Kiti O’Nil

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Kiti Lin O’Nil
Datum rođenja(1946-03-24)24. mart 1946.
Mesto rođenjaKorpus Kristi, SAD
Datum smrti2. novembar 2018.(2018-11-02) (72 god.)
Mesto smrtiJurika, SAD

Kiti Lin O'Nil (24. marta 1946. - 2. novembra 2018.) je bila američka kaskaderka i trkačica, poznata kao "najbrža žena na svetu." Bolest ju je u ranom detinjstvu ostavila gluvu, a zbog nekih drugih bolesti joj je uskraćena prilika da ostvari karijeru ronioca. Karijera Kiti O'Nil kao kaskaderke i trkačkog vozača je dovela do njenog pojavljivanja u televizijskom filmu kao i nastanka sopstvene akcione figure. Njen rakord za najbržu ženu na kopnenoj podlozi i dalje je netaknut.

Detinjstvo i mladost[uredi | uredi izvor]

Kiti Lin O'Nil rođena je u Korpus Kristi, Teksas, 24. marta 1946[1]. Džon O'Nil, njen otac, bio je oficir Ratnog vazduhoplovstva Sjedinjenih Država. Poginuo je u padu aviona tokom Kitinog detinjstva. Njena majka Patsi Kompton O'Nil bila je rođena Čirokanka. Sa samo pet meseci starosti,[2] Kiti O'Nil se zarazila sa više različitih bolesti koje su rezultirale njenim gubljenjem sluha. Nakon što je u njenoj drugoj godini gluvoća postala izrazito očigledna, njena majka je odlučila da je uči kako da čita sa usana i govori. Njena majka je vremenom postala logoped i osnovala školu za učenike sa oštećenjem sluha u Vičita Folsu, Teksas .

Kao tinejdžer, Kiti postala skakač sa platforme od 10 metara i 3 metra sa odskočne daske. Osvojila je i šampionat Amaterske atletske unije za ronjenje[3] . Trenirala je početkom 1962. godine sa trenerom ronjenja Samuelom Lijem. Pre kvalifikacija za Olimpijadu 1964. godine slomila je zglob i zarazila se meningitisom kičme, što je bila pretnja za njenu spospobnost da hoda i sprečilo je da se pridruži olimpijskoj ronilačkoj reprezentaciji[4]. Nakon oporavka od meningitisa izgubila je interesovanje za ronjenje i okrenula se skijanju na vodi, ronjenju, padobranstvu i jedrenje na vazdušnoj jedrilici, navodeći da skakanje nije bilo dovoljno zastrašujuće za nju[5]. U svojim kasnim 20-ima podvrgla je dva tretmana raka[6].

Trkačka i kaskaderska karijera[uredi | uredi izvor]

Do 1970. godine O'Nil je učestvovala i u trkama na vodi i na kopnu, učestvujući u Baja 500 i Mint 400 . Upoznala je kaskadere Hal Nidham i Rona Hambletona dok su trkali motocikle, i živjela s Hambletonom, odustajući od trka na neko vreme. Sredinom 1970-ih ušla je u kaskaderske poslove, trenirajući sa Needhamom, Hambletonom i Darom Robinsonom. Godine 1976. je postala prva žena koja je nastupila sa Stunts Unlimited, vodećom kaskaderskom agencijom. Kao kaskaderka pojavila se u filmovima "The Bionic Woman", Airport '77, The Blues Brothers, "Smokey and the Bandit II"i druge televizijske i filmske produkcije. Godine 1978. njena kaskaderska karijera inspirisala je akcionu figuru Kitti O'Neil, koju je napravio Matel[5].

Tokom snimanja epizode "Wonder Woman" iz 1979. godine, O'Nil je angažovana da izvede težak kaskaderski akt za Dženi Eper, uobičajeni kaskaderski dvojac za Lindu Karter. U tom je trenutku postavila ženski rekord visokog pada od 39 metara u 39 stopa u 12-spratnoj dolini Hilton u gradu Sherman Oaks u Kaliforniji. Zbog svoje male težine od 44 kilograma je mogla da izdrži takve udarne sile. Kasnije je oborila svoj rekord padom iz helikoptera visokim 197 metara. O'Nil je postavila ženski rekord u brzini na vodi od 443 km/h, a 1970. godine je držala rekord ženskog skijanja od 168,74 km/h [4].

