Manastir Babičko
| Manastir Babičko | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Babičko |
| Država |  Srbija |
| Koordinate | 43° 8′ 11″ N 21° 59′ 56″ E / 43.13639° S; 21.99889° I |
.svg)  Manastir Babičko Manastir Babičko na karti Srbije | |
| Vrsta spomenika | Manastir |
| Vreme nastanka | 16. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
Manastir Babičko je srpski srednjovekovni manastir koji pripada Eparhiji niškoj Srpske pravoslavne crkve i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.[1]
Nalazi se kod sela Babičko, na 10 km udaljenosti od Pečenjevca, na teritoriji grada Leskovca. Podignut je u 16. veku, ali se ne zna čija je zadužbina. Manastirska crkva je podignuta 1838. godine i posvećena je Silasku Svetog Duha na apostole.[2]
Pored manastira podignuta je spomen-česma u slavu palim herojima za osvećeno Kosovo, oslobođenje i ujedinjenje srpstva od 1912. do 1920. godine. Na česmi postoji mermerna ploča sa upisanim imenima izginulih ratnika. Nekada se ispred manastirske crkve nalazila zgrada u kojoj su bili smešteni učiteljsko-bogoslovska škola iz 1868. godine i stan za učitelja i đake. Ova škola spada u red najstarijih manastirskih škola leskovačkog kraja.[3]
Ispred crkve nalazi se zvonik, stari konak iz 19. veka i novi konak sagrađen 2006. godine.
Arhitektura crkve[uredi | uredi izvor]
Crkva je sagrađena kao jednobrodna građevina sa polukružnom apsidom. Naos je pilastrima podeljen na četiri nejednaka traveja koji su povezani bočnim prislonjenim lucima. Turski popis iz 1536. godine pominje manastir zajedno sa selom u njegovoj blizini. U 19. veku u manastiru je radila jedna od najstarijih učiteljsko-bogoslovskih škola u leskovačkom kraju. Zapadni zid crkve porušen je 1926. godine i tada je dograđena priprata sa šestostranim kubetom. Priprata je zidana od lomljenog kamena u krečnom malteru, a nekada je bila prepokrivena kamenim ploča. Manje intervencije na manastirskoj crkvi obavljene su 1971. godine.
Živopis[uredi | uredi izvor]
Na unutrašnjim zidovima crkve, ispod prostog krečenja, vidi se stari živopis na pojedinim mestima. Na severnom zidu naslikane su četiri stojeće figure svetitelja (sv. Atanasija, sv. Aleksija) dok se kompozicija iznad njih naslućuje. Na južnom zidu delom su vidljive stojeće figure sv. Varlama, sv. Joasafa. Na pilastru severnog zida oslikana je stojeća figura sv. Nestora a na stubu, iznad nje, je sv. Simeon Stolpnik. U potrbušju prislonjenog luka je stojeća figura sv. Atanasija Velikog a iznad nje je, u luku, niz medaljona sa poprsjima svetitelja. Na istočnom zidu je medaljon sa poprsjima arhijereja.
Slikarstvo crkve manastira nastalo je u vreme izgradnje crkve, oko sredine XVI veka i delo je talentovanog umetnika. Fresko-dekoracije odlikuje izuzetna likovna vrednost slična onoj iz jašunjskog sv. Jovana. Ikonostas je iz XIX veka, jednostavne je konstrukcije sa u duborezu izvedenim carskim dverima. Iznad prestonih ikona je red svetitelja predstavljenih do ispod pojasa rađenih u tehnici tempere na drvetu. Ovo je delo nepoznate zografske družine. Na okovima prestonih ikona ugrebane su 1838. i 1857. godina.[4]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Rakocija 2013, str. 6.
- ^ „Jašunjsko-babička parohija. Hramovi u parohiji”. Eparhija niška. Pristupljeno 16. 2. 2024.
- ^ Jašunjski manastiri na Babičkoj gori srbijuvolimo.rs
- ^ Rakocija 2013.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Rakocija, Miša (2013). Manastiri i crkve južne i istočne Srbije. Niš: Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Jašunjski manastiri zvonce.spc.rs
