Đorđe Marinković (muzičar)
Đorđe Marinković | |
|---|---|
| Datum rođenja | 19. septembar 1891. |
| Mesto rođenja | Kladovo |
| Datum smrti | 1977. |
Đorđe Marinković (Kladovo, 19. septembar 1891 — Pariz, 1977) bio je srpski samouki muzičar. Svirao je sve žičane instrumente, harmoniku i flautu i bio je član Orkestra kraljeve garde. Učestvovao je u oba svetska rata i bio je vojnik na Solunskom frontu. Ratno stanje i stradanja srpske vojske iznedrila su pesmu „Tamo daleko", čiji je Đorđe Marinković kompozitor.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Đorđe Marinković je rođen u zemljoradničkoj porodici od oca Jona i majke Flore u selu Korbovo kod Kladova. On je bio drugo dete u porodici i kršten je u pravoslavnoj crkvi 29.9.1901. godine. Često je posećivao svoj rodni kraj, ali njegova porodična kuća nije očuvana. Iako se tri puta ženio, nije imao direktne potomke.
U Parizu se istakao kao profesor retkog instrumenta - kitare. Autor je više knjiga o ovom instrumentu:[2]
- „Cithare- fascination" za anglosaksonsko područje
- „Georges Marinkovitch Son Ensamble", za frankofonske zemlje
- partiture „Methode de Cithare Chromatique – Triangle" i „Methode de cithare Tyrolienne"
Svirao je sedam instrumenata, ali je prvenstvo imala violina.[3] U kraljevoj gardi svirao je bubnjeve, a potom i kitaru. Godine 1922. u Parizu, dugo osporavana autorska prava na pesmu „Tamo daleko" , zvanično su potvrđena u njegovu korist. Kako navodi Ratko Jakovljević (saradnik Istorijskog arhiva u Negotinu) u generacijskom nizu Markovića nalaze se sveštena lica koja su prebivala u oblasti Donjeg Ključa u Negotinskoj Krajini.[1] Uticaj porodice koji se odražava rodoljubljem posebno se istakao u Drugom svetskom ratu. Ratna stradanja iznedrila su pesmu „Tamo daleko" koja je ulivala nadu i bodrost vojnicima na Solunskom frontu. Pesma je nastala na Krfu 1916. godine.
Ovu pesmu, kao svoju, prihvataju i ostali učesnici rata. Na različitim jezicima ima različite prevode:[4]
- „ Far way over there “ na engelskom
- „ Au loin, au loin sur Corfu “ na francuskom
- „ Tam v dali “ na češkom i slovačkom
Poznato je da je Nikola Tesla izradio želju da sa ovoga sveta bude ispraćen ovom pesmom.
Nakon Drugog svetskog rata odlazi u Francusku gde nastupa i radi pod pseudonimom Žorž Mariel. Pasoš je dobio kao nagradu od kralja Petra, kao nagradu za informaciju da grupa Arnauta sprema atentat na njega.[5] U katalogu Nacionalne biblioteke Francuske, nalazi se njegova biografija u kojoj se navodi sledeće : „Autor je interpretator i kompozitor, instrumentalista i profesor kitare, srpskog porekla, u Francuskoj je od 1920. godine, (…) umro je u Parizu 1977. godine. "[1]
Državni vrh je smatrao da pesme „Tamo daleko", „Marš na Drinu" i „Kreće se lađa francuska" ugrožavaju tadašnju politiku pa zbog toga nijedna srpska gramofonska kuća nije smela da ih objavi. Jedna od prvih snimljenih verzija pesme „Tamo daleko“ snimio je hor Radio Beograda tek 1966. godine. U Srbiji je Đorđe Marinković gurnut u zaborav, a u Francuskoj je upamćen kao istaknut kompozitor i muzičar.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v „„Tamo daleko” - himna ratnika bez zemlje”. www.novosti.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 16. 07. 2019.
- ^ „Projekat Rastko: Ranko Jakovljević : „Tamo daleko“ – Đorđe Marinković”. www.rastko.rs. Pristupljeno 16. 07. 2019.
- ^ „DJORDJE MARINKOVIĆ”. authorSTREAM. Arhivirano iz originala 16. 07. 2019. g. Pristupljeno 16. 07. 2019.
- ^ „Ko su autori pesama "Tamo daleko" i "Kreće se lađa francuska"?”. www.riznicasrpska.net. Arhivirano iz originala 02. 05. 2020. g. Pristupljeno 16. 07. 2019.
- ^ „Mnogi su hteli da ih ukradu, ali ovo je prava istina o pesmama Tamo daleko i Kreće se lađa francuska”. Piplmetar (na jeziku: srpski). 20. 06. 2017. Pristupljeno 16. 07. 2019.
