Druga beogradska gimnazija
| Druga beogradska gimnazija (Filološka gimnazija) | |
|---|---|
 Zgrada gimnazije na Zelenom vencu | |
| Tip | državna |
| Lokacija | Kamenička 2, 11000, Savski venac, Beograd |
| Država |  Srbija |
| Veb-sajt | filoloska.edu.rs |
Druga beogradska gimnazija, danas Filološka gimnazija, osnovana je ukazom Namesništva, a u ime maloletnog kneza Milana Obrenovića, 11. avgusta 1870. godine pod nazivom Palilulska polugimnazija.[1][2] Prvi direktor gimnazije bio je Dimitrije A. Nešić (1826–1872).[3]
Promena imena[uredi | uredi izvor]
Aktom od 7. novembra 1875. odlučeno je da se škola nazove Druga niža gimnazija beogradska (1875–1887)
Školske 1887/88 otvoren je šesti razred i rešenjem od 9. septembra 1887. dobila je ime Druga beogradska gimnazija (1887–1898). Godine 1889, održani su prvi „ispiti zrelosti“ sa učenicima koji su završili sedmi razred. Osmi razred je uveden dve godine kasnije[4].
Godine 1898, pripojena su ovoj školi sva odeljenja ukinute Realke (postojao je gimnazijski i realni smer) i iste godine je ponovo menjano ime u Gimnazija Vuka Stefanovića Karadžića (1898–1905).
Ime Druga beogradska gimnazija je vraćeno 1903 (Ukaz od 10. aprila 1903, PBr. 4430).
Državna Druga muška realna gimnazija (1930–1944), Druga muška gimnazija (1944–1953)
Druga beogradska gimnazija (1953–1959), odlukom Narodnog odbora Beograda, početkom školske 1953/54. godine, Druga muška gimnazija postala je mešovita škola, što je podrazumevalo i promenu naziva škole. Od 28. oktobra 1953. godine školi je vraćeno ime Druga beogradska gimnazija. Tačnije, mešanjem đaka Druge muške i Prve ženske beogradske gimnazije nastale su dve gimnazije – Druga i Peta beogradska gimnazija. U daljoj reorganizaciji, već 1954/55. školske godine, gimnazija je ustanovljena kao četvorogodišnja, „viša” gimnazija ( od 4. do 8. razreda), a niža četiri razreda su pripojena Osnovnoj školi Radoje Domanović u Cetinjskoj ulici. Kao četvorogodišnja Druga beogradska gimnazija je počela rad Školske 1956/57. godine[4].
Rešenjem Narodnog odbora opštine Stari grad br 674/1 od 28. decembra 1959. gimnazija dobija ime - Gimnazija "Ivo Lola Ribar" (1959–1961)
Druga beogradska gimnazija „Ivo Lola Ribar” (1961–1978)
Škola za obrazovanje kadrova prevodilačke struke „Druga beogradska gimnazija Ivo Lola Ribar” (1977–1980)
Škola za obrazovanje kadrova prevodilačke struke „Ivo Lola Ribar” (1980–1988)
Filološka gimnazija ( 1988 –
Seobe[uredi | uredi izvor]
Škola je zajedno sa imenom menjala i lokacije na kojima se nalazila.
Palilulska polugimnazija je počela sa radom 1870. godine u staroj zgradi Trgovačke akademije, vlasništvu porodice Janje Đorđevića, u današnjoj Svetogorskoj ulici, koju je Ministarstvo prosvete uzelo pod zakup. Već sledeće školske godine ova škola se preseljava u Skopljansku ulicu, u kuću Jovana Đorđevića, da bi se ubrzo vratila u Svetogorsku ulicu, ali sada u zgradu Živojina Blaznavca[4].
Od 1897. godine nalazila se u Bulevaru kralja Aleksandra, a između Vlajkovićeve i placa na kome se nalazi Skupština, pored Panđeline zgrade. Godine 1910, preseljena je u veoma lepu novopodignutu zgradu u Makedonskoj ulici, gde je ostala do 1941. godine. Zgrada je tada oštećena za vreme aprilskog bombardovanja, a škola preseljena u zgradu Realke u Uzun Mirkovoj. U međuvremenu, decembra 1938, zgrada je imala manji požar na tavanu.[5]
Posle Drugog svetskog rata škola je pola godine radila u prostorijama Prve ženske gimnazije kod Tašmajdana, a zatim u Trećoj muškoj u Njegoševoj.
Zgrada u Makedonskoj je delimično obnovljena i gimnazija se vratila u svoju kuću septembra 1947. godine, ali je srušena 1961. godine i na njenom mestu je podignut soliter „Politike“. To je ponovo dovelo do serije seoba gimnazije.
