Nasridi

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Alhambra, utvrđenje Nasrida u Granadi.

Dinastija Nasrida bila je poslednja muslimanska dinastija u Španiji. Vladali su Emiratom Granadom od 1238. do 1492. godine.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Nasridi su doživeli svoj uspon nakon čuvene bitke kod Las Navas de Tolose u kojoj su Almohadi poraženi od strane hrišćana. Prvi nasridski vladar, Muhamed I bin Nasr (1238-1272), bio je vazal hrišćanskog kralja Ferdinanda III od Kastilje, a kasnije i Alfonsa X. On je otpočeo izgradnju Alhambre i postavio temelje za prosperitet Granade, primajući muslimanske izbeglice iz Sevilje, Valensije i drugih oblasti. Nasridski vladari, naslednici Muhameda, slabe moć države usled dinastičkih i frakcijskih sukoba. Dele se između pokornosti hrišćanskoj Kastilji i savezništva sa Marinidima iz Feza u današnjem Maroku. Savez sa Marinidima pokazao se kao velika greška. Doveo je do poraza Jusufa I (1333-1354) na reci Salado 1340. godine od strane Alfonsa XI. Hrišćanska Španija se 1469. godine ujedinila brakom Ferdinanda II Aragonskog i Izabele Kastiljske. Upravo u to vreme otpočeo je sukob oko nasridskog prestola. Hrišćani su nemire u Granadi iskoristili da je zauzmu 1492. godine. Time je okončana rekonkista i osvojena poslednja muslimanska taifa.

Nasridi[uredi | uredi izvor]

XIII vek[uredi | uredi izvor]

Ime vladara
 Životni vek
 Početak vladavine
 Kraj vladavine
 Beleške
 Dinastija
 Slika
Muhamed I ibn Nasr
arap. محمد ابن الأحمر‎
1194 — 22. januar 1273. (79 godina) 1238. 22. januar 1273.
  • Rodonačelnik dinastije Nasrida;
  • Sin Jusufa ibn Nasra;
  • 1246. — Postao je vazal Krune Kastilje;
  • Vladao do smrti;
  • 1273. — izbila je pobuna emira u okolini Granade: Muhamed je krenuo s vojskom da uguši pobunu, ali je upao u zasedu i poginuo je [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed II el Fakih
arap. أبو عبد الله محمد بن محمد‎
1235 — 7. april 1302. (67 godina) 22. januar 1273. 7. april 1302.
  • Sin Muhameda I ibn Nasra;
  • Kolebao se između Marninda i Krune Kastilje;
  • Građanski rat;
  • Vladao do smrti [1][2].
 Nasridi

XIV vek[uredi | uredi izvor]

