Pređi na sadržaj

Filip Bajković

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
filip bajković
Filip Bajković
Lični podaci
Datum rođenja(1910-05-20)20. maj 1910.
Mesto rođenjaKairo, Egipat
Datum smrti15. februar 1985.(1985-02-15) (74 god.)
Mesto smrtiBeograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesijapravnik
Delovanje
Član KPJ od1932.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
Jugoslovenska narodna armija
1941 — 1951.
Čingeneral-major u rezervi
Predsednik
Izvršnog veća Skupštine NR Crne Gore
Period16. decembar 1953 — 12. jul 1962.
PrethodnikBlažo Jovanović
NaslednikĐorđije Pajković
Predsednik
Narodne skupštine NR Crne Gore
Period12. jul 1962 — 5. maj 1963.
PrethodnikBlažo Jovanović
NaslednikAndrija Mugoša
Heroj
Narodni heroj od27. novembra 1953.
Odlikovanja
Orden narodnog heroja
Orden narodnog oslobođenja Orden jugoslovenske zastave s lentom Orden Republike sa zlatnim vencem
Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem
Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Filip Bajković (Kairo, 20. maj 1910 — Beograd, 15. februar 1985) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, pravnik, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Crne Gore i narodni heroj Jugoslavije. U periodu od 1953. do 1962. bio je predsednik Izvršnog veća Skupštine NR Crne Gore, a od 1962. do 1963. i predsednik Narodne skupštine NR Crne Gore.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 20. maja 1910. godine u Kairu, u Egiptu, gde mu je otac službovao. Uskoro je sa porodicom došao u Kraljevinu Crnu Goru, gde je u Građanima, kod Cetinja, zavičajnom selu njegovog oca, završio osnovnu školu. Zatim se upisao u gimnaziju, koju je završio školske 1929/'30. godine u Cetinju. Po nacionalnosti je Crnogorac, seljačkog socijalnog porekla. Detinjstvo je proveo u veoma teškim materijalnim uslovima, odvojen od oca, koji se posle Prvog balkanskog rata, u kome je učestvovao kao dobrovoljac, vratio u Kairo, a 1922. godine tamo i umro. Kao srednjoškolac, naročito u starijim razredima gimnazije, aktivno je učestvovao u radu literarne družine „Skerlić“ i bavio se kulturno-umetničkom i sportskom aktivnošću.[1]

U jesen 1930. godine, upisao se na Pravni fakultet u Beogradu. Nekoliko meseci kasnije, zbog teških materijalnih prilika, zaposlio se u administraciji časopisa „Misao“, gde je radio nekoliko godina i uporedo polagao ispite na Pravnom fakultetu. Dolaskom u Beograd prišao je naprednoj studentskoj omladini i uključio se u revolucionarni radnički pokret. Godine 1932. primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Dve godine kasnije, upućen je na partijski rad na Karaburmi, gde je u tekstilnoj fabrici Vlade Ilića formirao partijsku organizaciju i bio biran za sekretara u mesnom Sportskom društvu „Beograd“.[2]

Godine 1935, prilikom provale partijske organizacije u zemlji, otkrivena je i organizacija na Karaburmi, pa je Filip Bajković uhapšen i osuđen na godinu dana strogog zatvora, koji je izdržao u Sremskoj Mitrovici i Nišu. Po izlasku sa robije upućen je na odsluženje vojnog roka, kada je položio i dva zaostala ispita na Pravnom fakultetu. Od 1938. do Aprilskog rata 1941. godine, radio je kao advokatski pripravnik u Beogradu, s tim što je 1939. godine ponovo uhapšen zbog svoje komunističke delatnosti.[2]

Fašistički napad na Jugoslaviju aprila 1941. godine, zatekao ga je u Beogradu, a kapitulacija Jugoslovenske vojske u Crnoj Gori. Kao član Mesnog komiteta KPJ Bar, učestvovao je u pripremama za ustanak, kao i u samom ustanku u barskom srezu. Septembra 1941. izabran je za člana Mesnog (sreskog) komiteta KPJ Cetinje, a mesec dana kasnije i za člana Biroa Okružnog komiteta KPJ Cetinje. Februara 1942. postao je sekretar Narodnooslobodilačkog odbora za srez Cetinjski, a dva meseca kasnije zamenik političkog komesara Lovćenskog partizanskog odreda. Na toj je dužnosti ostao sve do formiranja Četvrte crnogorske proleterske brigade u kojoj je preuzeo dužnost zamenika političkog komesara Petog bataljona.[2]

Krajem 1942. godine premešten je u Prvu proletersku brigadu za rukovodioca Političkog odeljenja (Politodela) brigade, a u drugoj polovini 1943. godine određen je za instruktora Centralnog komiteta KPJ za partijske škole u jedinicama i na terenu Dalmacije i Bosne. Polovinom 1944. godine stupio je na dužnost u Odeljenje za zaštitu naroda (OZN) za Jugoslaviju. Nešto kasnije, dok su se vodile borbe za oslobođenje Beograda, učestovovao je u organizovanju Ozne za Vojvodinu.[2]

Posleratni period[uredi | uredi izvor]

Nakon oslobođenja Jugoslavije, nastavio je da radi u Ozni za Jugoslaviju, gde je 1948. godine dobio čin general-majora i dužnost pomoćnika ministra za pitanje kadrova. Aprila 1951. godine, premešten je u NR Crnu Goru, gde je u međuvremenu do 1963. godine obavljao dužnosti:[2]

U istom periodu, počev od 1953. godine, bio je poslanik u Skupštini SR Crne Gore i Saveznoj narodnoj skupštini i član Politbiroa Centralnog komiteta KP Crne Gore.

Od 1963. godine vršio je dužnosti u Beogradu:[2]

Umro je 15. februara 1985. godine u Beogradu. Sahranjen je 17. februara u Građanima, kod Cetinja.[3]

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i ostalih stranih i jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden narodnog oslobođenja, Orden jugoslovenske zastave sa lentom, Orden Republike sa zlatnim vencem, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima i Orden za hrabrost. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.[2]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Narodni heroji 1982, str. 52.
  2. ^ a b v g d đ e Narodni heroji 1982, str. 53.
  3. ^ Nedeljna Borba 16-17. februar 1985, br. 47-48, 9. str.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Филип_Бајковић&oldid=26611985”