Jedno vreme se nalazila u zgradi Pete beogradske gimnazije na Tašmajdanu (1961—1964), potom u zgradi srednje elektrotehničke škole „Nikola Tesla“ u ulici narodnog fronta (1964—1965), da bi se na kraju preselila u zgradu Osnovne škole „Boris Kidrič” u Kameničkoj 2, na Zelenom vencu.[6]
Promena delatnosti[uredi | uredi izvor]
Od 1977. godine, postaje srednja škola u kojoj su se obrazovali kadrovi društvenog usmerenja prevodilačke i muzejsko-arhivske struke[1].
Osamdesetih godina imala je dva naziva: Škola za obrazovanje kadrova prevodilačke struke „Ivo Lola Ribar" i Jezička škola „Druga beogradska gimnazija Ivo Lola Ribar" nova su imena[1].
Filološka gimnazija[uredi | uredi izvor]
Godine 1988. Prosvetni Savet SR Srbije i GSIZ usmerenog obrazovanja Beograda odlučuju da osnuju Filološku gimnaziju. Druga beogradska gimnazija je odabrana kao eksperimentalna škola[1]. Eksperiment je trebalo da traje osam godina, međutim, 1991. škola dobija naziv Filološka gimnazija, kada je i broj jezika sa uobičajena četiri (engleski, nemački, francuski, ruski) proširen dodavanjem klasičnih jezika, španskog, italijanskog, kineskog, norveškog, japanskog[1].
Škola od nacionalnog značaja[uredi | uredi izvor]
Ova škola je, od strane Vlade republike Srbije, 10. maja 2007. proglašena za školu od posebnog nacionalnog značaja, pored Matematičke, Prve kragujevačke gimnazije i Gimnazije u Karlovcima[2].[7]
Profesori i učenici Druge beogradske gimnazije[8][uredi | uredi izvor]
Naučnici svjetskog glasa - profesori i učenici Druge beogradske gimnazije[uredi | uredi izvor]
- Pavle Savić, naučnik, profesor fizičke hemije, predložen za Nobelovu nagradu za fiziku sa Irenom Žoli Kiri
- Jovan Cvijić (geograf i etnograf)
- Jovan Žujović, geolog i političar,
- Jovan Erdeljanović, etnolog,
- Kosta Stojanović - naučnik, profesor,
Profesori - akademici[uredi | uredi izvor]
Četrdeset tri nastavnika Druge beogradske gimnazije su postali članovi Srpske akademije nauka i umetnosti ili Srpskog učenog društva. Među njima su bili
- Dušan Matić, književnik
- Svetomir Nikolajević (književni istoričar i kritičar)
- Marko Leko (hemičar)
- Miloš N. Đurić, klasični filolog
- Miloš Zečević (istoričar)
- Miodrag Ibrovac, filolog
- Momčilo Ivanić (istoričar književnosti, Daničićev đak)
- Marko Murat (slikar)
- Sava Urošević (geolog)
- Petar Ubavkić (vajar)
- Ljubomir Jovanović (istoričar)
- Svetozar J. Niketić (teolog, prevodilac)
- Vladislav Titelbah (slikar)
- Miloje Vasić (arheolog)
- Nedeljko Košanin (hemičar, geograf)
- Sima Trojanović (etnolog)
- Tatomir Anđelić (matematičar)
- Dušan Pantelić (filosof, istoričar)
- Stevan Sremac (književnik) i
- Jovan Cvijić (geograf i etnograf).[9]
Učenici — akademici[uredi | uredi izvor]
Učenici gimnazije koji su postali članovi Srpske akademije nauka i umetnosti i članovi Jugoslovenske akademije znanosti i umetnosti:
- Aleksandar Despić, hemičar,
- Bogdan Bogdanović, arhitekta,
- Aleksandar Kostić, lekar, seksolog
- Borivoje Ž. Milojević, geograf,
- Branislav Kojić, arhitekt,
- Branko Šljivić, anatom,
- Vladeta Jerotić, psihijatar
- Vukić Mićović, hemičar,
- Vojislav Arnovljević, kardiolog,
- Vojislav J. Đurić, istoričar umetnosti
- Dejan Despić, kompozitor
- Dragomir (Dragiša) Vasić, književnik i političar
- Dušan Nedeljković, filozof
- Đorđe S. Radojičić, filolog
- Ilija Đuričić, fiziolog,
- Jovan Erdeljanović, etnolog,
- Jovan Žujović, geolog i političar,
- Ljubodrag Dimić, istoričar
- Milan Bartoš, pravnik,
- Milan Bogdanović, književni kritičar,
- Milan Krstić, inž. konstruktor,
- Milan Rakić, pesnik i diplomata,
