Корисник:Jasminadjordjevicvr/песак
Zlatna Obala je bila britanska kolonija na obalama Gvinejskog zaliva u Zapadnoj Africi koja je 1957. godine postala, prvo kraljevska zemlja, a onda i nezavisna republika Gana.[1]
Prvi Evropljanii koji su došli na područje Zlatne Obale bili su Portugalci 1471. godine. Tamo su sreli mnogo plemenskih kraljevstava od koji su neka raspolagala većim količinama zlata. Godine 1482., Portugalci su izgradili tvrđavu Elmina, prvu evropsku tvrđavu na tom području, čime je započela kolonizacija. Zlatna Obala postala je važan trgovački centar, a vest se brzo proširila i širom Evrope. Ubrzo su stigli i britanski, danski, holandskii, nemačkii i švedski trgovci. Dolazak Evropljana ubrzao je izgradnju tvrđava i dvoraca u narednom perioduu. Zlatna Obala je u tom periodu i dobila ime, a ono je rezultat činjenice da je to područje bilo bogato zlatom. Glavna delatnost je, tokom mnogih godina, bila trgovina robljem.
Britanska Zlatna Obala formalno je uspostavljena 1867. godine nakon što je Britanija već 1821. godine ukinula Afričku trgovačku kompaniju i preuzela celi niz privatnih oblasti uz obalu. Tokom godina su i dobili oblasti ostalih evropskih sila, stekavši teritoriju Danske Zlatne Obale 1850. godine te Holandske Zlatne Obale 1872. godine, uključujući i tvrđavu Elmina. Postepeno, Britanci su se širili i na teritoriji lokalnih kraljevina, a najveći sukobi vodili su se s Carstvom Ashanti, koje je kontrolisalo veliku teritoriju pre dolaska Evropljana. Vođena su ukupno četiri rata s narodom Ashanti od 1821. do 1896. godine. Godine 1900., izbio je ustanak naroda Ashanti koji se završio britanskim osvajanjem Kumasija, a narod je 1902. godine postao deo britanskog protektorata.[2]
Do kraja 1901. godine, cela Zlatna Obala bila je britanska kolonija, a sva njena kraljevstva i plemena smatrala su se jedinstvenom celinom u okviru kolonije. Kolonija je postala važni trgovački centar, a došlo je i do modernizacije saobraćajne infrastrukture i izgradnje bolnica i škola.[3]
Po završetku Drugog svetskog rata, lokalno stanovništvo zahtevalo je još veću autonomiju, što je označilo početak procesa dekolonizacije. Do kraja 1956. godine, Britanski Togoland i ostala lokalna kraljevstva priključena su Zlatnoj Obali kako bi se formirala jedinstvena celina. Godine 1957., tako ujedinjena kolonija postala je nezavisna kraljevska zemlja Commonwealtha, a 1960. i nezavisna republika.
Reference[уреди | уреди извор]
- ^ Chipp, T. F.; Chipp, T. F. (1922). Forest officers' handbook of the Gold Coast, Ashanti and the Northern Territories. London [etc.]: Waterlow & sons limited.
- ^ „The British Empire”. www.britishempire.co.uk. Приступљено 2023-11-04.
- ^ Sowerby, James; Sowerby, James (1804). The British Miscellany: or coloured figures of new, rare, or little known animal subjects; many not before ascertained to be inhabitants of the British Isles and chiefly in the possession of the author. London: printed by R. Taylor & Co. ; and sold by the author, J. Sowerby ; by White ; Johnson ; Symonds ; and by all booksellers, &c. in town and country.