Radomir Saičić
| Radomir Saičić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Puno ime | Radomir N. Saičić |
| Datum rođenja | 31. oktobar 1961. |
| Mesto rođenja | Beograd, FNRJ |
| Naučni rad | |
| Polje | Hemija Organska hemija |
| Institucija | Hemijski fakultet |
| Učenici | Ksenija Glušac Jovica Bađić |
| Nagrade | 1987 – Oktobarska nagrada grada Beograda za studente (za najbolji magistarski rad) 1995 – Medalja Srpskog hemijskog društva za pregalaštvo i uspeh u nauci 2007 – Nagrada grada Beograda za najbolje naučno ostvarenje u 2006. godini |
Radomir Saičić (Beograd, 31. oktobar 1961) srpski je univerzitetski profesor, hemičar i akademik. Redovni je profesor na Hemijskom fakultetu, katedra za organsku hemiju. Redovni je član Srpske akademije nauka i umetnosti od 8. novembra 2018. godine, a pre toga je šest godina, počevši od 1. novembra 2012. godine bio dopisni član SANU na odeljenju hemijskih i bioloških nauka.[1][2]
Pored toga, član je Srpskog hemijskog društva od 1984. u sekciji za organsku hemiju, kao i u sekciji za medicinsku hemiju. Bio je šef Katedre za organsku hemiju u periodu jednog četvorogodišnjeg mandata, od 1999. do 2003. godine. Počevši od 10. decembra 2020. godine, predsednik je Etičke komisije i istovremeno član Komisije za izradu strategije naučnog razvoja Hemijskog fakulteta.
U laboratoriji kojom rukovodi Radomir Saičić, radi se na sintezi prirodnih proizvoda, kao što su taksol i njegovi derivati, koji se primenjuju u hemoterapiji.[3][4]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Radomir Saičić je rođen u Beogradu, na Dorćolu, 31. oktobra 1961. godine[1] od oca Nikole Saičića, i majke Julke rođ. Dimitrijević. Izjašnjava se kao Srbin iz Crne Gore, pravoslavac (kršten 1982. godine u manastiru Ćelije) a neki od predaka su mu Lekso Saičić koji se istakao u rusko-japanskom ratu u Mandžuriji, kao i Milo Saičić, komandant koji se borio u balkanskim ratovima i u Prvom svetskom ratu. Otac Nikola Saičić bio je arhitekta, profesor Univerziteta koji je preminuo nakon infarkta sa 59 godina, kada je Radomir imao 24 godine. Majka je studirala klasičnu filologiju, ali nije završila studije. Ima mlađu sestru Anđu, koja je poput njihovog oca, arhitekta po struci.
Osnovnu školu „Oslobodioci Beograda” je završio kao odličan učenik, a uporedo je učio francuski, sviranje klavira, trenirao tenis i džudo. Još od osnovne škole, zavoleo je fiziku i hemiju, a kod kuće je pravio svoju kućnu biblioteku hemijske literature i laboratoriju. Završio je Matematičku gimnaziju, kada je i počeo da ide na takmičenja iz hemije i osvojio prvo mesto na republičkom takmičenju.
Studije hemijskih nauka na Prirodno-matematičkom fakultetu (danas Hemijskom fakultetu) je završio u roku, diplomiravši 1983. godine.[1] Tokom fakultetskih dana je počeo da trenira aikido, gde su mu učitelji bili Jovica Stanojević i Velibor Vesović. Nakon diplomiranja, zaposlio se kao asistent pripravnik na istom fakultetu, kod prof. Živorada Čekovića na organskim sintezama. Takođe je upisao magistraturu, završio 1987. godine[2], za koju je dobio Oktobarsku nagradu grada Beograda za studente, za najbolji magistarski rad.
Magistarska teza, kasnije i doktorska, ticala se oblasti iz slobodnoradikalske hemije, koju mu je predložio njegov mentor prof. dr Živorad Čeković. Iako je važio za strogog i autoritativnog profesora, omogućio je Radomiru Saičiću dosta slobode u svom radu, te su njegovi istraživački i naučni radovi dosta odstupali od prvobitnih zamisli profesora.
Nakon toga, otišao je na služenje vojnog roka i na svoju inicijativu je bio u Školi rezervnih oficira Bileća, gde mu je komandant bio Miodrag Novokmen. Radomir Saičić je završio kao prvi u klasi od oko 600 ljudi. Ipak, opredelio se za civilnu, a ne vojnu karijeru.
Po završetku vojnog roka, Radomir Saičić je pristupio pisanju doktorske disertacije, na temu sinteze ciklopropana slobodnoradikalskim metodama, završio i odbranio ju je 1991. godine. Budući da je to pristup sintezi koji na prvi pogled deluje termodinamički nepovoljan, prve dve godine Radomir Saičić nije imao uspeha u svom radu. Tek nakon nekoliko godina došao je do izvesnih rezultata i njegov rad pod nazivom Slobodno-radikalske anelacije 3-ekso- i 5-ekso- cikloadicione reakcije alkenil radikala je bio zapažen u naučnoj javnosti.[5]
U međuvremenu, postao je asistent na Prirodno-matematičkom fakultetu, 1989. godine, umesto do tada asistenta pripravnika.[1] Iste godine se i razveo od svoje supruge Snežane. Postdoktorske studije, koje su mu bile u planu, nije počinjao budući da je počeo rat, te je bio pozvan na ratište kao komandir streljačkog voda, gde je proveo par meseci bez žrtvi u svojoj četi.
Nakon povratka sa ratišta, upoznao je Biljanu i oženio se po drugi put, koja mu je supruga i do danas.
