Zastava duginih boja (LGBT+)
Zastava duginih boja, poznata kao zastava gej ponosa ili zastava LGBT ponosa, simbol je lezbejskog, gej, biseksualnog i transrodnog (LGBT) ponosa i LGBT+ društvenih pokreta. Jedna je od raznih zastava ponosa. Druge starije verzije zastava duginih boja uključuju i simbol mira. Boje odražavaju raznolikost LGBT zajednice. Iako je ova upotreba zastave duginih boja nastala u zoni San Franciska na severu Kalifornije, zastava se sada koristi širom sveta. Zastava duginih boja danas je priznata od strane Međunarodnog kongresa proizvođača zastava kao zastava koja predstavlja LGBT zajednicu.[1]
Poreklo[uredi | uredi izvor]
Originalnu Zastavu duginih boja dizajnirao je Gilbert Baker za gej paradu u San Francisku 1978. godine. Originalna verzija je imala 8 boja, kojima je Baker pripisao određena značenja:
| ružičasta: seksualnost |
| crvena: život |
| narandžasta: zdravlje |
| žuta: sunčeva svetlost |
| zelena: priroda |
| tirkizna: umetnost |
| plava: harmonija |
| ljubičasta: duh |
Izrađena je zahvaljujući timu od 30 volontera. Ručno farbane tkanine ispirali su u veš mašinama javnih perionica kako bi dobili potrebnu nijansu. Tkanine raznih boja zatim su peglali i prišivali na jednom tavanu da bi konačno dobili zastavu kakvu je Beker zamislio.
Iste godine, 27. novembra, izvršen je atentat na prvog otvoreno gej člana gradskog veća San Franciska, Harvi Milka. Sa željom da izraze snagu i solidarnost posle ovog napada, LGBT zajednica je počela da koristi Bakerovu zastavu. Zbog veće potražnje, zastava je počela fabrički da se proizvodi, ali nastao je problem, jer u to vreme nije mogla da se nađe fabrička farba koja bi dala ružičastu boju. Problem je rešen tako što je zastava proizvođena sa 7 boja.
Godine 1979. zastava je ponovo promenjena. Organizacioni odbor Gej parade je odlučio da put kojim parada treba da se kreće obeleži zastavom duginih boja. Zbog toga je bilo potrebno da zastava ima paran broj traka (tri bi došle s jedne, a 3 s druge strane) i rešeno je da se izostavi tirkizna. Time je Zastava dobila današnji izgled: crvena (na vrhu), narandžasta, žuta, zelena, plava i ljubičasta.[2]
Zastava je počela da se širi u LGBT zajednici tokom 80-ih, a 1989. godine postala je svetski poznata nakon što je izvesni Džon Stout dobio na sudu svoje stanodavce koji su pokušali da mu zabrane da na terasi svog stana u Zapadnom Holivudu okači zastavu duginih boja. Od tada, pa sve do današnjih dana, ovaj simbol je postao toliko rasprostranjen da se dugine boje danas sreću na velikom broju proizvoda, kao simbol LGBT zajednice, ali i kao podrške pripadnicima ove seksualne manjine.[3]
Varijacije[uredi | uredi izvor]
Na mnogim mestima postoji i ista zastava sa crnom prugom na dnu kao znak sećanja na mnoge umrle od side, kao i jednog američko - vijetnamskog veterana koji je umro od side, ali je izjavio da jednog dana kada se pronađe lek treba sve te zastave sa crnom prugom zapaliti pri nekoj ceremoniji.[traži se izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Istorija simbola ponosa LGBT osoba”. arhiv2012.labris.org.rs.[mrtva veza]
- ^ „Istorija jedne zastave: Šta se krije iza duge?”. Nedeljnik. Arhivirano iz originala 18. 06. 2022. g. Pristupljeno 12. 06. 2019.
- ^ „ZASTAVU LGBT ZAJEDNICE viđate stalno, ali da li znate ZAŠTO je na njoj baš OVIH ŠEST BOJA I ŠTA ONE ZNAČE | Dnevno.rs”. www.dnevno.rs (na jeziku: hrvatski). 17. 9. 2017.
