Konzul (diplomatija)
Konzul je državni službenik (consules missi) ili stalni službenik države koja ih šalje na službu u inostranstvo radi obavljanja isključivo konzularnih funkcija i načelno je iz reda njenih državljana, ili konzul izabrani na licu mesta (consules electi) koji stalno borave u državi i mestu svog konzularnog sedišta.[1]
Prema načinu izbora i funkciji koju obavljaju u skladu sa utvrđenim rangom predstavništva konzuli mogu biti karijerni ili državni i počasni.
Konzularna predstavništva[uredi | uredi izvor]
Konzularna predstavništva su stalne diplomatske misije koje se osnivaju u drugim državama, i mogu biti osnovana u rangu generalnih konzulata, konzulata, vicekonzulata i konzularnih agencija, u zavisnosti od obima bilateralnih odnosa, obima ekonomske saradnje i brojnosti dijaspore.
Konzularna predstavništva mogu biti osnovana u rangu generalnih konzulata, konzulata, vicekonzulata i konzularnih agencija, u zavisnosti od obima bilateralnih odnosa, obima ekonomske saradnje i brojnosti dijaspore.
Ukoliko u stranoj državi neka država nema ambasade ili ona nije u mogućnosti da obavlja svoje dužnosti, konzularno predstavništvo, po ovlašćenju ministra spoljnih poslova, i prethodno sačinjenog sporazuma sa državom prijema, može da preuzme određene diplomatske funkcije iz nadležnosti ambasade.
Karijerni konzul[uredi | uredi izvor]
Konzula obavlja one poslove iz delokruga Ministarstva koje ga je na ovu dužnost postavilo, a koji spadaju u konzularne funkcije predviđene međunarodnim ugovorima i diplomatsko-konzularnom praksom.
U obavljanju poslova iz svog delokruga, konzul postupa u skladu sa Ustavom, zakonima, opšteprihvaćenim pravilima međunarodnog prava i potvrđenim međunarodnim ugovorima i podzakonskim opštim aktima, kao i po direktivama ministra spoljnih poslova i u skladu sa tim direktivama datim instrukcijama i uputstvima rukovodilaca nadležnih unutrašnjih jedinica Ministarstva, kao i ambasadora akreditovanog u državi prijema.
Po pravilu, konzul održava odnose sa centralnim organima države prijema preko ambasade država koji zastupa u toj državi, a kada to izričito dopuštaju međunarodni sporazumi ili zakoni i praksa države prijema, konzul može komunikaciju vršiti i neposredno.
Počasni konzul[uredi | uredi izvor]
Funkciju državnog konzula ne treba poistovećivati sa funkcijom počasni konzul, jer je ova diplomatska institucija — konzul izabrani na licu mesta (consules electi) koji stalno borave u državi i mestu svog konzularnog sedišta, najčešće se bave trgovinom ili nekim drugim korisnim zanimanjem. Uglavnom su državljani države prijema, dok su u praksi jako retko i državljani neke treće države ili države imenovanja.
Vlada na predlog ministra i uz saglasnost države prijema, može za počasnog konzula postaviti lice, bez obzira na državljanstvo, koje u svojoj državi uživa ugled i želi da zastupa interese države koja ga na tu funkciju predlaže.
Funkcije, odnosno konzularne poslove koje počasni konzul može da obavlja na svom konzularnom području i prava i dužnosti počasnog konzula u obavljanju funkcije, odnosno konzularnih poslova propisuje ministar inostranih poslova države za čije potreba obavlja tu funkciju.
Počasni konzul dužan je da obavlja svoje funkcije saglasno politici i stavovima Vlade i na osnovu instrukcija šefa stalne diplomatske misije u državi prijema, odnosno rukovodioca nadležne unutrašnje jedinice Ministarstva inostranih poslova.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Chisholm, Hugh, ur. (1911). „Consul (commercial)”. Encyclopædia Britannica (na jeziku: engleski). 7 (11 izd.). Cambridge University Press. str. 20—22.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Lintott, Andrew (1999). The Constitution of the Roman Republic. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-926108-6.
- Gumenjuk, Boris (1980): Osnovi diplomatičnoj ta konsuljskoj službi, Kijev
- Pravilnik o počasnim konzulima, Službeni glasnik, br.72/2009
- Vienna Convention on Consular Relation, United Nations, Treaty Series, vol.596
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Konzul U:Rimska republika, Rimski zakoni, Rimski konzuli Istorijska enciklopedija
