Jozef Hirtl

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Jozef Hirtl
Jozef Hirtl
Lični podaci
Datum rođenja(1810-12-07)7. decembar 1810.
Mesto rođenjaAjzenštat, Kraljevina Ugarska
Datum smrti17. jul 1894.(1894-07-17) (83 god.)
Mesto smrtiBeč, Austrougarsko carstvo
ObrazovanjeUniverzitet u Beču

Jozef Hirtl nem. Josef Hyrtl; (1810-1894), austrijski anatom, profesor na praškom i bečkom univerzitetu.[1] [2]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 7. decembra 1810. u Ajzenštatu u tadašnjoj Kraljevini Ugarskoj. Svoje medicinske studije počeo je u Beču 1831. Njegov otac bio je muzičar, oboista u kneževom orkestru u Ajzenštajnu. I Jozef je bio muzički obdaren i pjevao je u horu u Beču. Skromna porodična očeva primanja natjerala su ga da traži sredstva za svoje školovanje.

Kao student medicine, privukao je pažnju i studentata i profesora. 1833. g. imenovan je za prorektora anatomskih studija na bečkom univerzitetu. Postao je asistent Jozefa Julija Čermaka. Držao je kurseve iz anatomije i praktične anatomije.

Sa samo 26 godina, 1837. godine postaje profesor na Univerzitetu u Pragu. Bio je vrlo poštovan profesor. Pisao je knjige i udžbenike koji su prevođeni na mnoge svjetske jezike. Godine 1845. odlazi u Beč. 1850. piše najvažniji anatomski udžbenik tog vremena koji je doživio 22 izdanja. Te 1850. godine osniva bečki muzej komparativne anatomije. Pružao je anatomske preparate i druge usluge mnogim svjetskim anatomskim muzejima. Na 500 godišnjicu Bečkog univerziteta određen je, od strane rektora, kao najpoznatiji profesor, da zastupa Univerzitet. Jozefov inauguracioni govor izazvao je velika oduševljenja i polemike. Od 15. januara 1875.g. je doisni član Berlinske akademije nauka.

Godine 1860. upoznao je nemačku pesnikinju, baronesu Avgustu Mariju Konrad tada još uvijek udatu Konrad. Njom se ženi tek poslije smrti Konrada supruga u Beču 1870. Mada se povlači u baronesin dvorac nastavlja svoj rad i istraživanja sve do svoje smrti.

Umro je 17. jula 1894. u Beču. Sahranjen je u grobnici časti. U slavu velikog ljekara, naučnika i čovjeka, 16. bečki okrug dobio je po njemu naziv Hirtlgase.[1][2]

Radovi[uredi | uredi izvor]

  • Anatomski udžbenik čovjeka (Prag, 1846)
  • Priručnik topografske anatomije (Beč, 1853)
  • Priručnik za disekciju (Beč, 1860)
  • Arapsko i jevrejsko u anatomiji (Beč, 1879) [2]

Fondacija[uredi | uredi izvor]

Svoje bogatstvo zaveštao je u dobrotvorne svrhe. Osnovana je fondacija Hirtl. Izgrađeno je sirotište Modling u Donjoj Austriji koje nosi njegovo ime.[2]

Zanimljivost[uredi | uredi izvor]

Ljekari su u jednom eksperimentu primjetili da i pored toga što zečevi danima ne dobijaju hranu, ne gube na težini!? Uskoro je razjašnjeno. Plemeniti doktor Jozef Hirtl, ni po cijenu naučnog eksperimenta, nije mogao da dozvoli da životinje gladuju, pa ih je svakoga jutra potajno hranio.[2]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Stanojević V, Istorija medicine, Medicinska knjiga, Beograd-Zagreb, 1953.g.
  2. ^ a b v g d Grupa autora, Anatom Jozef Hirtl 1810-1894, Beč, 1991.g.


Jozef Hirtl na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Јозеф_Хиртл&oldid=26798607”