Razgovor:Milan Đ. Milićević/Arhiva 1
 | Ovo je arhiva prošlih rasprava. Ne menjajte sadržaj ove stranice. Ako želite započeti novu raspravu ili obnoviti staru, uradite to na trenutnoj stranici za razgovor. |
| Arhiva 1 | Arhiva 2 |
Prvi podnaslov
TV serija
Zaboravljeni umovi Srbije
Milan Đ. Milićević (1831-1908)
Čuvar vremena pređašnjeg
Milan Đ. Milićević bio je jedan od prvih prosvetitelja moderne srpske države, član Srpske kraljevske akademije, pedagog, etnograf, književnik, jedan od osnivača Srpske književne zadruge. Neprestanim radom, pisanjem i predanom službom, Milan Đ. Milićević ugradio je sebe u svoju zemlju - tamo gde mu zaborav ne može ništa.
Milan Đ. Milićević nije imao univerzitetsko obrazovanje. Bez obzira na smutna vremena, uspeo je da završi Bogosloviju kao najbolji đak, te da od mitropolita Petra dobije blagoslov i stipendiju za nastavak školovanja u Rusiji. Zbog slabog zdravlja, Milan nikada nije nastavio studije, ali se kao čovek izrazito radoznao i sposoban, samouko razvijao do kraja života. Karijeru počinje u jesen 1850. kao učitelj ali ubrzo prelazi u Beograd, u činovničku službu, što ga je kao dokazanog „obrenovićevca" i dovelo do kancelarije kneza Mihaila.
Knez Mihailo je u jednom trenutku bio prinuđen od strane turskih zvaničnika da svog sekretara, Milićevića prividno ražaluje i postavi za sekretara prve klase Uprave prosvete. Posao školskog nadzornika, izgleda je po svemu godio Milićeviću koji je tada imao vremena da se bavi pisanjem, usavršavanjem, pa i ozbiljnijim političkim angažmanom. Na tom položaju ostao je čak osamnaest godina, idući često po školama u Srbiji, ispitujući i ocenjujući mlade učitelje. A na svakom koraku, upoznavao je nove ljude, meštane, „svoje" seljake sa kojima je uvek voleo da popriča, da ih kao „učenjak" posavetuje i njihove priče da zapiše.
Tokom svoje karijere bio je i načelnik Policijskog odeljenja, da bi potom postao i načelnik Ministarstva unutrašnjih dela, a onda i pomoćnik ministra kao i državni savetnik u vladi i poslanik u Narodnoj skupštini u četiri navrata. Bio je nosilac Ordena Svetog Save.
Milićević je za sobom ostavio brojne istorijske, geografske i etnološke radove kao što su: „Beleške kroz put pet okružja po Srbiji", „Život Srba seljaka", „Iz svojih uspomena", „Kneževinu Srbiju", „Kraljevinu Srbiju"...
I zaista, ova dela danas čine sirovu etnografsku i istorijsku građu koja nije sistematizovana, ali čini dragocen izvor podataka o vremenu iz kog postoji malo zapisa.
Napisao je i više dela iz pedagogije kao što su: „Pedagogijske pouke", „Kako se uči knjiga", „Školska higijena" (1870), „Školska disciplina", „Pogled na narodno školovanje u Srbiji". I naučna dela kao što su „Moralna istorija žena" od Leguvea i Simonova „Žena XX veka".
Milan Đ. Milićević je i u svojim pričama i zapisima, uvek voleo da istakne žene - bilo seljanke, bilo građanke kao jednako sposobne za dela vredna divljenje. Knjige kao „Zimnje večeri", „Selo Zloselica i učitelj Milivoje", te „Jurmus i Fatima", „Omer Čelebija" i mnoge druge, mogu se smatrati dragocenom građom za proučavanje društvene istorije datog trenutka.
Milićević 1876. godine objavljuje obiman istoriografski poduhvat pod nazivom „Kneževina Srbija", a 1884. godine, sledi i „Kraljevina Srbija". U ovim delima, autor je pokušao da opiše sve geografske, društvene i ekonomske odlike zemlje. Njegovo možda i najznačajnije delo „Pomenik znamenitih ljudi u srpskoga naroda novijega doba". Mnoga savremena naučna i literarna dela, zasnovana su baš na podacima i biografijama koje je Milićević sačuvao od zaborava.
Milićević je bio veoma društven čovek i imao je mnogo uticajnih i važnih prijatelja. 1892. godine zajedno sa Jovanom Jovanovićem Zmajem i još petnaest srpskih književnika, osniva Srpsku književnu zadrugu koja je i danas aktivna.
Milan Đ. Milićević bio je zapravo specifična figura srpske kulture druge polovine 19. veka. Čovek širokog delovanja, intelektualne širine koji je kasnijim generacijama u svojim delima verno dočarao sve aspekte života svog doba.
Milana Đ. Milićevića igra Goran Sultanović a u ostalim ulogama se pojavljuju: Vera Čukić, Miodrag Krstović, Neboša Dugalić, Nebojša Kundačina, Andrej Šepetkovski...
Autor serije je Nikola Mirkov. Scenario je napisala Danica Pajović. Koscenarista i reditelj je Petar Stanojlović.
Može se iskoristiti u dopuni članka i potom izbrisati. --Đorđe Stakić (r) 22:00, 21. decembar 2008. (CET)