- Milenko Živković, kompozitor,
- Miodrag Pavlović, književnik
- Miodrag Protić, književnik,
- Mirko Stojaković, matematičar,
- Mihailo Marković, prof. filozofije,
- Mihajlo Mihajlović, hemičar,
- Nikola Hajdin , profesor univerziteta,
- Nikša Stipčević, filolog
- Oskar Davičo, književnik,
- Pavle Vukasović, biolog,
- Pavle Savić, fizičar
- Panta Tutundžić, hemičar,
- Radoslav Anđus, biolog,
- Radivoje Berović, prof. Med. Fak.,
- Sava Petković, urolog,
- Stanoje Stefanović, hematolog,
Direktori škole:[uredi | uredi izvor]
- Dimitrije A. Nešić (1826–1872)
- David Milan Rašić Darivaš (1825–1875)
- Dimitrije S. Jovanović (1850–1919)
- Stevan Lovčević (1845–1930)
- Sreten J. Stojaković (1854–1928)
- Kosta Crnogorac (1836–1906)
- Milivoje Simić
- Boško B. Bošković (1879–1944)
- Mirko M. Popović
- Momčilo Daničić
- Nikola J. Petrović
- Nikola S. Polovina
- Ilija Maričić
- Dobrivoje P. Alimpić (1899–1965)
- Novica Šćepanović
- Solomon Kalderon (1894–1968), direktor
- Petrašin M. Nikitović (1909–1974)
- Sofija Đukić, direktorka
- Sadeta Buljubašić, direktorka
- Žarko Babić (1934–2001)[10][11]
Ostali poznati profesori škole
- Mita Rakić ((1846–1898), književnik, prevodilac, otac pesnika Milana Rakića
- Vojislav Nikolajević Štirski (1862–1931), profesor muzike
- Jovan Miodragović (1854–1926), pedagog
- Jeremija Živanović (1874–1940), književnik
- Josip Sibe Miličić (1886–1944), filolog i slikar, učitelj crtanja
- dr Milivoje N. Jovanović (1869–1942), filozof[12]
- Kosta Stojanović - profesor 1898—1904, naučnik
- Milorad Pavlović Krpa (1865–1957), profesor zemljopisa
- Živko N. Stefanović, Žika Kengur
- Jakov Jaša Prodanović (1867–1948)
- Jelenko Mihajlović (1868–1956), seizmolog, geolog
- Maksim Trpković (1864–1924), reformator julijanskog kalendara, profesor matematike
- Nikola Vrsalović (1859–1914), profesor matematike[4]
- Jovan Kangrga (1871–1936), germanista
- Milan S. Nedić, profesor matematike[4]
- Ilija Lalević (1873–1940), profesor latinskog jezika
- dr Čedomilj Marjanović (1872–1947), teolog, veroučitelj, profesor ruskog jezika[13]
Ostali poznati učenici[uredi | uredi izvor]
Drugu beogradsku gimnaziju su pohađali i:
- Vojislav J. Ilić, pesnik
- Proka Jovkić (1886–1915), pesnik[4]
- Žarko J. Ilić, pesnik
- Stanislav Krakov, književnik
- Jelisaveta Načić, arhitekta
- Nikola Velimirović (1880–1956) (vanredni učenik 1909. godine kada je polagao 7. i 8. razred gimnazije i Veliku maturu da bi nostrifikovao diplome za rad u Bogosloviji)[4]
- Milutin Bojić (1892–1917), pesnik
- dr Aleksandar Đ. Kostić (1893–1983), doktor medicine, pijanista, kompozitor
- Branko Baletić, reditelj
- Momčilo St. Mokranjac (1899–1967), doktor farmacije, sin Stevana Mokranjca
- Rastko Petrović, književnik
- Vojislav Jovanović Marambo (1833–1968), filolog i diplomata
- Vojislav J. Ilić Mlađi, pesnik
- Janićije Drobnjak (1874–1899), pesnik[4]
- Sima Pandurović (1886–1960), pesnik
- Milutin Uskoković (1884–1915), pesnik
- Dušan Srezojević (1886–1916), pesnik
- Dragoljub Jovanović (1875–1977), političar
- Aleksandar Sanja Živanović (1890–1912), sin ministra Živana Živanovića
- Strahinja Ban Nušić (1895–1915), sin Branislava Nušića
- Miodrag Lj. Davidović (1881–1917), sin Ljube Davidovića[14]
- Stanislav Staško Sondermajer (1897–1914)
- Dimitrije Tucović (1881–1914)
- Dragoljub Draža Mihailović (1893–1946)
- Vojislav Tankosić (1880–1915)
- Nikodije Lunjevica (1880–1903)
- Vojislav Koštunica, pravnik i državnik
- Vojislav Marinković (1876–1935), pravnik, diplomata
- Radoslav Pavlović, dramski pisac
- Đorđe Paunović, profesor univerziteta