Godine 1995. je otišao u Francusku na CNRS (Nacionalni institut za naučna istraživanja), na Institut za hemiju prirodnih proizvoda[6], da bi se 1996. godine vratio u Srbiju, kada se skućio u naselju Braće Jerković, gde i danas živi. Poslednji put je mobilisan tokom bombardovanja, 1999. godine, u bataljon za specijalna dejstva.
Bavljenjem slobodnoradikalskom hemijom, Radomir Saičić je svakako naišao i na neke pehove. Naime, u periodu istraživačkog rada nakon završenog doktorata, nije bilo poznato kako je moguće ostvariti asimetričnu indukciju u reakciji. U cilju dobijanja optički čistog molekula, bile se potrebne hiralne kolone za HPLC, koje je bilo gotovo nemoguće nabaviti u doba devedesetih godina u Srbiji. Dr Radomir Saičić je nakon godinu dana rada na tome, ostavio to istraživanje po strani, da bi sledeće godine kasnije u časopisu Američkog hemijskog društva, jednom od najprestižnijih naučnih časopisa u hemiji, bila objavljena tri naučna rada prof. Dereka Bartona, nobelovca, Bernda Gizea (nem. Bernd Giese) i Denisa Karena (engl. Dennis P. Curran) koji su predstavili tri pristupa kako je moguće ostvariti asimetričnu indukciju. Jedan od njih bio je istovetan prethodnom nedovršenom radu dr Radomira Saičića.
Rukovodilac je na projektima finansiranim od strane Fond za nauku Republike Srbije, tzv. COVID-19 projekti, na temu terapije malim molekulskim anti-RNK virusima i primeni iminošećera i analoga hlorokina protiv COVID-19.[7][8] Kao rukovodilac projekta, na kom je zajedno sa kolegama dr Dejanom Opsenicom i Sandrom Šegan, dobio je sredstva u iznosu od 174,268.62 evra, što je u dinarskoj protivvrednosti 20,563,697.16 dinara na ime Hemijskog fakulteta, Univerzitet u Beogradu, Instituta za hemiju, tehnologiju i metalurgiju, Univerzitet u Beogradu, kao i Inovacionog centra Hemijskog fakulteta u Beogradu.[9] Za potrebe ovog projekta, tim istraživača iz Beograda započeo je saradnju kolegama sa Instituta „Paster” u Parizu, čiji su stručnjaci do sada osvojili deset Nobelovih nagrada.[3]
Lični život[uredi | uredi izvor]
Ženio se dva puta. Prvi put sa 22 godine, pre nego što je završio fakultet, koleginicom Snežanom sa studija, ali nakon šest godina su se razveli. Drugi put, sa Biljanom, sa kojom je još uvek u braku.
Reakciju i svoj lični stav na oduzimanje blagoslova episkopu Maksimu Vasiljeviću, redovnom profesoru Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta, kao i docentu za držanje nastave Marku Vilotiću od strane Svetog arhijerejskog sinoda izneo je u tekstu u Politici – „Nema mesta inkviziciji na univerzitetu”[10]
Nagrade i priznanja[uredi | uredi izvor]
- Nagrada grada Beograda za najbolje naučno ostvarenje u 2006. godini (2007)[2];
- Medalja Srpskog hemijskog društva za pregalaštvo i uspeh u nauci (1995)[2];
- Oktobarska nagrada grada Beograda za studente (1987)[2].
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g „Radomir N. Saičić”. Zvanični sajt Hemijskog fakulteta u Beogradu. Pristupljeno 10. februar 2021.
- ^ a b v g d „RADOMIR N. SAIČIĆ”. Srpska akademija nauka i umetnosti. Pristupljeno 23. 1. 2024.
- ^ a b Mišljenović, Tomica (15. oktobar 2020). „Lekovi koji se koriste protiv virusa korona”. Radio Beograd 2, RTS. Pristupljeno 10. februar 2021.
- ^ „Poseta delegacija Starog grada Hemijskom fakultetu”. Zvanična veb stranica Opštine Stari grad. 18. april 2013. Pristupljeno 10. februar 2021.
- ^ „Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković”, Doktori nauka na Hemijskom fakultetu Univerziteta u Beogradu”. Zvanični sajt Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković”. Pristupljeno 10. februar 2021.
- ^ „Radomir N. Saičić”. SANU. Pristupljeno 10. februar 2021.
- ^ „SPECIJALNI PROGRAM COVID-19: Konačna rang lista projekata odobrenih za finansiranje (stranica koja vodi do linka konačne rang-liste)”. Fond za nauku Republike Srbije. Arhivirano iz originala 28. 01. 2021. g. Pristupljeno 10. februar 2021.
- ^ „Konačna lista projekata koji su odobreni za finansiranje u okviru specijalnog programa istraživanja COVID – 19” (PDF). Fond za nauku. Pristupljeno 10. februar 2021.[mrtva veza]
- ^ „The success of our researchers - participation in a project approved for funding under the Special research program COVID – 19”. Institut za hemiju, tehnologiju i metalurgiju. Pristupljeno 10. februar 2021.
- ^ Saičić, Dr Radomir N. (27. oktobar 2019). „Nema mesta inkviziciji na univerzitetu”. Politika. Pristupljeno 10. februar 2021.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Karton nastavnika – prof. dr Radomir N. Saičić
- Bibliografija Radomira N. Saičića Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. maj 2022)
- Kratak prikaz naučno-istraživačkog rada Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. januar 2019) istraživačke grupe na Hemijskom fakultetu koju predvodi
