M36 Džekson

M36 Džekson
M36 Džekson
Osnovne karakteristike
Zemlja porekla	SAD
Namena	lovac tenkova
Uveden u upotrebu	septembar 1944.
Prvi korisnik	SAD
Broj primeraka	2320
Doseg	240 km
Dimenzije i masa
Dužina	7,46 m
Širina	3,05 m
Visina	3,28 m
Oprema
Glavno naoružanje	top M3 od 90mm, 47 granata
Sporedno naoružanje	mitraljez M2HB od 12,7mm, 1,000 mitraljeskih metaka
Oklop	9-108 mm
Motor	Ford GAA V-8 benzinski motor
Snaga (KS)	450 ks KS
Posada
Posada	5 članova

M36 Džekson je bio lovac tenkova, konstruisan 1944. u SAD, korišćen u borbi protiv oklopnih vozila a kasnije i u direktnoj podršci pešadije. Naoružan topom M3 kalibra 90mm Džekson je bilo jedno od retkih vozila koje je moglo da se suprotstavi kasnijim nemačkim tenkovima. Kao pouzdano, brzo i precizno vozilo korišćeno je i u kasnijim konfliktima, nakon Drugog svetskog rata.

Istorija

M36 Džekson je 1944. upućen na evropsko bojište. Pređašnji M10 Volverin i M18 Helket nisu mogli probiti oklop novijih nemačkih tenkova. Džekson je, sa svojim topom od 90mm mogao da se suprotstavi i težim tenkovima kao što su Panter i Tigar.

Balkan

Tokom ratova u bivšoj SFRJ M36 je, iako zastareo i sa preko 45 godina službe, korišćen u sukobima. JNA je u svom inventaru, sa početkom sukoba, imala preko 380 vozila M36. Tokom rata u Hrvatskoj određen broj zaplenjenih M36 je učestvovao u sukobima na strani Hrvatske vojske, kao i u redovima Srpske vojske Krajine. Zbog velike elevacije topa ovo vozilo je naročito bilo uspešno u ratu u Bosni i Hercegovini, gde su se pojavile i modifikacije oklopa. Kao jedna od najvećih mana je bila slabost oklopne zaštite u modernom ratovanju i kao jedno od rešenja bila je dodavanje dodatnog oklopa od priručnih sredstava kao što su guma, metalne ploče, sanduci itd.

Korisnici

• SAD: Vojska SAD, prvi i glavni korisnik
• BiH: Armija BiH je korističa vozila poreklom iz bivše JNA
• Kanada: Kanadska vojska tokom Drugog svetskog rata
• Hrvatska: korišćen tokom rata u Hrvatskoj
• Francuska: Francuska vojska tokom i neposredno nakon Drugog svetskog rata
• Irak: manji broj zaplenjen od Iranske vojske
• Iran: Iranska vojska tokom Iransko-iračkog rata
• Pakistan
• Republika Kina
• Republika Srpska: korišćen tokom Rata u Bosni
• Slovenija
• SRJ: Vojska Jugoslavije, a kasnije i Vojska SCG do 2004.
• SFRJ: ukupno 399 primeraka

Spoljašnje veze

• M36 na sajtu Srpski Oklop Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. decembar 2012)
• Sačuvani M36 bivše JNA
• Podaci o M36 i varijantama
• [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. februar 2014)