Gusenica
.jpg)
Gusenica je naziv za larve dnevnih leptira, noćnih leptira i moljaca(insekatski red Lepidoptera).
Larveni stupnjevi[uredi | uredi izvor]
Metamorfoza insekata opisuje se kroz nekoliko faza i obuhvata brojne promene. Iz jajeta, koje se polaže najčešće na biljku hraniteljku, nakon vremena koje je karakteristično za vrstu i po ispunjenju svih neophodnih uslova eklodira larva prvog stupnja. Usled hranjenja, sledi faza rasta, i u većini slučajeva podrazumeva četiri presvlačenja. Ovaj broj može značajno da varira, pa se kod plavaca (lat.) beleži tri, a kod pojedinih invazivnih vrsta iz porodice sovica (lat. ) i desetak. Svako presvlačenje gusenici donosi značajno povećanje mase i promenu morfoanatomskih, fizioliških i bihejvioralnih karakteristika. Standardizovan način opisivanja larvenih stupnjeva podrazumeva imenovanje stupnja velikim latiničnim slovom L kome je prirodat redni broj od 1 do latinično x (pri čemu je x poslednji stupanj za datu vrstu). Metamorfoza i svi procesi koji joj prethode stoje pod hormonskom regulacijom. [1]
Opšta morfologija[uredi | uredi izvor]
Telo gusenice opisuje kroz tri celine, glavu, grudni i trbušni region. Glava podrazumeva sve strukture učaurene u glavenu kapsulu. Grudni ili torakalni deo sastoji se od tri segmenata. Trbušni ili abodminalni region sastoji seod deset segmenata, a poslednji je fuzionisan i naziva se analni segment. Na prvom torakalnom i svim abdominalnim segmentima, bočno, nalaze se otvori trahealnog sistema za disanje, spirakulumi. Treći, četvrti, peti i šesti abdominalni segment, kao i poslednji, analni, nose po jedan par lažnih nožica. Ovaj broj može biti značajno redukovan, kao što je to slučaj sa gusenicama iz porodice zemljomerki.[1]
Značaj[uredi | uredi izvor]
Zbog svog diverziteta i brojnosti, gusenice su značaj deo trofičkih lanaca i terestričnih ekosistema. Osim toga, odgovor biljaka hraniteljki na herbivoriju, što je procentualno najzastupljeniji vid hranjenja među gusenicama, rezultaje produkcijom brojnih sekundarnih metabolita od značaja za čoveka. Dobijanje svile serikulutrom moguće je od davnina zahvaljujući gusenicama iz porodice sviloprelja.[2]Pojedine kulture vekovima koriste gusenice u ishrani. Svakako, sem pozitivnih efekata koje populacije gusenica imaju za čoveka, postoji i negativni. Napoznatiji primer negativnih efekata su štetočine, koje su među gusenicama relativno česte i predstavljaju opasnost po ekonomiju usled štete prouzrokavane u usevima, vinogradima, voćnjacima i slično. Osim toga, gusenice moljaca poznate su štetočine tekstilne i prehrambene industrije. Mineri, savijači listovi i gusenice sa sličnim životnim formama mogu predstavljati problem naročito ukoliko njihove biljke hraniteljke spadaju u ugrožene vrste.[3][4]
_-_Laslovarga.JPG) |
 |
 |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Trajković, Aleksandra (2020). „Vodič za preliminarnu determinaciju gusenica u Srbiji na osnovu morfoloških, bihejvioralnih i ekoloških karaktera” (PDF) — preko Univerzitet u Nišu, Prirodno-matematički fakultet.
- ^ Silkworm Moths (Lepidoptera: Bombycidae), Springer-Verlag, Pristupljeno 2020-12-12
- ^ 5. Interactions between Tent Caterpillars and Their Host Trees, Cornell University Press, 2019-12-31, str. 93—118, ISBN 978-1-5017-3457-1, Pristupljeno 2020-12-12
- ^ Tussock Caterpillars – Lymantriidae, Princeton University Press, 2010-12-31, str. 443—453, ISBN 978-1-4008-3414-3, Pristupljeno 2020-12-12
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
