Anoskopija
| Anoskopija | |
|---|---|
 | |
| ICD-9-CM | 49.21 |
| MedlinePlus | 003890 |
Anoskopija je minimalno invazivna dijagnostička i terapijska procedura koja se može izvesti brzo bez pripreme creva ili sedacije ispitanika. Ovom metodom, ispitivač može da vizuelizuje unutrašnje delove analnog sfinktera i distalnog rektuma. Prospektivne studije sugerišu da anoskopija ima veću osetljivost od fleksibilne sigmoidoskopije kod dijagnostike anorektalnih lezija kao što su unutrašnji hemoroidi, proktitis, laceracije (fisure), fistule, čirevi i tumorske mase. Kako se prema dosadašnjim saznanjima i do 50% rektalnog krvarenja može lažno pripisati hemoroidima ankskopija ima važnuulogu u brzoj potvrdi ove dijagnoze.[1][2][3][4] Kod pacijenata sa istorijom analnih operacija ili analnih fisura lekar mora tokom prgleda biti posebno oprezan.[5]
Relevantna anatomija i fiziologija anorektalnog predela[uredi | uredi izvor]
Najznačajnije vidljive strukture donjeg gastrointestinalnog (GI) trakta uključuju:
- Anorektalni kanal dug četiri santimetra
- Srednja tačka anorektalnog kanala poznata kao zupčasta linija (prelaz između distalnog skvamoznog i proksimalnog stubastog epitela)
- Analne žlezde
- Uzdužni mukozni nabori Morgagnijevih stubova koji se završavaju malim kriptama (koji mogu da postanu opstruirani i kasnije inficirani).
.png)
Hemoroidi su grupice vaskularnog, vezivnog i glatkog mišićnog tkiva koje postoje u levom bočnom, desnom prednjem i desnom zadnjem delu analnog kanala. Dok unutrašnji hemoroidi dreniraju u srednje i gornje rektalne vene, pacijenti sa portalnom hipertenzijom ipak nemaju povećanu incidencu dreniranja. Pošto unutrašnji hemoroidi leže iznad zupčaste linije, imaju visceralnu inervaciju i nisu bolni, ali mogu postati simptomatski zbog krvarenja i/ili prolapsa iz rektalnog kanala. Ozbiljno prolapsirani unutrašnji hemoroidi mogu biti bolni ako su uklješteni, a sekundarno ishemijski. Nasuprot tome, spoljašnji hemoroidi izlaze inferiorno u odnosu na zupčastu liniju, a kako imaju somatsku inervaciju od perianalne kože mogu izazvati značajnu nelagodnost.
Indikacije[uredi | uredi izvor]
Ova procedura može biti korisna kod osoba koje imaju rektalne/analne nelagodnosti za procenu uobičajene patologije donjeg gastrointestinalnog trakta koja može izazvati bol kao što su:
- analne fisure,
- polno prenosive infekcije,
- analni kondilomi
- krvarenje ( unutrašnji hemoroidi, rektalne ulceracije/upala, rektalne varikoziteti ili traume).
Anoskopija može biti korisna u proceni analnog karcinoma, posebno u grupama visokog rizika, kao što su muškarci koji imaju seks sa muškarcima i istovremeno imaju HIV infekciju (sa rizikom od 7% do 8% kod muškarca zaraženog u svojim 20-im godinama).[6][7][8][9]
Anoskopija će pomoći da vizualizuje anus, analni kanal i unutrašnji sfinkter, i obično se koristi kada digitalni rektalni pregled nije konačan.
Kao najznačajnije indikacije za anoskopiju u literaturi se navode:
- Inicijalna procena rektalnog krvarenja (hemoroidi, proktitis, neoplazme)
- Za dobijanje citoloških uzoraka za skrining analnih skvamoznih lezija (posebno kod visokorizičnih pacijenata sa HIV infekcijom)
- Procena intraanalnih kondiloma
- Analni/perianalni bol (trombozirani hemoroidi, fisure)
- Analna fistula
- Evaluacija analne traume
- Masa palpirana na DRE
- Perianalni svrab
- Bol u stomaku
- Promena navike creva
- Analni iscjedak/prolaps
- Upotreba stranog tela
- Evaluacija fekalne impakcije
- Lečenje prolapsirajućih hemoroida vezivanjem gumene trake (pomoću proreznog anoskopa)
Kontraindikacije[uredi | uredi izvor]
Kontraindikacije uključuju:
- nemogućnost pacijenta da toleriše pregled zbog nelagodnosti, strepnje,
- značajnog aktivnog krvarenja koje bi moglo da spreči adekvatnu vizuelizaciju od strane ispitivača,
- prisustvo poznate mase u distalnom rektumu koja bi mogla biti oštećena ili iritirana uvođenjem krutog anoskopa. .
Anoskopiju ne treba izvoditi na neperforiranom anusu.
Tehnika[uredi | uredi izvor]
Obično će ispitivač pre anoskopije prvo izvršiti digitalni rektalni pregled kako bi se uverio da nijedna masa ili tkivo ne ometaju analni kanal koji bi mogao biti povređen tokom umetanja uređaja.
