Vespertilio murinus
| Obični prosedi noćnik | |
|---|---|
| |
Naučna klasifikacija 
| |
| Domen: | Eukaryota |
| Carstvo: | Animalia |
| Tip: | Chordata |
| Klasa: | Mammalia |
| Red: | Chiroptera |
| Porodica: | Vespertilionidae |
| Rod: | Vespertilio |
| Vrsta: | V. murinus
|
| Binomno ime | |
| Vespertilio murinus | |
| |
| Rasprostranjenje vrste V. murinus u Evroaziji | |
| Sinonimi[3] | |
|
Eptesicus murinus (Linnaeus, 1758) | |
Dvobojni večernjak ( Vespertilio murinus ) ili obični prosedi noćnik je vrsta slepog miša koji spada u porodicu večernjaka (lat. Vespertilionidae). Ono što je karakteristično za njih je postojanje kožnog izraštaja tj. tragusa u osnovi ušne školjke.
Opis[uredi | uredi izvor]
Dvobojni večernjak ima veličinu tela svega 4,8-6,4 cm a raspon krila varira od 26-33 centimetara dok težina iznosi 11-24 grama. Samo ime su dobili po tome što se jasno vide prelazi i kontrasti dve boje krzna. Time je omogućeno razlikovati 2 strane tela : dorzalnu ( leđnu ) stranu koja je u osnovi crna a na vrhovima je dlaka srebrnkasto-bela i ventralnu ( trbušnu ) stranu koja je sivkasto do žućkastobele boje. Uši su im okruglaste, široke, kratke i blago zaobljene va vrhovima a u osnovi ušiju se nalaze tragusi ( kožni izraštaji ) koji su dosta kratki i široki. Delovi tela kao što su lice, uši i krila su crne ili tamno braon boje. Krila su uska, duga i veoma zašiljena na vrhovima. Letne membrane koje i inače predstavljaju krila ne obuhvataju dva zadnja repna pršljena. Ženka ima uvek 2 para bradavica. Životni vek im je do 12 godina. [4]
Rasprostranjenje[uredi | uredi izvor]
Vespertilio murinus je migratorna vrsta čija je zapadna granica istočna Francuska i severo-istočna Belgija, a zatim se njihovo kretanje ka istoku prostire duž Azije i stiže čak do Japanskog ostrva Rebun. Zastupljeni su severne polulopte u opsegu od 60o do 63o severne geografske širine. Idući od juga ka severu, kreću se od južnog oboda Alpa pa sve do severnih delova Irana, severnih granica Kine i Koreje pa sve do Japanskog mora. Pretežno su neki presudni životni ciklusi ove vrste su zastupljeni samo u nekim stranama sveta. Tako se npr. parenje dešava u severnim delovima a same kolonije što porodiljske što mužjaka se najčešće nalaze u zapadnim i južnim predelima Švajcarske, Nemačke i Austrije. Nadmorska visina koju mogu da dostignu iznosi do 3.400 m. [5]
Stanište[uredi | uredi izvor]
Jedinke ove vrste se mogu naći na raznim mestima i područjima kao što su: planinske šume, sela, gradovi, otvorene poljoprivredne površine itd. Takođe, mogu se pronaći na tavanima napuštenih kuća, u pukotinama, u šupljem drvetu i na mnogim drugim mestima koja su zakamuflirana tamom. Za vreme zimskog perioda, nastupa doba hibernacije ( između oktobra i marta) u nekim skloništima urbane sredine. [4]
Ponašanje[uredi | uredi izvor]
Svoj lov započinju posle sumraka od oko 20-40 metara visine iznad nekih vodenih površina, u okolinama naseljenih mesta ili iznad šuma. Hrane se insektima ali mogu da ulove i neke manje ptice. Ženke slepih miševa žive u manjim grupama i love najčešće iznad vode i naseljenih mesta. Kod mužjaka je malo drugačiji slučaj, oni žive u većim grupacijama a traže svoj plen u ruralnim predelima ili na pašnjacima. Porodiljske kolonije se formiraju tokom maja i jula i pretežno kolonija sadrži od 30-50 ženki ali nekada može preći i u ekstreme pa da dostigne brojnost i do 200. Za manje od 6 nedelja, mladunci se odbijaju i ženke napuštaju porodilište. [1]
Pretnje[uredi | uredi izvor]
Glavni razlog zbog kojeg ove vrste nemaju toliko rasprostranjene kolonije širom Evrope i trebaju da se preuzmu mer zaštite je ustvari renoviranje zgrada zboj kojih dolazi do negativnog odgovora i uznemirenosti vrste. [4]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Coroiu, I. (2016). „Vespertilio murinus”. Crveni spisak ugroženih vrsta IUCN. IUCN. 2016: e.T22947A22071456. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T22947A22071456.en
. Pristupljeno 12. 11. 2021.
- ^ Carl Linnaeus (1758). Systema naturæ per regna tria naturæ, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I (na jeziku: latinski) (10th izd.). Stockholm: Laurentius Salvius. str. 32.
- ^ „Vespertilio murinus Linnaeus, 1758 - Parti-Coloured Bat”. Natural History Museum. Pristupljeno 16. 12. 2014.
- ^ a b v Paunović, Milan, (Mammalogist). Fauna slepih miševa (Mammalia, Chiroptera) Srbije : primljeno na VI skupu Odeljenja hemijskih i bioloških nauka, održanom 15. juna 2018. godine. ISBN 978-86-7025-887-7. OCLC 1269000355.
- ^ „Rarities and vagrants” (PDF). Bat Conservation Trust. Arhivirano iz originala (PDF) 23. 9. 2015. g. Pristupljeno 16. 12. 2014.
