Gebel Elba
| Nacionalni park Gebel Elba | |
|---|---|
IUCN kategorija II (nacionalni park) | |
| Mjesto |  Egipat |
| Najbliži grad | Halaib |
| Površina | 35.600 km² |
| Osnovano | 1985. godine |
| Upravljačko tijelo | Egipatska Agencija za pitanja životne sredine |
Gebel Elba (arap. جبل علبة), ili planina Elba, je vrh i, zapravo, obuhvata čitavo planinsko područje Halaib trougla. Uprkos tome što vlast nad njim polažu i Egipat i Sudan, ovo područje je trenutno pod egipatskom kontrolom.
Geografske odlike[uredi | uredi izvor]
Viši vrhovi u ovoj oblasti se nazivaju Gebel Elba (1.435 m), Gebel Šelal (1.409 m), Gebel Šendib (1.911 m) i Gebel Šendodai (1.526 m).[1]
Prosečna godišnja količina padavina u regionu je manja od 50 mm, ali orografske padavine na samoj planini Elba i oko nje iznose čak 400 mm u gornjim oblastima.[2] Ovaj fenomen objašnjava se blizinom obale Crvenog mora (oko 15-30 km istočno od planine), kao i činjenicom da obala, budući da je blago zaobljena ka istoku na ovom prostoru, predstavlja neobično širok front ka moru od preko 20-25 km relativno ravnog zemljišta[2] koji olakšava presretanje severoistočnih morskih vetrova koji donose vlagu.
Ovaj fenomen se najbolje ispoljava na severoistoku regiona, u kome se nalazi Gebel Elba, što objašnjava činjenicu da Gebel Elba ima više padavina od ostalih primorskih planina u okolini, uključujući i onih koje su više od nje. Vegetacija se postepeno smanjuje ka jugozapadu područja.[1]
Ekologija[uredi | uredi izvor]
Teritorija na kojoj se nalazi Gebel Elba naziva se maglenom oazom, jer se većina padavina pojavljuje u vidu rose, magle i oblaka, stvarajući tako jedinstven ekosistem koji nije zabeležen nigde drugde u zemlji. Gebel Elba se smatra biodiverzitetskim područjem,[3] sa biološkom raznovrsnošću bez premca u bilo kom prirodnom okruženju u Egiptu. Relativno obilje vlage omogućava pojavu raznovrsne flore od oko 458 biljnih vrsta - što čini skoro 25% biljnih vrsta zabeleženih na teritoriji cele države.
Mnogi afro-tropski elementi imaju svoje severne granice na Gebel Elba,[2] i gusta zastupljenost Akacije i drugih sličnih biljaka predstavlja jedinu prirodnu šumu u Egiptu. Na ovoj teritoriji postoji najmanje jedna endemska biljna vrsta (Biscutella elbensis).
Nacionalni park Gebel Elba,[4] proglašen od strane Egipta 1986. godine, pokriva oko 3.560.000 hektara,[1] uključujući veći deo sporne teritorije Halaib trougla (osim njegovog najzapadnijeg dela), i teritoriju sličnog obima severno od njega.
Fauna[uredi | uredi izvor]
Ptice[uredi | uredi izvor]
Nacionalni park Gebel Elba je stanište četiri vrste ptica grabljivica koje su sada retke u ostalim delovima Egipta. One su:
- Bradan (Gypaetus Barbatus), Bela kanja (Neophron percnopterus), Crni orao (Aquila verreauxii) i Planinski orao (Aquila fasciata).
-
Bradan -
Bela kanja -
Crni orao -
Planinski orao
Sisari[uredi | uredi izvor]
Među sisarima koji su često viđeni na području nacionalnog parka mogu se naći:
- Berberska ovca (Ammotragus lervia), Aard-vuk (Proteles cristata), Prugasti tvor (Ictonyx striatus), Etiopska genetka (Genetta abyssinica), Arabijski leopard (Panthera pardus nimr) i Planinski pećinar ((Procavia capensis)).
Pretnja po životnu sredinu[uredi | uredi izvor]
Ovaj region je već duže vreme pod uticajem dugotrajne suše sa zalihama vode koje opadaju iz godine u godinu, a uobičajena magla koja je okruživala planinu Elba postaje sve ređa.Gebel Elba National Park.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Moldovan, Istvan; Burrell, Jacqueline; Hoek, Dick; Mauras, Daniel; Megalli, Mary; Pusch, Bernhard (april 2010). „Gebel Elba Ornithological Survey 3- 10 of April 2010” (PDF). Trip Reports. Travellingbirder.com. Arhivirano iz originala (PDF) 27. 02. 2012. g. Pristupljeno 17. 3. 2012.
- Gebel Elba u ekološkoj opasnosti
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v „EG023: Gebel Elba”. Sites - Important Bird Areas (IBAs). Birdlife International. 2009. Arhivirano iz originala 18. 08. 2009. g. Pristupljeno 17. 10. 2015.
- ^ a b v „Gebel Elba”. Egypt's Biodiversity: Habitats. Ministry of State for Environmental Affairs: Nature Conservation Sector [1] BioMAP Project 2005-2007 [2]. Arhivirano iz originala 01. 02. 2011. g. Pristupljeno 17. 10. 2015. Spoljašnja veza u
|publisher=(pomoć) - ^ „Biodiversity Conservation Capacity Building in Egypt” (PDF). EEAA (Egyptian Environmental Affairs Agency). 2006. str. 16. Arhivirano iz originala 04. 11. 2009. g. Pristupljeno 17. 10. 2015.
- ^ Ghabbouri, Samir I., ur. (1997). Identification of Potential Natural Heritage Sites (PDF). National UNESCO Commission, Egypt. str. 27. Pristupljeno 17. 10. 2015.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Ghabbouri, Samir I., ur. (1997). Identification of Potential Natural Heritage Sites (PDF). National UNESCO Commission, Egypt. str. 27. Pristupljeno 17. 10. 2015.
