Zlatibor (Čajetina)

Koordinate: 43° 43′ 14″ S; 19° 42′ 09″ I / 43.720666° S; 19.7025° I / 43.720666; 19.7025
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Za druge upotrebe, pogledajte Zlatibor (višeznačna odrednica).

Zlatibor
Zlatibor
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Upravni okrugZlatiborski
OpštinaČajetina
Stanovništvo
 — 2011.Rast 3.702
Geografske karakteristike
Koordinate43° 43′ 14″ S; 19° 42′ 09″ I / 43.720666° S; 19.7025° I / 43.720666; 19.7025
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina1010 m
Zlatibor na karti Srbije
Zlatibor
Zlatibor
Zlatibor na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj31315
Pozivni broj031
Registarska oznakaUE

Zlatibor je gradsko naselje u Srbiji u opštini Čajetina u Zlatiborskom okrugu. Prema popisu iz 2022. ima 3.702 stanovnika (prema popisu iz 2011. bilo je 2.821 stanovnika).[1]

Promene naziva naselja Zlatibor[uredi | uredi izvor]

  • Kulaševac — do 1893. godine
  • Kraljeva Voda — od 1893. do 1946. godine
  • Partizanske Vode — od 1946. do 1991. godine
  • Zlatibor — od 1991. godine

Istorija[uredi | uredi izvor]

Vazdušna Banja Zlatibor 1937. godine.

Do kraja 19. vijeka, ovo tada još malo selo zvalo se Kulaševac, po izvoru i potoku u svom centru. Od građevina, ovde se nalazio samo drveni čardak Jovana Mićića. Zlatiborski serdar, a izgleda i knez Miloš, ovde su letovali sa porodicama.

Kralj Aleksandar Obrenović je 1893. godine boravio na Kulaševcu i obećao Petru Mićiću, tadašnjem predsedniku opštine, da će Zlatibor postati turistički kraj. Kralj je na Preobraženje Gospodnje te godine podigao česmu (Kraljeva česma) na izvoru Kulaševca i od tada se ovo mjesto zove Kraljeva Voda. Septembra 1905. godine, Kraljevu Vodu je posetio i kralj Petar I Karađorđević sa prestolonaslednikom Aleksandrom. Od tada se razvija brže turizam na Zlatiboru i na Kraljevoj Vodi. Hotel Kraljeva Voda i jedna vila završeni 1910. godine, prvi su objekti koji su počeli da primaju goste. Kraljeva Voda je 1927. godine modernim putem povezana sa Užicem. Podignut je novi hotel Švajcarija i besplatno se dijele ljetnjikovci. Dom za smještaj i oporavak invalida izgrađen je 1931. godine. Iste godine, Kraljeva Voda je dobila i vodovod.

Poslije Drugog svjetskog rata, u spomen strijeljanim partizanskim ranjenicima novembra i decembra 1941. godine, Kraljeva Voda dobija naziv Partizanske Vode. Sedamdesetih godina 20. vijeka se razvija, što nije prestala ni do danas. Krajem 20. vijeka, naziv Partizanske Vode promijenjen je u Zlatibor, pa često dolazi do miješanja imena mjesta i planine, posebno među turistima.

Rastući i šireći se, Zlatibor se povezao sa Palisadom, koji je nekada bio odvojeno mjesto. Na Palisadu se takođe razvijao turizam. Placevi za gradnju vikendica dijeljeni su besplatno, a u većini slučajeva, vlasnici su bili Beograđani[traži se izvor].

Ovde se nalaze OŠ „Dimitrije Tucović” IO Zlatibor, železnička stanica Zlatibor, crkva Svetog Preobraženja Gospodnjeg, vila „Jelje”, vila „Bled”, vila Đura Borošića, vila Radomira Milaćevića-Milaća, vila Aleksandra Pavlovića, vila Jančića.

Gradske četvrti[uredi | uredi izvor]

Gradske četvrti Zlatibora su:

  • Obudojevica, takođe i Obadovica i Obudovica, gradska je četvrt Zlatibora. Nekada su tu bili prostrani pašnjaci, a danas soliteri i hoteli. Cijela ova oblast dobila je ime po potoku koji je tuda tekao, a danas čini dio kanalizacije Zlatibora. Obudojevica je popularna zbog svojih skijaških staza.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Zlatibor živi 1834 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 37,0 godina (36,3 kod muškaraca i 37,7 kod žena). U naselju ima 811 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,89.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika. Zlatibor je od svih zlatiborskih naselja zabilježio najveći porast stanovništva u posljednjih deset godina. 1991. godine.

Demografija[2]
Godina Stanovnika
1948. 115
1953. 362
1961. 357
1971. 834
1981. 1.237
1991. 1.684 1.668
2002. 2.344 2.385
2011. 2.821
2022. 3.702
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[3]
Srbi
  
 2.296 97,95%
Crnogorci
  
 13 0,55%
Muslimani
  
 6 0,25%
Goranci
  
 5 0,21%
Hrvati
  
 4 0,17%
Mađari
  
 2 0,08%
Rumuni
  
 1 0,04%
Makedonci
  
 1 0,04%
nepoznato
  
 12 0,51%


Stanovništvo prema polu i starosti[4]
m
ž
? 10
  
  
 8
80+ 10
  
  
 13
75—79 27
  
  
 22
70—74 25
  
  
 37
65—69 49
  
  
 57
60—64 44
  
  
 46
55—59 54
  
  
 58
50—54 87
  
  
 100
45—49 116
  
  
 124
40—44 95
  
  
 104
35—39 94
  
  
 100
30—34 76
  
  
 73
25—29 84
  
  
 80
20—24 90
  
  
 80
15—19 88
  
  
 82
10—14 106
  
  
 86
5—9 57
  
  
 63
0—4 47
  
  
 52
Prosek : 36,3 37,7
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 55 152 162 285 416 540 811
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 173 181 130 253 46 20 7 1 0 0 2,89
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 949 284 609 27 26 3
Ženski 984 225 601 106 52 0
UKUPNO 1.933 509 1.210 133 78 3
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 514 37 0 3 63
Ženski 495 19 0 0 27
UKUPNO 1.009 56 0 3 90
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 29 27 48 148 28
Ženski 8 11 73 189 10
UKUPNO 37 38 121 337 38
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 3 11 43 4 40
Ženski 11 5 19 14 92
UKUPNO 14 16 62 18 132
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 19 0 0 11
Ženski 12 0 0 5
UKUPNO 31 0 0 16

Galerija slika[uredi | uredi izvor]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Popis u Srbiji prema polu i starosti po naseljima” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 1. 2024. 
  2. ^ Popis stanovništva pop-stat.mashke.org (jezik: srpski)
  3. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  4. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Zlatibor na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Златибор_(Чајетина)&oldid=27735570”