Ćelator
Ćelator je termin kojim su, u srednjovekovnoj Srbiji, označavani siromašni seljaci kojima je na manastirskim vlastelinstvima bilo povereno staranje o sitnoj stoci i prerada vune[1].
Na posedima manastira Banjske meropsima je bilo zabranjeno da se bez igumanovog znanja žene vlahinjama i da prelaze u vlahe[2]. Od vlaha vojnika ćelatori su se razlikovali po tome što ih je bilo više i što su bili siromašniji, ali im je deo obaveza bio jednak. I jedni i drugi su učestvovali u transportnoj službi, prenosili su sir s planine do manastirskog gazdinstva, zatim po tovar žita, vina, soli i drugih potreba, a pratili su i igumana kad je išao na put. Pošto manastiru nisu mogli da daju gotove proizvode, ćelatori su prerađivali crkvenu vunu i od nje tkali vunene pokrivače i klašnje, i to svaki od njih po jednu postavu. Ako bi preradili više od toga, gotove proizvode su delili napola. Na Banjskom vlastelinstvu vlasi ćelatori su čuvali i napasali ovce i strigli vunu, a u zla vremena zajedno s onima iz kategorije vojnika odlazili su kod ovaca[3].
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Stojan Novaković, Zakonski spomenici srpskih država srednjeg veka, Beograd 1912. | PDF”. Scribd (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-09-26.
- ^ „Zakon svetog Simeona i svetoga Save - ISTORIJSKA BIBLIOTEKA”. istorijskabiblioteka.com. Pristupljeno 2023-09-26.
- ^ „Ćelator - ISTORIJSKA BIBLIOTEKA”. istorijska-biblioteka.wikidot.com. Pristupljeno 2023-09-26.