Ime vladara
 Životni vek
 Početak vladavine
 Kraj vladavine
 Beleške
 Dinastija
 Slika
Muhamed III od Granade
arap. أبو عبد الله محمد بن محمد المخلوع‎‎‎
15. avgust 1257 — 7. april 1314. (57 godina) 7. april 1302. 14. mart 1309.
  • Sin Muhameda II el Fakiha;
  • Kolebao se između Marninda i Krune Kastilje: na kraju se odučio za Krunu Kastilju;
  • 1309. — brat ga je svrgnuo s prestola zbog nepromišljene politike [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Nasr od Granade
arap. أبو الجيوش نصر بن محمد‎‎‎
2. novembar 1287 — 16. novembar 1322. (35 godina) 14. mart 1309. 1314.
  • Sin Muhameda II el Fakiha;
  • Odlučio se za Marninde i poveo rat protiv Krune Kastilje;
  • 1314. — Ismail iz pobočne linije Nasrida ga je svrgnuo s prestola [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Ismail I od Granade
arap. ‎‎‎أبو الوليد إسماعيل بن فرج
1279 — 6. jul 1325. (46 godina) 1314. 6. jul 1325.
  • Unuk brata Muhameda ibn Nasra;
  • Vodio je rat protiv Krune Kastilje u savezu sa Marnindima;
  • Vladao do smrti;
  • Ubijen je u jednoj zaveri [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed IV od Granade
arap. أبو عبد الله محمد بن إسماعيل
1315 — 25. avgust 1333. (18 godina) 6. jul 1325. 25. avgust 1333.
  • Sin Ismaila I;
  • Vodio je rat protiv Krune Kastilje u savezu sa Marnindima;
  • Vladao do smrti;
  • Obijen je od strane svog plemstva, koje je bilo ogorčeno na njegov savez s Marnindima [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Jusuf I od Granade
arap. أبو الحجاج يوسف بن إسماعيل‎‎
9. jun 1318 — 19. oktobar 1354. (36 godina) 25. avgust 1333. 19. oktobar 1354.
  • Sin Ismaila I;
  • Vodio je rat protiv Krune Kastilje u savez sa Marnindima;
    • 1340. — bitka kod Tarife: potpun poraz Granade i njena sudbina je zapečaćena;
  • Vladao do smrti;
  • Ubio ga manijak tokom molitve u džamiji [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed V od Granade
arap. أبو عبد الله محمد بن يوسف‎‎‎‎
4. januar 1338 — 16. januar 1391. (53 godine) 19. oktobar 1354. avgust 1359.
  • Sin Jusufa I;
  • Sva vlast je bila u rukama vezira Ridvana;
  • 1359. — uz pomoć jedne zavere je svrgnut i pobegao je Marnindima [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Ismail II od Granade
arap. أبو الوليد إسماعيل بن يوسف‎‎‎‎‎‎
2. oktobar 1338 — 24. jun 1360. (22 godine) avgust 1359. jun 1360.
  • Sin Jusufa I;
  • 1360. — sin ga je svrgao s prestola i pogubio u Alhambri [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed VI od Granade
arap. ‎‎‎‎‎‎أبو عبد الله محمد بن إسماعيل‎‎
1332 — 21. april 1362. (30 godina) jun 1360. februar 1362.
  • Čukununuk Ismaila I;
  • 1362. — uz pomoć Krune Kastilje i Marninda Muhamed V se vratio na vlast i Muhamed VI je ubijen ubodom koplja [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed V od Granade
arap. أبو عبد الله محمد بن يوسف‎‎‎‎
(druga vladavina)
4. januar 1338 — 16. januar 1391. (53 godine) februar 1362. 16. januar 1391.
  • Sin Jusufa I;
  • Iskoristio je krize u Kruni Kastilje: napadi na Alhesiras i na dolinu Gvadalkivira;
  • Vladao do smrti [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Jusuf II od Granade
arap. ‎‎‎‎أبو الحجاج "المستغني" يوسف بن محمد‎‎
Umro 3. oktobra 1392. 16. januar 1391. 1392.
  • Sin Muhameda V;
  • Bio je miroljubiv i mecena umetnosti;
  • Neprijatelji su ga bacili u tamnicu i otrovali [1][2].
 Nasridi

XV vek[uredi | uredi izvor]

