Fedor Herbut
| Fedor Herbut | |
|---|---|
 Fedor Herbut | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 2. maj 1932. |
| Mesto rođenja | Vrbas, Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 25. septembar 2023. (91 god.) |
| Obrazovanje | Univerzitet u Beogradu, Univerzitet u Birmingemu |
| Naučni rad | |
| Institucija | Institut „Boris Kidrič“ |
| Akademija | Univerzitet u Beogradu, SANU |
| Poznat po | osnove kvantne mehanike i kvantna teorija informacija |
| Nagrade | redovni član SANU |
Fedor Herbut (Vrbas, 2. maj 1932 — 25. septembar 2023) bio je srpski teorijski fizičar, svetski poznat po dostignućima iz kvantne mehanike i kvantne teorije informacije. Živio je i radio u Beogradu.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Fedor Herbut je rusinskog porekla, rodom iz Ruskog Krstura, gde je završio osnovnu četvorogodišnju školu na rusinskom jeziku. Školovanje je nastavio u Novom Sadu u osmogodišnjoj gimnaziji koju je završio 1951. godine. Upisao je fiziku na Prirodno-matematičkom fakultetu u Beogradu i diplomirao 1957. Nakon završenih studija, tri godine je radio kao mlađi naučni saradnik na Institutu „Boris Kidrič“ u Vinči (današnji Institut za nuklearne nauke Vinča). Godine 1960. upisao je kao stipendista Instituta „Boris Kidrič“, postdiplomske studije na Univerzitetu u Birmingemu u Engleskoj na odeljenju za teorijsku fiziku u klasi profesora Rudolfa Ernesta Paierls. Doktorirao je s počastima 1964. Poslednje dve godine doktorskih studija je paralelno radio i na Institutu. Unapređen je u naučnog saradnika 1965, a u višeg naučnog saradnika 1974. Godine 1976. napustio je Institut produživši svoj istraživački rad kao docent na Prirodno-matematičkom fakultetu u Beogradu. Dve godine kasnije postao je vanredni profesor, a 1984. redovni profesor. Od 1988. je dopisni član i predsednik Odbora za fiziku SANU. Penzionisao se 1997. godine. Nakon penzionisanja nastavlja aktivnosti u SANU, te 2003. dobija status redovnog člana Akademije.[2]
Istraživački rad[uredi | uredi izvor]
Istraživački rad Fedora Herbuta može se podeliti u tri celine:[2]
- Osnovi kvantne mehanike – reprezentacija vektora stanja dvočestičnih sistema antilinearnim Hilbert-Šmitovim operatorima, antiunitarni korelacioni operatori, koherencija, APR paradoks, postšredingerova generalicija APR paradoksa, teorija Hartri-Bogoljubova, skrivene varijable, identične čestice, teorija merenja, izvođenje zakona verovatnoće u kvantnoj mehanici, kvantna logika, kvantno-mehanički uvid u kvantne eksperimente, interpretacija relativnih stanja, retroaktivno posmatranje događaja, dvojne opservable
- Osnove kvantne teorije informacije – korelacije u bipartitivnim i multipartitivnim sistemima
- Metodološka istraživanja – simetrije i teorija grupa, primenjena matematika i matematička fizika
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Stranica Fedora Herbuta na sajtu Fizičkog fakulteta u Beogradu
- ^ a b „Oficijelni sajt Fedora Herbuta”. Arhivirano iz originala 18. 11. 2013. g. Pristupljeno 22. 08. 2014.