Iako ne postoji dovoljno dokaza opravdanosti lokalne anestezija lidokainom pre procedure za obezbeđivanje analgezije tokom anoskopije, mnogi praktičari smatraju da je to razumna mera koju treba usvojiti. Lubrikant rastvorljiv u vodi se nanosi na sam anoskop pre umetanja da bi se olakšalo umetanje anoskopa. Ovo se može postići i korišćenjem lokalnog anestetika kao maziva, čime se pruža mogućnost da se lidokain distribuira duž putanje anoskopa pre njegovog uvođenja.
Tipično, uređaj se uvodi sa obturatorom na mestu koji se zatim uklanja, omogućavajući ispitivaču da vizualizuje analni kanal i distalni rektum dok se anoskop polako povlači. U slučaju proreznih anoskopa, koji omogućavaju samo vizuelizaciju dela sluznice u tom trenutku, obturator treba ponovo umetnuti pre ponovnog umetanja ili rotacije uređaja zbog neprijatnosti povezane sa postavljanjem trakcije segmenta tkiva koji se izboči u prorez.
Klinički značaj[uredi | uredi izvor]
Iako se nekima čini da je anoskopija superiorna procedura za identifikaciju distalne anorektalne patologije kao što su unutrašnji hemoroidi, proktitis ili ulceracije (koje se ne mogu pouzdano identifikovati ili razlikovati jedna od druge na digitalnom rektnom pregledu) njena primena često nailazi na otpor od strane pacijenata, ali i krvarenja ili druge nelagodnosti, mogu biti značajna ograničenja za ovu proceduru.[10]
Dok je anoskopija veoma osetljiva na identifikaciju patologije kao što su unutrašnji hemoroidi, nalazi koji se vide na anoskopiji ne dozvoljavaju lekarima da isključe proksimalni izvor GI krvarenja, koji se naknadno identifikuje na endoskopiji u do 50% slučajeva. Stoga, nalaz potencijalnog izvora GI krvarenja kao što su unutrašnji hemoroidi u izolaciji ne dozvoljava ispitivaču da isključi dodatni izvor krvarenja.
Na kraju krajeva, anoskopija je koristan dodatak za skrining anorektalne patologije koja je jeftina i može se izvršiti brzo i bez ikakve pripreme. Međutim, na proceduru se ne sme preterano oslanjati u proceni pacijenta sa rektalnim krvarenjem, pošto prisustvo rektalne patologije ne isključuje proksimalni izvor krvarenja.
Komplikacije[uredi | uredi izvor]
- Nelagodnost nakon pregleda.
- Pucanje perianalne kože ili sluzokože
- Abrazija ili kidanje hemoroidnog tkiva
- Infekcija,koja je moguća nakon procedure, ali se javlja veoma retko
Nelagodnost i abrazija se mogu sprečiti adekvatnom upotrebom lubrikanata. Infekcija je veoma retka komplikacija, profilaktički antibiotici se mogu razmotriti kod određenih visokorizičnih populacija.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Gudur A, Shanmuganandamurthy D, Szep Z, Poggio JL. An Update on the Current Role of High Resolution Anoscopy in Patients With Anal Dysplasia. Anticancer Res. 2019 Jan;39(1):17-23.
- ^ Morton M, Melnitchouk N, Bleday R. Squamous cell carcinoma of the anal canal. Curr Probl Cancer. 2018 Sep;42(5):486-492.
- ^ Cho SD, Groves E, Lao VV. History of High-Resolution Anoscopy. Clin Colon Rectal Surg. 2018 Nov;31(6):336-346. [PMC free article]
- ^ Rajab TK, Bordeianou LG, von Keudell A, Rajab H, Zhou H. Digital Rectal Examination and Anoscopy. N Engl J Med. 2018 May 31;378(22):e30.
- ^ Ponka D, Baddar F. Anoscopy. Can Fam Physician. 2013 May;59(5):510.
- ^ Davis KG, Orangio GR. Basic Science, Epidemiology, and Screening for Anal Intraepithelial Neoplasia and Its Relationship to Anal Squamous Cell Cancer. Clin Colon Rectal Surg. 2018 Nov;31(6):368-378. [PMC free article] [PubMed]
- ^ Ciombor KK, Ernst RD, Brown G. Diagnosis and Diagnostic Imaging of Anal Canal Cancer. Surg Oncol Clin N Am. 2017 Jan;26(1):45-55.
- ^ Lohsiriwat V. Anorectal emergencies. World J Gastroenterol. 2016 Jul 14;22(26):5867-78.
- ^ Leeds IL, Fang SH. Anal cancer and intraepithelial neoplasia screening: A review. World J Gastrointest Surg. 2016 Jan 27;8(1):41-51.
- ^ Kelly SM, Sanowski RA, Foutch PG, Bellapravalu S, Haynes WC. A prospective comparison of anoscopy and fiberendoscopy in detecting anal lesions. J Clin Gastroenterol. 1986 Dec;8(6):658-60. [PubMed]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Isaacs, Kim L. (2005). "9. Anoscopy and rigid sigmoidoscopy". In Drossman, Douglas A.; Grimm, Ian S.; Shaheen, Nicholas J. (eds.). Handbook of Gastroenterologic Procedures (4th ed.). Lippincott Williams & Wilkins. pp. 64–71. ISBN 978-0-7817-5008-0.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
