Sultanija Pertevnijal
| Sultanija Pertevnijal | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1812. |
| Mesto rođenja | Vlaška, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 5. februar 1883. (70/71 god.) |
| Mesto smrti | Bešiktaš, Osmansko carstvo |
| Grob | Džamija Pertevnijal |
| Porodica | |
| Supružnik | Mahmud II |
| Potomstvo | Abdul Aziz I |
| sultanija Osmanskog carstva | |
| Prethodnik | Nakšidil sultanija |
| Naslednik | Šefkeza Kadin |
| valide sultanija | |
Sultanija Pertevnijal ili Haseki Pertevnijal sultanija, kao i Valide Pertevnijal sultanija (tur. Pertevniyal Sultan) je bila sultanija Osmanske imperije i supruga sultana Mahmuda II.[1]
Mladost[uredi | uredi izvor]
Pertevnijal je rođena 1812, u vlaškoj oblasti, u Osmanskom carstvu. Verovatno je bila oteta iz svoje rodne zemlje, kao i većina osmanskih sultanija. Pretpostavlja se da je Rumunka ili Kirgistanka.[2] Ubrzo ju je zavoleo sultan Mahmud II i zajedno su imali sina sina, Abdul Aziza.[3][4]
Valide sultanija[uredi | uredi izvor]
Kada je sultan Abdulmedžid I bio bolestan, pojavila se glasina da postoji grupa ljudi koji žele da Murat nasledi tron umesto Abdul Aziza. Ne postoje dokazi da se ovo zaista desilo, ali je zabrinulo Abdul Aziza i njegovu majku. Uhapsili su nekoliko ljudi i prebacili Abdul Aziza u Topkapi palatu, da čeka svoje proglašenje, zajedno sa njegovom majkom.[5]
Pertenevijal je uticala na svog sina. Jednom je, samo zato što je bila jako zabrinuta, pisala sinu koji je bio na putu da se što pre vrati kući, što je on i poslušao.[6] Njena umešanost u politiku je doprinela nestabilnosti u carstvu. Posebno je bilo značajno njeno prijateljstvo sa Mahmud Nedim pašom, koji je bio nesposoban za svoju poziciju i uveo Osmansko carstvo u velike dugove. Otkriveno je da je velika suma novca nestala i za to je optužen Mahmud Nedim, koji je tvrdio da je novac poslat sultaniji. On je proteran, ali ga je Pertenevijal ponovo vratila u prestonicu.[6]
Sultaniju Pertenevijal su posećivali mnogi visoki zvaničnici i plemići iz Evrope.[7][8]
Nasleđe i smrt[uredi | uredi izvor]
Sultanija Pertevnijal je oko 1871, izgradila jednu osnovnu školu. Imala je puno sastanaka sa puno vladara, iz Francuske, Britanije i drugih. Umrla je 1883, a sahranjena je svojoj džamiji.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Sakaoğlu 2008, str. 534
- ^ Akyıldız 2016, str. 308
- ^ Sakaoğlu 2008, str. 535
- ^ Mestyan 2020, str. 54
- ^ Davis 1986, str. 177
- ^ a b Davis 1986, str. 178
- ^ Cherry & Halland 2006, str. 79
- ^ Grey 1870, str. 165–66
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Akyıldız, Ali (2016). Müsrif, Fakat Hayırsever: Pertevniyal Valide Sultan. str. 308.
- Brookes, Douglas Scott (2010). The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press. ISBN 978-0-292-78335-5.
- Grey, Maria Georgina Shirreff (1870). Journal of a Visit to Egypt, Constantinople, the Crimea, Greece, &c:In the Suite of the Prince and Princess of Wales. Harper. str. 165—66.
- Davis, Fanny (1986). The Ottoman Lady: A Social History from 1718 to 1918. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-24811-5.
- Mestyan, Adam (3. 11. 2020). Arab Patriotism: The Ideology and Culture of Power in Late Ottoman Egypt. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-20901-2.
- Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu Mülkün Kadın Sultanları: Vâlide Sultanlar, Hâtunlar, Hasekiler, Kandınefendiler, Sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ISBN 978-6-051-71079-2.
- Uluçay, M. Çağatay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ötüken. ISBN 978-975-437-840-5.
- Cherry, Debrah; Halland, Janice (2006). Local/global: Women Artists in the Nineteenth Century. Ashgate Publishing, Ltd. str. 79. ISBN 978-0-754-63197-2.
| Ljudi | |
|---|---|
| Ostale | |
