Kornelija Sende-Popović

kornelija sende-popović
kornelija sende-popović
	Kornelija Sende-Popović
Lični podaci
Datum rođenja	29. avgust 1911.
Mesto rođenja	Bačalmaš, Austrougarska
Datum smrti	19. septembar 1941. (30 god.)
Mesto smrti	Jajinci, kod Beograda, Srbija
Profesija	student medicine
Porodica
Supružnik	Vladeta Popović Pinecki
Delovanje
Član KPJ od	1937.
Učešće u ratovima	Španski građanski rat; Narodnooslobodilačka borba

Kornelija Neli Sende-Popović (Bačalmaš, 29. avgust 1911 — Jajinci, kod Beograda, 19. septembar 1941), student medicine, učesnica Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođena je 29. avgusta 1911. godine u Bačalmašu, u južnoj Mađarskoj. Potiče iz jevrejske porodice Ferdinanda Sendea i Zelme Sende, rođene Kraus, koja se posle Prvog svetskog rata preselila u Jugoslaviju.

Osnovnu školu i nižu gimnaziju Kornelija je završila u Apatinu, a više razrede gimnazije u Somboru. Godine 1932. upisala je Medicinski fakultet u Zagrebu, a 1934. godine je prešla na Medicinski fakultet u Beogradu. Tu se uključila u revolucionarni studentski pokret, koji je tih godina bio veoma aktivan na Beogradskom univerzitetu.

U članstvo tada ilegalne Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljena je 1937. godine. Zajedno sa svojom suprugom Vladetom Popovićem, takođe studentom medicine i drugim studentima Beogradskog univerziteta, krajem novembra 1937. godine se uputila u Španiju. Tamo je na strani Republikanske armije, kao bolničarka učestvovala u građanskom ratu.

Posle poraza Španske republike, 1939. godine, zajedno sa stotinama drugih boraca internacionalnih brigada, nalazila se kraće vreme u koncentracionom logoru Sen Zahar u Francuskoj. Odatle je zbog bolesti bila puštena i krajem septembra se vratila u Jugoslaviju.

Odamh po dolasku na granicu Kraljevine Jugoslavije, bila je uhapšena i sprovedena u Beograd. Tada je u pritvoru provela oko mesec dana. Posle izlaska iz pritvora, nastavila je sa partijskim radom. Godine 1940. još dva puta je hapšena - prvo u januaru, kada je zadržana dva meseca, a potom ponovo u julu. Tokom drugog hapšenja, bila je izložena policijskoj torturi, a puštena je decembra 1940. godine.

Početkom 1941. godine ponovo je bila uhapšena i puštena je tek posle vojnog puča, 27. marta. Tada je bila proterana u Apatin. Vratila se ilegalno u okupirani Beograd, gde je učestvovala u pripremama oružanog ustanka. Bila je sekretar jedne ulične partijske ćelije.

Uhapšena je polovinom avgusta 1941. godine i kao poznata komunistkinja i španski borac, od starne Specijalne policije upućena u Banjički logor. Streljana je u prvoj grupi od 20 žena, na strelištu u Jajincima, 19. septembra 1941. godine. Zajedno sa njom tada su streljane — Marijana Gregoran, Rašela Baruh-Simić, Jovanka Radaković i dr.

Posle rata njeni posmrtni ostaci su sahranjeni u Aleji streljanih rodoljuba 1941—1944. na Novom groblju u Beogradu.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Marjanović, Jovan (1964). Srbija u Narodnooslobodilačkoj borbi — Beograd. Beograd: Nolit/Prosveta. COBISS.SR 144402183
Žene Srbije u Narodnooslobodilačkoj borbi (PDF). Beograd: Prosveta/Nolit. 1975. COBISS.SR 162155015
Romano, Jaša (1980). Jevreji Jugoslavije 1941—1945 — Žrtve genocida i učesnici Narodnooslobodilačkog rata. Beograd. COBISS.SR 144402183
Beograd u ratu i revoluciji 1941—1945. Beograd: Istorijski arhiv Beograda. 1984. COBISS.SR 37352711