Povest o novgorodskoj beloj kamilavci
 | Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. Molimo vas da poboljšate ovaj članak tako što ćete dodati još izvora u sam tekst (inlajn referenci). |
Povjest o novgorodskoj bijeloj kamilavci je djelo staroruske književnosti iz 16.vijeka. Pretpostavlja se da je autor ovog djela Dmitrij Gerasimov, koji je za novgorodskog episkopa Genadija sakupljao i prevodio biblijske knjige.
Fabula[uredi | uredi izvor]
Djelo ima tri fabularne cjeline. Prva je posvećena prvom rimskom caru hrišćaninu - Konstantinu. Dok je još uvijek bio paganin, car Konstantin se razbolio a ljekari su mu savjetovali da se okupa u krvi 3000 novorođenčadi. Car se sažalio na majke i djecu koja su trebala biti žrtvovana i odluči da ih poštedi. U snu mu se jave apostoli Petar i Pavle i kažu da ga može izliječiti episkop Silvestar koji se krio u Rimu zbog progona hrišćana. Episkop Silvestar krsti cara i car ozdravi. U znak zahvalnosti, car je episkopu ponudio carski vijenac koji je ovaj odbio. Car mu na glavu svečano stavi bijelu kamilavku i proglasi za papu. Papa Silvestar dalje zavješta svojim nasljednicima da poštuju kamilavku i da je nose samo u najsvečanijim prilikama.
Drugi dio priče se odnosi na čudesan prelazak kamilavke iz Rima u Konstantinopolj, a treći dio dalje iz Konstantinopolja u Novgorod - na glavu novgorodskog episkopa.
Pozadina djela[uredi | uredi izvor]
Priča o novgorodskoj bijeloj kamilavci podržava rusku političku teoriju o tri Rima (kao treći se navodi Moskva). Konstantinopolj je poznat kao drugi Rim, i poslije podjele crkve - centar pravoslavlja. Kako Konstantinopolj ubrzo osvajaju Turci, bijela kamilavka prelazi u Rusiju koja čuva "pravu vjeru". Nigdje se ne govori izričito da je taj treći Rim Moskva ili Novgorod, ali kamilavka kao jak simbol ipak pripadne novgorodskom episkopu.
Na crkvenom saboru 1666 - 1667. ovo djelo proglašavaju lažnim i plodom mašte Dmitrija Gerasimova.
Sovjetski istoričari književnosti su smatrali ovo djelo "raskolničkom pričom" i da je prije svega odražalo crkvenu nezavisnost Rusije od grčke mitropolije.
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vuk Minić, Odabrane stranice stare ruske književnosti, Obod Cetinje
- N. N. ROZOV, Povestь o novgorodskom belom klobuke kak pamяtnik, obщerusskoй publicistiki XV veka