Žakerija

Žakerija je ustanak seljaka 1358. u Francuskoj, tokom Stogodišnjeg rata. Pobuna je poznata pod nazivom Žakerija po nadimku vođe seljačke pobune Žaku Bonomu ili Kaleu. Kasnije se reč žakerija koristi kao sinonim za pobunu francuskih seljaka, a plemstvo se plašilo vekovima posle toga ponavljanja žakerije.

Socijalna i politička pozadina

Nakon bitke kod Poatjea 1356, u kojoj je zarobljen francuski kralj Jovan II Dobri, vlast preuzima skupština staleža. Izostanak kralja u periodu unutrašnje nestabilnosti bio je poguban za državu. Skupština staleža je bila previše podeljena da bi obezbedila efikasnu vlast. Da bi osigurali svoja prava privilegovani slojevi Francuske prisilili su seljake da plaćaju sve veće poreze i da popravljaju ratom uništena imanja bez kompenzacija.

Obični ljudi su već krivili plemstvo da je svojom korupcijom izazvalo poraz kod Poatjea. Pored ostalog bande engleskih, gaskonjskih, nemačkih i španskih razbojnika pljačkale su, silovale i palile po severnoj Francuskoj, gotovo gde su hteli, a da francuska skupština staleža nije bila sposobna da ih zaustavi. Seljaci su se počeli pitati zašto da rade za vlast i plemstvo, ako ono ne može zaštititi svoje građane. Kombinacija tih problema dovodi do pobune 1358. godine.

Pobuna

Pobuna je počela 21. maja 1358. i raširila se po Remsu i Ruanu. Pobuna je bila koncentrisana oko doline Oazo severno od Pariza. Pobunjeni seljaci su verovatno bili bez prave organizacije. Delovali su kao bezlična masa. Želeli su da se reše plemstva, koje su okrivljavali za sve svoje nevolje. Palili su kuće i dvorce i ubijali su plemiće na zastrašujuće načine. Vođu seljačke pobune Žaka Bonoma ili Kalea seljaci su proglasili svojim kraljem.

Seljaci se udružuju sa pariskim pobunjenicima pod vodstvom plemića Etjena Marsela. Pariski pobunjenici su poraženi 9. juna 1358, tako da seljaci više nisu imali saveznika.

Gušenje pobune

Pobunu su krvavo ugušili francuski plemići predvođeni Karlom II od Navare. Vođu pobune Kalea su pozvali na pregovore 10. juna i tu ga zarobili, prekršivši viteška pravila. Smatrali su da viteška pravila ne važe za seljake. Kaje je mučen do smrti užarenim gvozdenim šipkama. Njegova vojska od 20.000 seljaka pregažena je od strane vitezova. Posle toga sledila je krvava osveta nad seljacima Buve područja. Hiljade seljaka je pobijeno u osveti, koja je usledila.

Vidi još

• Stogodišnji rat