- Zoran Simjanović, kompozitor
- Žarko Korać, psiholog
- Lazar Knežević (1876–1932), prevodilac
- Velimir Živojinović Masuka (1886–1974), pesnik, dramaturg
- Ivo Lola Ribar, revolucionar
- Jovan Marjanović, istoričar
- Jovan Hristić, srpski pesnik, dramski pisac, esejista, književni i pozorišni kritičar
- Miodrag Joksimović, građevinski inženjer, projektant[9][15]
- Jugoslav Vlahović, akademski slikar, karikaturista
- Ljubiša Ristić, reditelj
- Vučko Joksimović - profesor Sveti surdulički mučenik[16]
- Marina Abramović, slikar, multimedijalna umetnica
- Nebojša Đukelić, elektroinženjer, reditelj, filmski kritičar
- Radivoje Korać, košarkaš
- Milan Grol (1876–1952), književnik i dramaturg
- Momčilo Bajagić, rok i pop muzičar
- Tatjana Kragujević, pesnikinja
- Tanasije Pejatović (1875–1903)
- Pavle Ćosić, lingvista i pisac
- Pavle Karađorđević, knez
- Petar II Karađorđević, prestolonaslednik i kralj Jugoslavije
- Vladimir Tošić, kompozitor, redovni profesor FMU
- Rista Odavić (1870–1932)
- Sima Pandurović, pesnik i prevodilac
- Raško V. Dimitrijević (1898–1988), filolog
- Aleksandar Crkvenjakov, novinar, arhitekta i diplomata
- Vojislav Bubiša Simić, dirigent i kompozitor
- Milan Đoković, književnik i dramski pisac
- Radomir Šaper, košarkaš i profesor
- Dubravka Marković, voditeljka, novinarka
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Glavni ulaz -
Pogled prema Kameničkoj ulici -
Fiskulturna sala -
Dvorište i učenički ulaz -
Kabinet za hemiju -
Plato na ulazu -
Pogled niz Kameničku ulicu
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d Zvaničan sajt Filološke gimnazije
- ^ a b „Aktuelnosti”. Arhivirano iz originala 20. 5. 2007. g. Pristupljeno 22. 5. 2007.
- ^ Jelačić Srbulj, Violeta (2016). Filološka gimnazija: Zapis Druge beogradske u Filološkoj gimnaziji: 1870–2015. Beograd: Filološka gimnazija. str. 11. ISBN 978-86-919491-0-5.
- ^ a b v g d đ e ž Jelačić Srbulj, Violeta (2016). Filološka gimnazija: Zapis Druge beogradske u Filološkoj gimnaziji: 1870–2015. Beograd: Filološka gimnazija. str. 9. ISBN 978-86-919491-0-5.
- ^ Vreme, 29. dec. 1938, str. 5 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. april 2019). digitalna.nb.rs
- ^ Izveštaji o radu škole, Druga beogradska gimnazija „Ivo Lola Ribar“, Beograd, 1963
- ^ Zvaničan sajt Republike Srbije
- ^ Godišnji izveštaji II beogradske gimnazije
- ^ a b Grupa autora, Sto godina Druge beogradske gimnazije 1870-1970, Odbor za proslavu stogodišnjice postojanje i rada gimnazije, Beograd, 1970. g.
- ^ Virtualna biblioteka Matematičkog fakulteta: „Kosta Stojanović život i delo“, dr Radmilo Pešić, pristup 4. april 2013
- ^ *Filološka gimnazija Beograd: „Znameniti profesori i đaci“ Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. jul 2013), pristup 3. april 2013
- ^ Jelačić Srbulj, Violeta (2016). Filološka gimnazija: Zapis Druge beogradske u Filološkoj gimnaziji: 1870–2015. Beograd: Filološka gimnazija, Beograd. str. 68. ISBN 978-86-919491-0-5.
- ^ Jelačić Srbulj, Violeta (2016). Filološka gimnazija: Zapis Druge beogradske u Filološkoj gimnaziji: 1870–2015. Beograd: Filološka gimnazija Beograd. str. 69. ISBN 978-86-919491-0-5.
- ^ Jelačić Srbulj, Violeta (2016). Filološka gimnazija: Zapis Druge beogradske u Filološkoj gimnaziji: 1870–2015; Drugi deo: Druga beogradska gimnazija u balkanskim ratovima i Velikom ratu. Beograd: Filološka gimnazija. str. 111. ISBN 978-86-919491-0-5.
- ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 15. 01. 2020. g. Pristupljeno 02. 02. 2020.
- ^ RTS :: Surdulički mučenici proglašeni svecima
