Devastiranje pravoslavnih svetinja na Kosovu i Metohije u vreme NATO bombardovanja SRJ
 | Ovaj članak je nedovršen. |
Devastiranje pravoslavnih svetinja na Kosovu i Metohije u vreme NATO bombardovanja SRJ, je period u novijoj istoriji Balkana u toku koga je najviše bombi i drugih eksplozivnih naprava bačeno na teritoriju Kosovo i Metohiju. Kako je to ujedno prostor sa najvećim brojem pravoslavnih svetiea i drugih znamenja, one su bile izložene mogućim ratnim razaranjima. Neosporno, na Kosovu i Metohiji nalazi se i znatan broj džamija, kao i jedan broj bogomolja drugih konfesija, tako da aje usled NATO bombardovanja celokupno duhovno i kulturno blago ovog pprostora bilo ugroženo. U tom bombardovanju jedan broj crkava, manastira i drugih religioznih objekata je uništen, odnosno oštećen.[1]
Vrste oštećenja[uredi | uredi izvor]
Sve posledica bombardovanja u NATO agresiji mogu se podeliti na tri vrste oštećenja:
- Fizička
Oštećenja pravoslavnih svetinja kao posledica direktnog dejstva raketa, odnosno bombi. Fizička oštećenja nastala neposredno od granata i bombi, bila su vidljiva posle završetka agresije i moguća je njihova sanacija.
- Rastresena
Rastresenja crkava i crkvenih zdanja nastala su kao posleica bačenih bombi u neposrednoj blizini pravoslavnih svetinja.
- Naknadni procesi
Ovi procesi, javljaju se ili će se pojaviti u dužem ili kraćem vremenu na pravoslavnih svetinja usled dejstav visoke temperature i sagorevanja naftinih derivata i drugih hemijskih suptanci, usled paljenja. Budućnost rastresenih crkava i drugih crkvenih objekata je neizvesna. S obzirom na konstrukciju i materijal od koga su srednjovekovne crkve građene, postoji opravdana bojazan da se neke svetinje u dogledno vreme zaruše. Posebno su ugroženi manastiri: Gračanica, Pećka patrijaršija i Dečani.[2]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Mileusnić, Slobodan. „Duhovni genocid– kulturna katastrofa (Kontinuitet crkvenorušiteljstva na Kosovu i u Metohiji” (PDF). Srpska akademija nauka. Arhivirano iz originala (PDF) 04. 03. 2016. g. Pristupljeno 20. 3. 2016.
- ^ Raspeto Kosovo, Beograd, 1999.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Pravoslavlje, 1999, Beograd, br. 775, br. 776. i br. 780.
- Pravoslavlje, 2002, Beograd, br. 846.
- Pravoslavlje, 2003, Beograd, br. 872.
- Pravoslavlje, 2004, Beograd, br. 889.
- Puzović 2006: P. Puzović, Kosovo i Metohija u crkvenoj štampi u poslednjih deset godina (1995-2005), Foča.
- Dragana Janjić, 2013: Kosovski problem i položaj hrišćanskih zajednica na Bliskom i Srednjem istoku, Baština, Priština – Leposavić, sv. 35, (2013). str. 117-133.
- Milka Čanak-Medić, Arhitektura nemanjićkog doba I i II deo, Republički zavod za zaštitu spomenika Kulture, Beograd, 1989.
- Slobodan Mileusnić, Manastiri Kosova i Metohije, Pravoslavlje Pres, Beograd, 1999.