Ples Sunca
Ples Sunca je ceremonija koju praktikuju neki Indijanci u Sjedinjenim Američkim Državama i starosedeoci u Kanadi, pre svega oni iz ravničarskih kultura. Obično uključuje okupljanje zajednice da se moli za isceljenje. Pojedinci prave lične žrtve u ime zajednice.
Nakon evropske kolonizacije Amerike, i sa formiranjem vlada Kanade i Sjedinjenih Američkih Država, obe zemlje su donele zakone namenjene suzbijanju domorodačkih kultura i prisiljavanju na asimilaciju većinske anglo-američkoj kulturi.
Ples Sunca bio je jedna od zabranjenih ceremonija.[1] Kanada je ukinula zvaničnu zabranu praktikovanja održavanja celovite ceremonije 1951. godine. U Sjedinjenim Američkim Državama, Kongres je 1978. godine usvojio Zakon o verskoj slobodi američkih Indijanaca (AIRFA), koji je donesen radi zaštite osnovnih građanskih sloboda, te zaštite i očuvanja tradicionalnih vjerskih prava i kulturnih običaja Indijanaca, Eskima, Aleuta i domorodaca sa Havaja.[2]
Opis[uredi | uredi izvor]
Nekoliko karakteristika je zajedničko ceremonijama koje održavaju kulture plesa Sunca. To uključuje igre i pesme koje se prenose kroz mnoge generacije, upotrebu tradicionalnog bubnja, svete vatre, molitvu uz svečanu lulu, post od hrane i vode pre učestvovanja u igri i, u nekim slučajevima, ceremonijalni pirsing kože. i ispitivanje fizičke izdržljivosti. Određene biljke se beru i pripremaju za upotrebu tokom ceremonije.
Obično je ples naporno iskušenje za plesače, fizički i duhovni test koji oni nude kao žrtvu za svoj narod. Prema istorijskom društvu Oklahome, mladići plešu oko stuba za koji su pričvršćeni „tangama od sirove kože zakačene kroz kožu grudi“.[3] Cilj plesa je prinošenje lične žrtve za dobrobit nečije porodice i zajednice. Plesači poste mnogo dana, na otvorenom i po bilo kom vremenu.
Na većini ceremonija, članovi porodice i prijatelji ostaju u obližnjem kampu i mole se u znak podrške plesačima. Potrebno je mnogo vremena i energije celoj zajednici za održavanje okupljanja i ceremonija plesa na suncu. Zajednice planiraju i organizuju se najmanje godinu dana da se pripreme za ceremoniju. Ceremonija je uključivala samopovređivanje probadanjem. Obično je jedan vođa ili mala grupa vođa zaduženi za ceremoniju, ali mnoge starešine pomažu i savetuju. Grupa pomagača obavlja mnoge zadatke potrebne za pripremu za ceremoniju.
Kanada: Opstrukcija, zabrana i otpor[uredi | uredi izvor]
Kanadska vlada je zabranila „svaku proslavu ili ples čiji je deo ranjavanje ili sakaćenje mrtvog ili živog tela bilo kog ljudskog bića ili životinje ili je njegova karakteristika“ u amandmanu na Indijski zakon iz 1895. godine.[4] Svako ko je angažovao, pomagao ili podsticao (bilo direktno ili indirektno) bio je osuđen na kaznu zatvora.[4] Iako plesovi ne uključuju probadanje u svim nacijama, amandman je zakonski zabranio njegovo izvođenje onim zajednicama koje to čine.
Tokom 1951. vladini zvaničnici su izmenili Indian Act, ukinuvši zabranu ranjavanja.[5][6]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Powell, Jay; & Jensen, Vickie. (1976). Quileute: An Introduction to the Indians of La Push. Seattle: University of Washington Press. (Cited in Bright 1984).
- ^ Cornell.edu. „AIRFA act 1978.”. Arhivirano iz originala 14. 5. 2006. g. Pristupljeno 29. 7. 2006.
- ^ Young, Gloria A. "Sun Dance Arhivirano 2012-11-19 na sajtu Wayback Machine." Encyclopedia of Oklahoma History and Culture. The Oklahoma Historical Society. Accessed 28 December 2013.
- ^ a b Backhouse, Constance (2010). Colour-coded : a legal history of racism in Canada, 1900-1950. Toronto [Ont.]: Published for the Osgoode Society for Canadian Legal History by University of Toronto Press. str. 63. ISBN 9780802082862.
- ^ "American Indian Religions Freedom". Native American Rights Fund. Justice Newsletter. Winter 1997.
- ^ Brown, 1996: pp. 34-5; 1994 Mandelbaum, 1975, pp. 14-15; & Pettipas, 1994 p. 210. "A Description and Analysis of Sacrificial Stall Dancing: As Practiced by the Plains Cree and Saulteaux of the Pasqua Reserve, Saskatchewan, in their Contemporary Rain Dance Ceremonies" by Randall J. Brown, Master thesis, University of Manitoba, Winnipeg, 1996. Mandelbaum, David G. (1979). The Plains Cree: An Ethnographic, Historical and Comparative Study. Canadian Plains Studies No. 9. Regina: Canadian Plains Research Center. Pettipas, Katherine. (1994). Serving the Ties That Bind: Government Repression of Indigenous Religious Ceremonies on the Prairies. Winnipeg: University of /Manitoba Press.
