Hronologija Narodnooslobodilačke borbe april 1942.
Hronološki pregled važnijih događaja vezanih za Narodnooslobodilačku borbu naroda Jugoslavije, koji su se desili tokom marta meseca 1942. godine:
 ← mart · Hronologija Narodnooslobodilačke borbe u 1942. godini · maj → |
1. april[uredi | uredi izvor]
- U toku noći 1/2. aprila grupa četnika, koju je predvodio Stanko Vrhovac, u selu Gornja Jošavka, kod Čelinca, iz kuće Danila Vukovića iznela ranjenog dr Mladena Stojanovića (1896—1942), načelnika Operativnog štaba za Bosansku krajinu i odnela ga do potoka Mlinska Rijeka, gde su ga ubili. Mladen je prethodne noći, 31.mart/1. april, zarobljen od strane četnika koji su izveli puč u Četvrtom krajiškom partizanskom odredu. Zajedno sa Mladenom, zarobljena je doktorka Danica Perović, koja je vodila brigu o njemu. Nekoliko meseci kasnije Stojanović je proglašen za narodnog heroja.[1][2][3]
3. april[uredi | uredi izvor]
- U toku noći 3/4. april u selu Lička Jesenica, kod Ogulina, Đuro Vidaković komandant Trećeg voda u Trećoj plaščanskoj četi Drugog kordunaškog partizanskog odreda izvršio četnički puč. Vidaković, koji je od ranije bio simpatizer četnika i održavao vezu sa Italijanima iz Plaškog, na prevaru je razoružao ostala dva voda pod izgovorom da im se privremeno oduzima naoružanje zato što su se u partizanske redove, navodno, uvukli „ustaški špijuni”, koji su pohapšeni. Među uhapšenima bili su — komandant Drugog kordunaškog odreda Robert Domani (pod ilegalnim imenom Vlado Ivanić), politički komesar Trećeg bataljona i član Kotarskog komiteta KPH za Slunj Branko Latas, komandir i politički komesar Treće plašačke čete Stevo Čubrilo i Adolf Štajnberger (pod ilegalnim imenom Drago Domjanić). Nakon fizičke torture, oni su streljani i bačeni u jamu Balinka, kod Ličke Jesenice, duboku preko 300 metara. Domani i Štajnberg bili su učesnici Španskog građanskog rata, a nakon rata su proglašeni za narodne heroje.[4][5][6]
4. april[uredi | uredi izvor]
- U Beogradu, u ulici Šumatovačkoj kod broja 10, u policijsku zasedu upao Todor Dukin (1914—1942), sekretar Okružnog komiteta KPJ za Beograd i u sukobu sa agentima Specijalne policije poginuo.[7]
13. april[uredi | uredi izvor]
- U selu Jugovcu, kod Prokuplja, u skuobu s bugarskom vojskom, poginuli Stanimir Veljković Zele (1919—1942), član Pokrajinskog komiteta SKOJ za Srbiju i Miloš Mamić (1918—1919), član Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju, narodni heroji.[8][9][10]
25. april[uredi | uredi izvor]
- U Šćepan Polju, kod Foče, u Centralnoj bolnici NOP i DV Jugoslavije od pegavog tifusa umro Slobodan Princip Seljo (1914—1942), član Glavnog štaba NOP i DV za Bosnu i Hercegovinu i komandant Operativnog štaba NOP i DV za istočnu Bosnu. Među prvim partizanskim borcima je 6. septembra 1942. proglašen za narodnog heroja.[11]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hronologija oslobodilačke borbe 1964, str. 227–230.
- ^ Narodni heroji 2 1982, str. 224.
- ^ Bašić 1969, str. 156–169.
- ^ Odić & Komarica 1988, str. 317–321.
- ^ Narodni heroji 1 1982, str. 193.
- ^ Narodni heroji 2 1982, str. 263.
- ^ Ulice i trgovi Beograda 2004.
- ^ Hronologija oslobodilačke borbe 1964, str. 257–258.
- ^ Narodni heroji 1 1982, str. 484.
- ^ Narodni heroji 2 1982, str. 310.
- ^ Narodni heroji 2 1982, str. 129.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Hronologija oslobodilačke borbe naroda Jugoslavije 1941—1945. Beograd: Vojno-istorijski institut. 1964.
- Bašić, Rade (1969). Doktor Mladen. Beograd: „Narodna armija”.
- Žene Srbije u NOB. Beograd: Prosveta/Nolit. 1975.
- Hronologija revolucionarne delatnosti Josipa Broza Tita. Beograd: „Eksport pres“. 1978.
- Hronologija Radničkog pokreta i SKJ 1919—1979 tom II. Beograd: „Institut za savremenu istoriju“. 1980.
- Leksikon Narodnooslobodilačkog rata i revolucije u Jugoslaviji 1941—1945 tom I. Beograd: „Narodna knjiga”. 1980.
- Leksikon Narodnooslobodilačkog rata i revolucije u Jugoslaviji 1941—1945 tom II. Beograd: „Narodna knjiga”. 1980.
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: „Narodna knjiga”. 1982.
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: „Narodna knjiga”. 1982.
- Odić, Slavko; Komarica, Slavko (1988). Partizanska obaveštajna služba 1941—1942. Šta se stvarno događalo tom II. Zagreb: Centar za informacije i publicitet.
- Ulice i trgovi Beograda. Beograd: Biblioteka grada Beograda. 2004.
- Priručnik za čitanje Beograda — Mesta stradanja i antifašističke borbe u Beogradu 1941—1945. Beograd. 2013. ISBN.
