoma dobar primer razvoja koncepcije stambene arhitekture u Beogradu između dva rata.[6]
U ovoj ulici nalazi se više ambasada (Mađarske, Turske, Španije, Bosne i Hercegovine, Brazila, Belgije), Centar za izbeglice, Muzička škola „Stevan Mokranjac“ i Studentska poliklinika. Zanimljivo je da je u zgradi u kojoj se sada nalazi Turska ambasada jedno vreme živeo naš veliki pesnik Jovan Jovanović Zmaj. Takođe u ovoj ulici se nalaze i katolički sakralni objekti Samostan Svetog Križa, Samostan Sestara milosrdnica i Crkva Svetog Kralja.[7]
U Krunskoj 69 je pune dve decenije, do 2015. godine, bilo sedište Demokratske stranke. Zgrada je restitucijom vraćena Branku - Bobu Božiću, sinu predratnog vlasnika Dobrivoja Božića.[8][9]
Susedne ulice[uredi | uredi izvor]
Krunska preseca ulice Resavsku, Svetozara Markovića, Beogradsku, Prote Mateje, Kneginje Zorke, Molerovu, Koče kapetana i Baba Višnjinu.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Beograđani odlučili: Krunska ulica jedna od najlepših u prestonici”. krstarica.com. 4. 11. 2015. Pristupljeno 29. 11. 2018.
- ^ Ulice i trgovi Beograda 1 (A-M). Beograd: Biblioteka grada Beograda. 2004. ISBN 978-86-7191-066-8.COBISS.SR 118774540
- ^ Mlađenović, Vanja. „Krunska - ulica sa 12 imena”. 011info.com. Pristupljeno 29. 11. 2018.
- ^ Kaćanski, Vladislav St. (2008). Stari izgled Beograda. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 162.
- ^ „Savezničko bombardovanje Beograda pre 69 godina”. Politika. 15. 4. 2013. Pristupljeno 30. 11. 2018.
- ^ Putnik, Vladana (2012). „PRILOG PROUČAVANjU RAZVOJNIH TOKOVA MEĐURATNE STAMBENE ARHITEKTURE BEOGRADA” (PDF). Nasleđe: 158—159. Pristupljeno 29. 11. 2018.
- ^ „REČ-DVE O VRAČARSKIM ULICAMA (gde se nalaze, kako su dobile imena, šta u njima ima)”. Moj Vračar. Pristupljeno 29. 11. 2018.
- ^ Božić stiže po vilu u Krunsku („Blic“, 25. januar 216)
- ^ Ko je čovek koji je povratio Krunsku (B92, 18. februar 2016)