Rekord za obaranje brzine na kopnu[uredi | uredi izvor]

Godine 1976. u jugoistočnoj Oregon Alvord pistinji, O'Nil je postavila rekord u kopnenoj brzini za ženske vozače. Pilotirala je raketni automobil s pogonom na tri točka na hidrogeh peroksid koji je izgradio Bil Fredrik i nazvao „SMI motivator“. Srednja brzina je bila 825.127 km/h, a maksimalna brzina 999 km/h.

O'Niline vožnje su navodno koristile 60% raspoložive snage, a O'Nil je procenila da je mogla da prekorači 1.100 km/h punom snagom[7].

Pokušaji sprečeni od strane sponzora[uredi | uredi izvor]

Ograđena svojim ugovorom, O'Nil se borila sa sponzorima. Ugovoreno je da obori samo rekord kopnene brzine kod žena, a obavezna je da dozvoli Halu Nedhamu da postavi ukupni rekord. Prema njenom ugovoru, ona nije trebalo pređe 640 km/h. Nedhamov sponzor, kompanija za proizvodnju igračaka "Marvin Glass and Associates", je uspeo da zaustavi dalje vođenje kompanije O'Neil. Portparol je navodno rekao da je "nepodnošljivo i ponižavajuće za ženu da postavi rekord za kopnenou brzinu." Nedham nije postavio rekord, niti je vozio automobil, a pravni napor O'Nila i Hambletona da dozvole O'Nil još jedan pokušaj nije uspeo. Sponzori su dobili negativan publicitet zbog uklanjanja Kiti O'Nil iz automobila[7].

Kasnije godine i smrt[uredi | uredi izvor]

Godine 1977. u pustinji Mojave, O'Nil je pilotirala raketnim dragsterom sa pogonom na hidrogen peroksid koji je izgradio Kaj Mihaelson sa prosečnom brzinom od 449,8 km/h. Pošto se trka nije ponovila po NHRA pravilima, ona nije priznata za zvanični rekord[6]. Godine 1979. O'Neilina iskustva poslužila su kao osnova za biografski film Tiha pobeda: Priča o Kiti O'Neil, u kome glumi Stokard Čening. O'Nil je prokomentarisaola da je otprilike polovina filma tačan prikaz[5].

O'Nil je odstupila od rada sa kaskaderima 1982. godine nakon što su njene kolegice iz kaskadera poginule tokom izvođenja. Preselila se u Mineapolis sa Mihaelsonom, i na kraju se preselila u Eureku, Južna Dakota, sa Rejmondom Valdom. Kada se povukla, O'Nil je postavila 22 rekorda brzine na zemlji i vodi[6]. Umrla je 2. novembra 2018. od upale pluća u Eureki, Južna Dakota u 72. godini života[4].

Godine 2019. dobila je nagradu "Oscars In Memoriam"[8].

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Barnes, Mike (November 5, 2018). "Kitty O'Neil, Famed Hollywood Stuntwoman and Daredevil, Dies at 72". Hollywood
  2. ^ Jares, Sue Ellen (January 4, 1977). "The Renaissance Woman of Danger—That's Tiny Kitty O'Neil". People. Retrieved November 6, 2018.
  3. ^ Cobb, Marnee (May 18, 1977). "The Day Kitty O'Neil Couldn't Break the Record". Lakeland Register.
  4. ^ a b v Smith, Harrison (November 4, 2018). "Kitty O'Neil, deaf daredevil who became 'world's fastest woman,' dies at 72". Washington Post. Retrieved November 6, 2018.
  5. ^ a b v Sandomir, Richard (November 6, 2018). "Kitty O'Neil, Stuntwoman and Speed Racer, Is Dead at 72". New York Times. Retrieved November 7, 2018.
  6. ^ a b v "1976: Deaf stuntwoman Kitty O'Neil sets women's land-speed record". History. November 13, 2009. Archived from the original on November 6, 2018. Retrieved November 7, 2018.
  7. ^ a b Phinzey, Coles (January 17, 1977). "A Rocket Ride to Glory and Gloom". Sports Illustrated Vault. Retrieved November 7, 2018.
  8. ^ "Kitty O'Neil - Oscars In Memoriam 2019". oscar.go.com.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Кити_О’Нил&oldid=26899855”