Amestrija

Iranska kraljica, skluptura pronađena u Persepolju

Amestrija (persijski: „prijatelj“) je bila žena Kserksa Ι vladara Persijske Monarhije, odnosno majka njegovog naslednika Artakserksa I. Njena reputacija vrlo je loša kod antičkih grčkih istoričara.

Porodica

Amestrija je bila kćer Otana (prema Herodotu) ili Anafa Ι (prema Kteziju), jednog od sedam zavernika koji su 522. p.n.e. ubili uzurpatora i lažnog kralja Gaumatu. Nakon toga Persijskom monarhijom zavladao je Darije Veliki. Prema grčkom istoričaru Herodotu, Otan je bio nagrađen diplomatskim brakom; novi veliki kralj oženio se Otanovom kćeri Faedimijom, dok se Otan oženio Darijevom sestrom koja je rodila Amestriju. Kada je Darije Veliki umro 486. p. n. e. Amestrija se udala za njegova sina i naslednika Kserksa Ι.

Biografija

Herodot opisuje Amestriju kao okrutnu vladarku koja je navodno dala sedam sinova persijskih plemića prineti kao žrtvu bogovima, no ta priča se danas smatra bajkom utemeljenoj na Herodotovoj pristranosti; persijska vladarska porodica bila je zoroastrijske veroispovesti u kojoj žrtvovanje ljudi nije bilo dozvoljeno. Herodot takođe navodi kako je bila vrlo ljubomorna žena koja je dala pogubiti majku Artainte, žene jednog od vlastitih sinova u koju se zaljubio Kserks, zbog čega se pobunio njegov brat i satrap Masist. Ipak, ovu priču bajkom smatraju svi moderni istoričari.

Nakon Kserksove smrti Amestrija je ostala uticajna na perijskom vladarskom dvoru. Tokom vladavine njenog sina Artakserksa Ι. (465 – 424. p. n. e.), njen drugi sin Ahemen ubijen je prilikom pobune u Egiptu. Neposredno nakon toga Egipćane i njihove saveznike Atenjane porazio je persijski general Megabiz ΙΙ, koji je kasnije pobunjenicima ponudio sporazum kako bi skratio sukob. Prema grčkom istoričaru Kteziju, Amestrija je bila besna zato što Megabiz ΙΙ nije kaznio ubice njena sina. Artakserks Ι se u početku protivio osveti, no nakon pet godina (449. p. n. e.) odlučio joj je predati egipatskog pobunjenika Inara koji je nabijen na kolac, dok je obezglavljeno i 50 njegovih grčkih pomagača. Amestrija je umrla oko 440. p. n. e.

U Starom zavetu

Sudeći prema etimološkim sličnostima, Amestrija se u Bibliji spominje kao Vašti, a Kserks Ι kao Ahasuerus. Američki lingvist Robert Dik Vilson koji je poistovetio njihova imena spominje kako su imena Amestrija i Estera izvedenice akadske reči Ammi-Ištar ili Ummi-Ištar.

Vidi još

• Kserks Ι

Izvori

• Amestris (AncientLibrary.com) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (29. jul 2005)