Ime vladara
 Životni vek
 Početak vladavine
 Kraj vladavine
 Beleške
 Dinastija
 Slika
Muhamed VII od Granade
arap. محمد السابع بن يوسف الثاني‎‎
1370 — 1408. (38 godine) 1392. 1408.
  • Sin Jusufa II;
  • Iskoristio je krize u Kruni Kastilje: napadi na Alhesiras i na dolinu Gvadalkivira;
  • Vladao do smrti [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Jusuf III od Granade
arap. أبو الحجاج يوسف الثالث الناصر بن يوسف الثاني‎‎‎‎
1376 — 6. novembar 1417. (41 godine) 1408. 6. novembar 1417.
  • Sin Jusufa II;
  • Poraz u ratu protiv Krune Kastilje: primirje;
  • Vladao do smrti [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed VIII od Granade
arap. أبو عبد الله محمد بن يوسف‎‎‎‎
1411 — 1431. (20 godina) 1417. 1419.
  • Sin Jusufa III;
  • Sva vlast je bila u rukama Alija el-Amina;
  • 1419. — porodica Abenseragi ga je svrgnula s prestola [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed IX od Granade
arap. أبو عبد الله الأيسر ﻫﺤﻤﺪ بن نصر "الغالب ﺑالله"‎‎‎‎
1396 — 1454. (58 godina) 1419. 1427.
  • Unuk Muhameda V;
  • Sva vlast bila u rukama Abenseraga;
  • 1427. — svrgnut je zbog toga što su Abesenragi postali previše moćni [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed VIII od Granade
arap. ‎‎‎‎أبو عبد الله محمد بن يوسف
(druga vladavina)
1411 — 1431. (20 godina) 1427. 1429.
  • Sin Jusufa III;
  • Dvorjani su ga vratili na presto jer su Abesenragi bili previše moćni;
  • 1429. — Abesenragi su vratili Muhameda IX na presto [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed IX od Granade
arap. أبو عبد الله الأيسر ﻫﺤﻤﺪ بن نصر "الغالب ﺑالله"‎‎‎‎
(druga vladavina)
1396 — 1454. (58 godina) 1429. decembar 1431.
  • Unuk Muhameda V;
  • Sva vlast bila u rukama Abenseraga;
  • 1431. — Kruna Kastilje ga je svrgla i on je pobegao u Almeriju [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Jusuf IV od Granade
arap. أبو الحجاج يوسف بن المول بن محمد‎‎‎‎
Umro 1432. 1. januara 1432. april 1432.
  • Sin Muhameda VI;
  • 1432. — predao se Muhamedu, koji ga je pogubio [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed IX od Granade
arap. أبو عبد الله الأيسر ﻫﺤﻤﺪ بن نصر "الغالب ﺑالله"‎‎‎‎
(treća vladavina)
1396 — 1454. (58 godina) april 1432. januar 1445.
  • Unuk Muhameda V;
  • Od 1432. do 1439. — rat protiv Kastilje: poraz;
  • 1445. — svrgnuo ga je Muhamed X [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed X od Granade
arap. أبو عبد الله "الأحنف" ﻣﺤﻤﺪ بن عثمان‎‎‎‎
1415 — 1454. (39 godina) januar 1445. jun 1445.
  • Sinovac Muhameda IX;
  • 1445. — svrgnuo ga je Jusuf V [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Jusuf V od Granade
arap. يوسف بن أحمد بن محمد
Umro 1462. jun 1445. januar 1446.
  • Unuk Jusufa II;
  • 1446. — Muhamed IX se vratio na presto [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed IX od Granade
arap. أبو عبد الله الأيسر ﻫﺤﻤﺪ بن نصر "الغالب ﺑالله"‎‎‎‎
(četvrta vladavina)
1396 — 1454. (58 godina) januar 1446. 1454.
  • Unuk Muhameda V;
  • Vladao do smrti [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed XI od Granade
arap. ‎‎‎‎محمد بن محمد
(četvrta vladavina)
Umro 1454. 1451. 1454.
  • Sin Muhameda VIII;
  • 1451. — pobedio je Muhameda IX u Mursiji i proglasio se za sultana;
  • Bio je sultan istočnog dela Emirata;
  • 1454. — osvojio je Granadu;
  • 1454. — svrgnuo ga je uzurpator Said [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Said od Granade
arap. ‎‎‎‎محمد بن محمد
Umro 1465. 1454. jul 1462.
  • Unuk Jusufa II;
  • Neuspešni rat protiv Kastilje;
  • Porodica Abenseraga ga je svrgnula s prestola [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Jusuf V od Granade
arap. يوسف بن أحمد بن محمد
(druga vladavina)
Umro u decembru 1462. jul 1462. 1462.
  • Unuk Jusufa II;
  • Neuspešni rat protiv Kastilje;
  • Vladao do smrti [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Said od Granade
arap. ‎‎‎‎محمد بن محمد
(druga vladavina)
Umro 1465. decembar 1462. 1464.
  • Unuk Jusufa II;
  • Neuspešni rat protiv Kastilje;
  • Porodica Abenseraga ga je svrgnula s prestola [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Abu el-Hasan Ali
arap. أبو الحسن علي بن سعد‎‎
Umro 1485. 1464. 1482.
  • Sin Saida;
  • Neuspešni rat protiv Kastilje;
  • Svrgnuo ga Muhamed XII [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed XII od Granade
arap. أبو عبد الله محمد الثاني عشر‎‎
1459 — oko 1530. (oko 71 godinu) 1482. 1483.
  • Sin Abu el-Hasana Alija;
  • Neuspešni rat protiv Kastilje;
  • Zarobili ga Kastiljani i Abu el-Hasan Ali je to iskoristio i svrgnuo ga [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:El rey chico de Granada.jpg
|80p|]]
Abu el-Hasan Ali
arap. أبو الحسن علي بن سعد‎‎
(druga vladavina)
Umro 1485. 1483. 1485.
  • Sin Saida;
  • Neuspešni rat protiv Kastilje;
  • Svrgnuo ga je sin Muhamed XIII [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed XIII od Granade
arap. أبو عبد الله محمد الزغل‎‎
oko 1444 — oko 1494. (oko 50 godina) 1485. 1487.
  • Sin Abu el-Hasana Alija;
  • Neuspešni rat protiv Kastilje;
  • Muhamed XII ga je pobedio u bici i svrguno ga [1][2].
 Nasridi [[Datoteka:
|80p|]]
Muhamed XII od Granade
arap. أبو عبد الله محمد الثاني عشر‎‎
(druga vladavina)
1459 — oko 1530. (oko 71 godinu) 1487. 1492.
  • Sin Abu el-Hasana Alija;
  • Neuspešni rat protiv Kastilje;
    • 1492. — Pad Granade pod vlast Krune Kastilje: kraj Emirata [1][2].
 Nasridi

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t ć u f h c č dž š aa ab Encyclopaedia Britannica
  2. ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t ć u f h c č dž š aa ab Encyclopaedia Britannica

Izvori[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Насриди&oldid=26947803”