Tahoklin
Tahoklin je tanka prelazna oblast između radijativne i konvektivne zone u unutrašnjosti Sunca. Pošto je radijativna zona okarakterisana uniformnom, a konvektivna zona diferencijalnom rotacijom, tahoklin je oblast između te dve vrste rotacija u Sunčevoj unutrašnjosti. Opisuje se kao tanak makazast sloj.
Ocenjuje se da se tahoklin nalazi na udaljenosti od oko 70% Sunčevog poluprečnika od centra Sunca i da mu je širina manja od 5% poluprečnika Sunca.
Tahoklin se karakteriše srednjim meridijanskim cirkulacijama, protocima između radijativne i konvektivne zone.[1]
Istorijat[уреди | уреди извор]
Tahoklin je otkriven 1998. godine nakon helioseizmološke analize unutrašnje strukture Sunca. Pokazana je diferencijalna rotacija provodne spoljašnje zone i rotacija krutog tela radijativne unutrašnjosti. Tahoklinom je nazvana tanka makazasta zona na prelazu između zona sa diferencijalnim i uniformnim rotacionim kretanjem. Pod tahokinom se podrazumeva početni deo stabilne oblasti provodne zone.[2]
Prvi istraživački rad o tahoklinu je objavljen 1992. godine od strane Spiegela i Zahna koji su preko laminarnog, hidrodinamičkog modela opisali kako srednje meridijanske cirkulacije (protoci između zona) obrazuju prostor Tejlor-Praudmanovog stabilnog stanja.[1]
Osobine strukture tahoklina[уреди | уреди извор]
| Podaci o strukturi zone tahoklina[2] | |
| Udaljenost od centra jezgra | 0,693 ± 0,02 Rs ≈ 482.000 km |
| Debljina | 0,039 Rs bez donje granice[3]; 0,019 Rs[4] |
| Zavisnost od širine | ω = ωeq (1-a2 μ2-a4 μ4), a2 ≈ a4 ≈ 0,015 |
| Oscilacije perioda | 1,3 godine[5] |
| Gustina | ~ 0,2 g/cm³ |
| Temperatura | ~ 2 x 106 K |
| Pritisak | ~ 6 x 1012 Pa |
| Jačina polja | ~ 104 - 105 G |
Spoljašnje veze[уреди | уреди извор]
| Структура |
|  | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Појаве |
| |||||
Vidi još[уреди | уреди извор]
Reference[уреди | уреди извор]
- ^ а б Sunčev tahoklin, Samousaglašen model magnetnog ograničenja, Toby Wood, Queens’ College, Kembridž, str 27-28. pristupljeno: 27. decembar 2014.
- ^ а б [Sunčev tahoklin: transport ugaonog momenta, srednji protok i nestabinosti], Steve Tobias, Univerzitet Leeds, pp. 6–8; pristupljeno: 27. decembar 2014.
- ^ Charbonneau, 1999. godine
- ^ Elliott & Gough, 1999. godine
- ^ Howe, 2000. godina
Literatura[уреди | уреди извор]
- Opšta astrofizika, Vukićević-Karabin Mirjana, Atanacković Olga, стp. 208, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. 2010. ISBN 978-86-17-16947-1.