Crno jezero (Durmitor)
| Crno jezero | |
|---|---|
 Crno jezero | |
| Koordinate | 43° 08′ 36″ S; 19° 05′ 15″ I / 43.143333° S; 19.0875° I |
| Tip | prirodno |
| Zemlje basena |  Crna Gora |
| Maks. dužina | 0.615(1.155 oba) km |
| Maks. širina | 0.810 km |
| Površina | 0,515 km2 |
| Maks. dubina | 49,1 m |
| Nad. visina | 1422 m |
  Crno jezero | |
| Vodena površina na Vikimedijinoj ostavi | |
Crno jezero je jezero u opštini Žabljak, u severnoj Crnoj Gori. Ono je ledničko jezero, smešteno na planini Durmitor, na visini 1416 m. Nalazi se 3 km od grada Žabljaka.
Crno jezero leži u podnožju vrha Međed i ima površinu od 0.515 km². Jezero se sastoji od dva manja jezera, Velikog i Malog crnog jezera. Ova dva jezera su povezana uskim tokom i tako čine dve zasebne vodene celine.
- Veliko jezero ima površinu od 0,338 km², najveću dubinu od 24,5 m, maksimalnu dužinu od 855 m i maksimalnu širinu od 615 m.
- Malo jezero ima površinu od 0,177 km², najveću dubinu od 49,1 m, maksimalnu dužinu od 605 m i maksimalnu širinu od oko 400 m.
Najveća dužina celog Crnog jezera je 1155 m. Malo jezero zapravo ima veću zapreminu od Velikog, zbog veće dubine.
Po postanku je poligenetsko. Nastalo je u pleistocenu delovanjem lednika u ranije stvorenoj vrtači (Malo jezero) i prostranoj uvali (Veliko jezero) formirane kraškom erozijom. Vodu dobija od jakog vrela Čelina, više manjih vrela po dnu jezera i najviše od Mlinskog potoka, koji izvre ispod Zmijinjeg jezera. Ostali potoci nemaju ime, pošto se pojavljuju periodično, kada se topi sneg sa Durmitora. Nivo jezera se godišnje menja do 5 m. Za visokog vodostaja voda iz jezera otiče kao Žabljačka reka i uliva se u ponore kod Žabljaka. Pri suši nivo Malog jezera se više spusti pa jezerouzina postaje vodopad.
Utvrđene su hidrološke veze između ponora u Žabljaku i vrela u dolini Tara, te Malog jezera i vrela u dolini Komarnice.
Temperatura vode u Crnom jezeru leti je niža od temperature vazduha za 4 °C, a zimi je zaleđeno približno 70 dana. Crno jezero je okruženo gustom četinarskom šumom.
Crno jezero je glavna turistička atrakcija durmitorskog kraja. Ono je najveće i najpoznatije od 18 ledničkih jezera na planini. Jezero je pristupačno, i do njega se može stići peške od centra Žabljaka. 3,5 km staze za pešačenje se prostire oko jezera, i ono je popularna destinacija za rekreaciju.
Legenda o nastanku jezera[uredi | uredi izvor]
Pavle Rovinski je u drugom tomu Etnografije Crne Gore zapisao nekoliko narodnih priča o Svetom Savi. U jednoj od njih se opisuje kako je nastalo Crno jezero na Durmitoru. Po toj priči, na mestu jezera je bio veliki manastir, ali pohlepnih, srebroljubivih monaha. Kako je Sveti Sava bio putnik i skupo je morao platiti noćenje u manastiru (monasi nisu znali da je to on), a bio je i nesporazum oko petla, kojeg je Sava hteo kupiti... pri odlasku, prokleo je manastir i u jednom trenutku na njegovom mestu se pojavilo jezero, bez dna i mrtvo (bez ribe).[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Rovinski 1998, str. 375.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Apolonovič Rovinski, Pavel (1998). Etnografija Crne Gore, tom II. CID - Podgorica.
